Ustawa "lokal za grunt" wchodzi w życie 1 kwietnia 2021
Ustawa "lokal za grunt", której celem jest szersze wykorzystanie gruntów pod budownictwo mieszkaniowe została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Przepisy zaczną obowiązywać 1 kwietnia 2021 r. Co wnosi ustawa o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości, potocznie nazywana "lokal za grunt"?
Co wnosi ustawa "lokal za grunt"?
Przepisy ustawy zakładają w uproszczeniu, że gmina za oddanie gruntu pod budowę mieszkań ma otrzymać w zamian od inwestora część lokali. Nowe przepisy mają na celu wsparcie gmin w powiększaniu własnego zasobu mieszkaniowego - mieszkań komunalnych, czynszowych i społecznych. Rozwiązanie skierowane jest głównie do małych gmin.
Nowe przepisy zakładają, że inwestor będzie mógł wybudować nowy budynek mieszkalny na działce pozyskanej od gminy lub wyremontować budynek już istniejący.
Grunt dla inwestora, lokal dla gminy
Według danych GUS w 2019 r. w zasobie gmin znajdowało się ok. 28 tys. ha gruntów pod takie budownictwo, z czego ok. 45,3% powierzchni była uzbrojona. To właśnie gminy dysponują potencjałem gruntów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe. W przypadku budownictwa rynkowego jednym z najważniejszych czynników ograniczających dalszy wzrost podaży mieszkań jest dostępność gruntów odpowiednich pod zabudowę. Ustawa "lokal za grunt" ma na celu wymianę korzyści między gminą a inwestorem – z zachowaniem zasady konkurencyjności i transparentności.
Gminy mogą przeznaczać swoje nieruchomości na cele inwestycyjne już obecnie, na podstawie ogólnych zasad gospodarowania gruntami gminnymi. W praktyce jednak możliwości te nie są w pełni wykorzystywane. Nowe przepisy mają to zmienić i zachęcić samorządy lokalne do angażowania się w rozwój budownictwa, wykorzystując zasoby nieruchomości gminnych. Gmina będzie mogła wykorzystać pozyskane w wyniku rozliczenia ceny nieruchomości lokale czy budynki na realizację zadań z zakresu polityki mieszkaniowej, kulturalnej, edukacyjnej czy opieki zdrowotnej.
Gminy, które będą wspierać politykę mieszkaniową poprzez m.in. tworzenie mieszkań komunalnych; mieszkań TBS czy współpracę z inwestorami na zasadach "lokal za grunt" będzie mogła uzyskać grant na infrastrukturę (droga, żłobek, przedszkole itd.) w wysokości 10% tego przedsięwzięcia, przy czym nie wyższy niż wkład tej gminy w inwestycję promieszkaniową.
Zgodnie z nowym prawem, nieruchomości oferowane przez gminę będą musiały być objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub będzie musiała być wydana dla takiej nieruchomości decyzja o warunkach zabudowy. Takie rozwiązanie ma na celu przyspieszenie inwestycji i zmniejszenie niepewności potencjalnych inwestorów, co do możliwości zagospodarowania danej nieruchomości.
Najemcy mieszkań uzyskanych przez gminę w rozliczeniu "lokal za grunt" mają mieć możliwość ubiegania się o dopłaty do czynszu w ramach programu "Mieszkanie na Start", który jest realizowany od stycznia 2019 r. Dopłaty mają na celu polepszenie warunków mieszkaniowych osób średniozamożnych.
