Plac budowy – organizacja placu budowy. Kto na placu budowy ponosi odpowiedzialność?
Plac budowy to wydzielony, ogrodzony teren przeznaczony do prowadzenia robót budowlanych. Na temat przygotowania i organizacji placu budowy istnieje wiele zapisów prawnych - ich przestrzeganie to warunek bezpieczeństwa i powodzenia inwestycji. Trzeba wiedzieć, że dobrze zorganizowany plac budowy to niższe koszty inwestycji oraz lepsza jakość prac budowlanych.
Plac budowy dobrze zorganizowany
Organizacja placu budowy polega m.in. na jego odpowiednim wytyczeniu, ogrodzeniu i zabezpieczeniu. To bardzo ważny etap procesu budowlanego, którego warunkiem realizacji jest otrzymanie pozwolenia na budowę. Właściwa organizacja placu budowy ma istotny wpływ na tempo prowadzenia robót budowlanych, bezpieczeństwo pracowników, ostateczne koszty inwestycji, jak również jakość wykonania obiektu.
Plac budowy - obowiązki kierownika budowy
Zadania związane z organizacją placu budowy najpełniej określa rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 roku, w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. 2003 Nr poz. 401). Ponieważ nie jest w nim wprost powiedziane, co powinien zrobić kierownik budowy w celu zabezpieczenia terenu budowy (art. 22), należy uznać, że spoczywa na nim obowiązek podjęcia wszelkich możliwych działań. Zaliczają się do nich m.in.:
- ogrodzenie terenu i wyznaczenie stref niebezpiecznych - to miejsca na budowie, zagrażające zdrowiu i życiu ludzi,
- wykonanie dróg, wyjść i przejść dla pieszych,
- doprowadzenie mediów, tj. wody i energii elektrycznej, odprowadzenie lub utylizacja ścieków,
- urządzenie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i socjalnych,
- zapewnienie oświetlenia, zarówno naturalnego, jak i sztucznego,
- zapewnienie właściwej wentylacji,
- zapewnienie łączności telefonicznej,
- stworzenie składowisk materiałów i wyrobów.
Zarówno obowiązki, jak i prawa związane z przejęciem terenu budowy kierownik otrzymuje od inwestora. Nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy na poszczególnych stanowiskach będzie sprawował wraz z mistrzem budowlanym. Stosować powinno się środki ochrony zbiorowej, takie jak balustrady, siatki ochronne czy siatki bezpieczeństwa. Dotyczy to np. zabezpieczenia prac na wysokości. W nielicznych sytuacjach, zwłaszcza w przypadku braku możliwości użycia środków ochrony zbiorowej, dopuszcza się środki ochrony indywidualnej. Informacja na temat zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniająca specyfikację powstającego obiektu, znajduje się już w planie, sporządzonym przez projektanta.
Plac budowy – prace przygotowawcze
Działania, mające na celu organizację placu budowy, to element prac przygotowawczych. Poza nimi warunkiem rozpoczęcia budowy są: geodezyjne wytyczenie obiektów w terenie, wykonanie jego niwelacji, a także przyłączy do sieci infrastruktury technicznej. Mówi o tym art. 41 ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 roku (Dz. U. z 2006 r. Nr 156 poz. 1118 z późn. z.).
Polecany artykuł:
Rozpoczynając prace przygotowawcze, inwestor musi podać termin rozpoczęcia robót budowlanych. Musi to zrobić co najmniej siedem dni przed ich rozpoczęciem. Do informacji musi być też dołączone oświadczenie kierownika budowy (robót) o sporządzeniu planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Właśnie on prowadzić będzie dziennik budowy lub rozbiórki, do jego zadań należy też umieszczenie w widocznym miejscu tablicy informacyjnej oraz danych na temat bezpieczeństwa. Ogłoszenia takiego nie musi zamieszczać tylko wtedy, gdy budowany lub burzony obiekt jest obiektem obronnym lub liniowym oraz gdy roboty mają trwać krócej niż 30 dni. Innym ważnym elementem informacji jest zaświadczenie o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego - wydane przez tę izbę. Kierownik budowy musi mieć ważne uprawnienia budowlane. Nadzór nad robotami (nadzór inwestorski - przyp. red.) zapewnia wybrana przez inwestora osoba, również posiadająca uprawnienia budowlane. Pełna informacja trafia do właściwego organu administracyjnego oraz projektanta, sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji z projektem. W przypadku, gdy zmienią się osoby, pełniące poszczególne funkcje, inwestor musi powiadomić o tym przedstawicieli administracyjnych. Dotyczy to stanowisk takich jak kierownik budowy, inspektor nadzoru inwestorskiego oraz projektant, sprawujący nadzór autorski.
Ważnym elementem zagospodarowania terenu budowy są tymczasowe obiekty budowlane. Ustawa Prawo budowlane definiuje je jako obiekty budowlane, przeznaczone do czasowego użytkowania w czasie krótszym od ich trwałości technicznej (art. 3 ust. 5). Po tym czasie można je przenieść w inne miejsce lub rozebrać. To obiekty niepołączone trwale z gruntem. Są nimi strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowej, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe. Tymczasowe obiekty budowlane służą różnym potrzebom, np. mogą być budowane dla celów higieniczno-sanitarnych.
Kto na placu budowy ponosi odpowiedzialność?
Za to, co dzieje się na budowie, w tym za znajdujące się na jej terenie obiekty i urządzenia techniczne czy też za prowadzenie budowy zgodnie z projektem, odpowiada kierownik. Jeśli zawali się konstrukcja, a okaże się, że środki bezpieczeństwa były niewystarczające, to właśnie on poniesie odpowiedzialność. Będzie on do niej pociągnięty nawet wtedy, gdy zostanie wykazane, że błędy w sztuce budowlanej, złamanie jej zasad doprowadziło do późniejszej katastrofy budowlanej. Osobom, które nie dopełniły obowiązków służbowych podczas projektowania lub wykonywania robót, np. nie usunęły widocznych uszkodzeń, grozi kara z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Jest nią kara więzienia, a także wypłata odszkodowań dla ofiar i ich rodzin. Za błędy w sztuce budowlanej inżynierom i architektom grozi nawet odebranie uprawnień budowlanych. Właściciele i zarządcy obiektu odpowiadają za jego bezpieczeństwo w trakcie użytkowania.
