Spis treści
- Akustyka a Warunki Techniczne
- Efektywność energetyczna
- Bezpieczeństwo przeciwpożarowo budynków
- Dostępność do budynków dla osób ze szczególnymi potrzebami
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie stanowi podstawowy akt prawny, który reguluje wznoszenie budynków w Polsce.
Na przestrzeni lat, w odpowiedzi na zmiany zachodzące w otoczeniu oraz rozwój technologii, przepisy te były wielokrotnie aktualizowane.
Najnowszą nowelizację opracował Zespół Doradczy ds. przepisów techniczno-budowlanych, powołany przez MRiT. W jego skład weszli interesariusze i eksperci w dziedzinie szeroko pojętego procesu budowlanego. Opracowane przez nich propozycje zmian zaprezentowano w połowie czerwca, a następnie przekazano do konsultacji publicznych.
Nowelizacja będzie istotna dla wielu branż, m.in. inwestorów, projektantów, producentów wyrobów budowlanych.
Zaproponowane przez MRiT zmiany wychodzą naprzeciw potrzebie poprawy bezpieczeństwa, nowoczesności i komfortu użytkowników mieszkań.
Akustyka a Warunki Techniczne
Omawiane rozporządzenie reguluje m.in. kwestie związane z akustyką. Zgodnie z Warunkami Technicznymi, budynek oraz związane z nim urządzenia należy zaprojektować i wykonać w taki sposób, aby poziom hałasu, na który będą narażeni użytkownicy lub osoby przebywające w sąsiedztwie, nie stanowił zagrożenia dla ich zdrowia. Emisja hałasu ma umożliwić im pracę, odpoczynek i sen w zadowalających warunkach.
W projekcie nowelizacji zaproponowano wprowadzenie obowiązkowych klas akustycznych dla budynków wielorodzinnych, co ma na celu poprawę jakości środowiska akustycznego wewnątrz pomieszczeń. Jest to odpowiedź na zauważalny i narastający problem hałasu na obszarach zurbanizowanych oraz rosnącą świadomość jego negatywnego wpływu na zdrowie mieszkańców.
- Dowiedz się więcej: Akustyka pomieszczeń mieszkalnych – najważniejsze zmiany w przepisach
Zaproponowane zmiany komentuje Henryk Kwapisz, przewodniczący zarządu Stowarzyszenia MIWO, skupiającego producentów wełny mineralnej:
Problem nadmiernego hałasu, zwłaszcza w środowisku zurbanizowanym, to zagadnienie, które narasta od lat. Według różnych szacunków, w budynkach spędzamy 80-90% czasu i środowisko akustyczne, które na nas wpływa, jest w głównej mierze kształtowane właśnie tam. Zapewnienie odpowiednich warunków akustycznych chroni przed negatywnym wpływem hałasu na nasze zdrowie – chronicznym zmęczeniem, chorobami układu krążenia i układu nerwowego, a także przed uszkodzeniami słuchu. Zaproponowanie przez resort m.in. obowiązkowych klas akustycznych dla budynków wielorodzinnych to krok w dobrą stronę.
Efektywność energetyczna
MRiT zaproponowało również zmiany dotyczące efektywności energetycznej budynków. Według danych Komisji Europejskiej, budynki odpowiadają za około 40% całkowitego zużycia energii na terenie UE. Redukcja tego wskaźnika to trudne zadania i stanowi duże wyzwanie dla państw członkowskich.
Wdrażanie zmian mających na celu ograniczenie zużycia energii w budynkach przynosi wymierne korzyści dla gospodarstw domowych, przedsiębiorców i całej gospodarki. Należą do nich m.in.: niższe rachunki, wyższy komfort termiczny czy optymalizacja inwestycji w infrastrukturę energetyczną.
Nowelizacja Warunków Technicznych wprowadza standard, który określa maksymalne zapotrzebowanie budynków na energię. Opublikowano również projekt rozporządzenia w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku. Określono poziomy EP (energii pierwotnej) dla poszczególnych klas energetycznych. Ułatwi to inwestorom ocenę efektywności energetycznej budynków.
Wprowadzenie dla nowych budynków standardu „bezemisyjnego” oraz wymogu wyposażania systemów technicznych w urządzenia zapewniające automatyczne sterowanie, regulację i monitorowanie (o ile jest to wykonalne pod względem technicznym i ekonomicznym) to zaproponowane zmiany, które uwzględniają wymogi dyrektywy 2024/1275 dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków.
Bezpieczeństwo przeciwpożarowo budynków
W celu ograniczenia ryzyka rozwoju pożaru zaproponowano również zmiany w zakresie bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Korzyścią płynącą z tych zmian jest to, że skutki pożarów – zarówno materialne, jak i społeczne – staną się mniej dotkliwe.
Zaproponowane zmiany to m.in.:
- wprowadzenie obowiązkowych barier ogniowych w warstwie palnej izolacji cieplnej ścian zewnętrznych,
- doprecyzowanie wymagań dotyczących ścian zewnętrznych na granicy stref pożarowych,
- wprowadzenie regulacji odnoszących się do podziałów ogniowych na dachach i elewacjach budynków wielkopowierzchniowych (np. hal czy centrów handlowych).
Stosowanie biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych, takich jak niepalna wełna mineralna, skutecznie ogranicza rozprzestrzenianie się ognia, zwiększając bezpieczeństwo ludzi i ograniczając straty materialne oraz środowiskowe.
Według ekspertów MIWO – Stowarzyszenia Producentów Wełny Mineralnej: Szklanej i Skalnej – nowelizacja Warunków Technicznych zmierza w dobrym kierunku. Wskazują jednak na potrzebę doprecyzowania i rozszerzenia niektórych zapisów – zwłaszcza w odniesieniu do nowych technologii i materiałów.
Monika Hyjek, ekspertka MIWO ds. bezpieczeństwa pożarowego, podkreśla:
Zmiany w wymaganiach dotyczących bezpieczeństwa pożarowego to długo oczekiwany i potrzebny element nowelizacji. Pożary to nie tylko straty materialne – to także realne zagrożenie dla życia, zdrowia oraz funkcjonowania społeczności lokalnych. Każdy zapis, który może podnieść poziom bezpieczeństwa, ma ogromne znaczenie.
Dostępność do budynków dla osób ze szczególnymi potrzebami
Zaproponowane zmiany dotyczą również zwiększenia dostępności do budynków dla osób ze szczególnymi potrzebami. Ich celem jest ułatwienie tym osobom korzystania z budynków i ich wyposażenia.
Najważniejsze z nich to m.in.: (1):
- wprowadzenie obowiązku instalacji dźwigu osobowego lub osobowo-towarowego w nowo projektowanych budynkach użyteczności publicznej mających dwie i więcej kondygnacji oraz nowo projektowanych budynkach zamieszkania zbiorowego (z wyłączeniem tych na terenach zamkniętych) mających dwie i więcej kondygnacji,
- w budynku wielorodzinnym, który ma więcej niż 4 lokale mieszkalne, określono minimalny udział mieszkań dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami w ogólnej liczbie lokali,
- określono również dodatkowe wymagania, które należy uwzględnić przy projektowaniu lokali mieszkalnych dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, m.in. minimalne powierzchnie manewrowe (1,5 m x 1,5 m) w pomieszczeniach mieszkalnych oraz kuchni i łazience czy stosowanie drzwi bez progów.
Zaproponowana nowelizacja Warunków Technicznych została przekazana do konsultacji publicznych, które potrwają do 13 lipca bieżącego roku. Rozporządzenie ma wejść w życie 20 września 2026 roku.
Źródło: Tekst opracowany na podstawie materiałów od Stowarzyszenia Producentów Wełny Mineralnej: Szklanej i Skalnej MIWO oraz https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/konsultacje-projektu-rozporzadzenia-w-sprawie-warunkow-technicznych-jakim-powinny-odpowiadac-budynki-i-usytuowanie (1)
- Przejdź do galerii: Osiedle mieszkaniowe Esy Floresy w Warszawie
