Mieszkanie Plus 2022 - warunki, zapisy, dopłaty i zasady działania. Raport NIK
Mieszkanie Plus to projekt Narodowego Programu Mieszkaniowego. Miał dostarczyć dostępne cenowo mieszkania na wynajem lub docelowo, mieszkania własnościowe. Dowiedz się jakie są warunki i zasady działania programu 2022, gdzie złożyć wniosek o Mieszkanie Plus, jak ubiegać się o dopłaty do czynszu. Przeczytaj streszczenie raportu NIK w sprawie dotychczasowych efektów działania programu Mieszkanie Plus. Jak NIK ocenia działanie rządowego programu?
Spis treści
- Ile mieszkań wybudowano w ramach programu Mieszkanie Plus?
- O programie Mieszkanie Plus 2021
- Warunki programu Mieszkanie Plus. Co trzeba wiedzieć?
- Mieszkanie Plus wniosek - jak złożyć?
- Kto ma największe szanse na Mieszkanie Plus?
- Dopłaty do czynszu Mieszkanie na Start - dla kogo i na jakich zasadach?
- Najem z dojściem do własności - na czym polega?
- Gdzie powstają inwestycje? Bank ziemi programu Mieszkanie Plus
- Założenia projektowe i standard mieszkań
- Problemy mieszkaniowe w Polsce
Ile mieszkań wybudowano w ramach programu Mieszkanie Plus?
Przypomnijmy - rząd deklarował, że do końca 2019 roku wybuduje 100 tysięcy mieszkań – jednak do użytku oddano nieco ponad 15 tys. mieszkań, a 20,5 tys. znajdowało się w budowie (stan na koniec października 2021 r.) - czytamy w raporcie NIK. Raport nie pozostawia złudzeń, rządowy program to porażka. Czytaj więcej na ten temat>>
O programie Mieszkanie Plus 2021
Program Mieszkanie Plus został oficjalnie zainaugurowany 12 października 2016 r. jako jeden z filarów strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Program podzielony został na dwa filary – część rynkową i część społeczną. Celem Narodowego Programu Mieszkaniowego jest zwiększenie dostępu do mieszkań dla osób o dochodach uniemożliwiających obecnie nabycie lub wynajęcie mieszkania na zasadach komercyjnych.
Dwa filary programu Mieszkanie Plus
- Filar rynkowy programu
Rynkowy filar programu Mieszkanie Plus realizuje PFR Nieruchomości, spółka zależna od Polskiego Funduszu Sektora Mieszkań dla Rozwoju, którego zadaniem jest wspieranie rozwoju gospodarczego kraju i podnoszenie jakości życia Polaków. Umożliwia on osobom o umiarkowanych dochodach najem mieszkania lub najem z możliwością dojścia do własności mieszkania. Filar ten przeznaczony jest dla osób, które nie posiadają zdolności kredytowej i możliwości ubiegania się o mieszkanie socjalne/komunalne, lecz posiadają zdolność regularnego opłacania czynszu. Czynsze są naliczane według stawki rynkowej.
- Filar społeczny programu
Filar społeczny pakietu Mieszkanie Plus jest segmentem budownictwa mieszkaniowego zaspokajającym potrzeby mieszkaniowe osób średnio i najniżej zarabiających. Mieszkania powstają z udziałem środków budżetu państwa, użytkowane są w formule najmu, a czynsz w nich jest limitowany ustawowo (mieszkania TBS), albo ustalany przez władze samorządowe (budownictwo gminne). Uzyskanie najmu wiąże się ze spełnieniem określonych warunków. – niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe oraz niski dochód gospodarstwa domowego przypadający na członka rodziny. Dodatkowo z reguły gminy ustalają kryteria pierwszeństwa dla osób ubiegających się o najem (np. dla rodzin wielodzietnych). W tym zakresie przewidziane są dwa programy wsparcia realizowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego: program wsparcia budownictwa socjalnego i komunalnego oraz program wsparcia społecznego budownictwa czynszowego.
Warunki programu Mieszkanie Plus. Co trzeba wiedzieć?
Mieszkań na rynku nie brakuje, ale wielu nie stać ani na ich zakup ani wynajem. Mieszkanie Plus to program skierowany właśnie do takich osób, a szczególnie do młodych rodzin, dla których standard mieszkaniowy jest hamulcem dla planowania większej liczby dzieci. Kolejnym celem Programu Mieszkanie Plus jest zwiększenie podaży przystępnych cenowo mieszkań w całej Polsce, by ułatwiać mobilność Polaków poszukujących pracy poza dotychczasowym miejscem zamieszkania.
Mieszkanie Plus to budowa mieszkań na wynajem lub na wynajem z opcją dojścia do własności. Założenie jest takie, że dzięki Programowi Mieszkanie Plus na najem lub docelowo wykup własnego lokalu będzie stać osoby o niskich, ale stabilnych dochodach. O kryteriach przyznania mieszkań i najmu decydują samorządy.
Wysokość czynszu najmu mieszkania w programie Mieszkanie Plus będzie uzależniona od kosztów całej inwestycji. Szacunkowo stawka czynszu ma być na poziomie ok. 12-20 zł/m² (najem) i ok. 15-24 zł/m² (najem z docelowym wykupem mieszkania). Oczywiście odrębną sprawą są opłaty za eksploatację budynku i media - 6 - 10 zł/m² w zależności od lokalizacji inwestycji.
Mieszkanie Plus wniosek - jak złożyć?
Aby rozpocząć starania o przyznanie mieszkania należącego do programu Mieszkanie Plus należy złożyć odpowiedni wniosek. Wszystkie informacje, gdzie i do kiedy można złożyć wniosek, należy sprawdzać na stronie internetowej mieszkanieplus.gov.pl. Na stronie tej znajduje się również poradnik jak złożyć wniosek o Mieszkanie Plus. Przyjmowaniem, analizowaniem oraz podejmowaniem decyzji o przyznaniu mieszkania zajmują się samorządy poszczególnych miast.
Kto ma największe szanse na Mieszkanie Plus?
O najem mieszkań, które powstają w programie Mieszkanie Plus może ubiegać się każdy, ale jeżeli chętnych jest więcej niż mieszkań, obowiązują kryteria kwalifikacyjne. Te z kolei mogą być różne w poszczególnych miastach. Nabór do mieszkań jest dwuetapowy. Samorząd ustala kryteria społeczne, a PFR Nieruchomości sprawdza zdolność czynszową.
I tak np. w Gdyni większe największe szanse miały rodziny z dziećmi, osoby niepełnosprawne lub rodziny z niepełnosprawnymi członkami oraz osoby po 65 roku życia. Większe szanse mieli też mieszkańcy Gdyni niż przyjezdni. Natomiast w Jarocinie przyjezdni byli pożądani, gdyż samorząd upatruje w tym szansę na rozwój gminy. W planach samorządowców jest kolejny projekt, który zakłada wybudowanie na terenie gminy hali przemysłowej o powierzchni około 5000 m², aby stworzyć nowe miejsca pracy.
Potencjalni najemcy nie mogą posiadać na własność mieszkania lub innej nieruchomości, muszą też mieć zdolność do terminowego opłacania czynszu. Wszyscy, którzy złożą wnioski w programie Mieszkanie Plus muszą przejść weryfikację dochodów. W każdym przypadku sprawdzana jest zdolność czynszowa, którą oblicza się na podstawie zaświadczeń o zarobkach. Muszą one być na tyle wysokie, aby zobowiązania czynszowe mogły być regulowana na bieżąco.
Dopłaty do czynszu Mieszkanie na Start - dla kogo i na jakich zasadach?
Od 2019 roku dopłatami objęte są mieszkania nowe lub poddane rewitalizacji w ramach współpracy inwestorów z samorządami. To uzupełnienie programu Mieszkanie Plus. Potencjalny najemca zainteresowany taką dopłatą powinien sprawdzić czy program Mieszkanie na Start obowiązuje na terenie danej gminy, czyli czy gmina zawarła odpowiednią umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Jeżeli tak, państwo finansuje dopłaty do czynszu najmu za pośrednictwem Funduszu Dopłat przy BGK, ale żeby dostać dopłatę trzeba spełnić pewne warunki.
Dopłaty do czynszu mogą być udzielane, jeżeli:
- Średni miesięczny dochód gospodarstwa domowego jednoosobowego nie przekracza przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
- W przypadku rodzin składających się z dwóch lub więcej osób limit to 100% przeciętnego wynagrodzenia.
- W przypadku większej ilości osób w gospodarstwie domowym limit zwiększany jest o dodatkowych 40 punktów procentowych na każdą kolejną osobę w gospodarstwie domowym.
- Dopłaty przysługują wyłącznie osobom, które nie są właścicielami domu lub mieszkania.
Wysokość dopłat jest obliczana indywidualnie dla każdego najemcy według specjalnego wzoru określonego w ustawie. Po pozytywnym rozpatrzeniu, dopłaty będą wypłacane raz w miesiącu przez 15 lat bezpośrednio na rachunek, na który płacony jest czynsz (nie dłużej niż 20 lat na jedno mieszkanie). Prawo do dopłat podlega corocznej weryfikacji, dlatego najemca na koniec każdego roku musi złożyć w urzędzie gminy oświadczenie o liczbie osób w gospodarstwie domowym, wysokości dochodów oraz oświadczenie dotyczące własności innych nieruchomości mieszkalnych.
Najem z dojściem do własności - na czym polega?
Najem z dojściem do własności mieszkania oznacza, że po upływie określonego czasu i regularnym opłacaniu czynszu, mieszkanie staje się własnością najemcy. Trwa to od 15 do 30 lat. Najemcy starający się o własność mieszkania, mogą również korzystać z dopłaty do czynszu w ramach programu Mieszkanie na Start. Pamiętajmy, że w przypadku najmu z dojściem do własności czynsz jest wyższy.
Gdzie powstają inwestycje? Bank ziemi programu Mieszkanie Plus
Inwestycje w ramach Programu Mieszkanie Plus powstają na gruntach przekazywanych przez gminy oraz na nieruchomościach, którymi dysponuje Krajowy Zasób Nieruchomości. Zgodnie z procedowaną w parlamencie nowelizacją KZN także będzie prowadził działalność inwestycyjną. Rząd w 2019 roku zdecydował o powiększeniu zasobów KZN o grunty należące do jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. Dotychczas ustawa o Krajowym Zasobie Nieruchomości wymieniała starostów lub prezydentów miast na prawach powiatu, Agencję Nieruchomości Rolnych i Agencję Mienia Wojskowego, jako podmioty przekazujące swoje grunty do banku KZN.
BGK Nieruchomości dysponuje prawie 200 ha wytypowanych gruntów pod zabudowę mieszkaniową. Szacuje się, że może na nich powstać łącznie około 15 tys. mieszkań w 57 gminach.
Założenia projektowe i standard mieszkań
O projektach na poszczególne inwestycje w ramach Programu Mieszkanie Plus decydowały przede wszystkim konkursy. Z założenia miały to być realizacje szybkie i tanie, ale zachowujące pewien minimalny standard. Projekty miały uwzględniać częściową lub pełną prefabrykację lub rozwiązania w inny sposób usprawniające wykonawstwo i ograniczające czasochłonność robót budowlanych. Ponadto preferowane były rozwiązania, które w sposób zdecydowany miały obniżyć koszty budowy.
Program Mieszkanie Plus przewiduje dwie opcje wykończenia mieszkań:
- w standardzie deweloperskim
- mieszkania wykończone „pod klucz”
Zakres prac jest różny w poszczególnych inwestycjach.
Problemy mieszkaniowe w Polsce
W najnowszym raporcie Nik czytamy, że w ciągu ostatnich ośmiu lat udział mieszkań, które służyłyby potrzebom osób o przeciętnych i niskich dochodach, stanowił średnio jedynie 2,5% nowych zasobów mieszkaniowych. W 2020 roku, w porównaniu do 2018 r., wzrosła liczba osób deklarujących problemy mieszkaniowe (z 44% w 2018 r. do 63% w 2020 r.). Jednym z najczęściej wskazywanych problemów był brak możliwości samodzielnego zamieszkiwania we własnym lub wynajmowanym mieszkaniu. Potwierdzają to dane Eurostatu, według których w Polsce 37% społeczeństwa mieszka w przepełnionych mieszkaniach, podczas gdy średnia w krajach UE wynosi 18% Dla grupy wiekowej 25-34 lata wskaźnik ten wynosi aż 45,1% przy średniej unijnej wynoszącej 28,6%.
Czytaj też:
