Przyłącze elektroenergetyczne. Procedury i przepisy dla przyłącza elektroenergetycznego

Przyłącze elektroenergetyczne dla każdej nieruchomości budowlanej jest niezbędne, bo bez prądu nie da się budować i tym bardziej użytkować budynek. Nowe przyłącza elektroenergetyczne są też konieczne w przypadku istniejących już nieruchomości czy lokali. Co trzeba wiedzieć, by uzyskać przyłącze elektroenergetyczne

Spis treści

1. Przyłącze elektroenergetyczne w przepisach
2. Wniosek o wykonanie przyłącza elektroenergetycznego
3. Przyłącze elektroenergetyczne a grupy przyłączeniowe  
4. Co określają warunki przyłącza elektroenergetycznego?
5. Podpisanie umowy przyłączeniowej
6. Koszt wykonania przyłącza elektroenergetycznego

Przyłącze elektroenergetyczne w przepisach

W Prawie budowlanym (art. 29) przyłącze elektroenergetyczne znajduje się w katalogu przedsięwzięć, na które nie trzeba uzyskiwać pozwolenia na wykonanie. Trzeba mieć na uwadze przepisy techniczno-budowlane wydane na podstawie ustawy Prawo budowlane. Jest tam również wskazanie, że do projektowania, wykonywania i sprawdzania takich przyłączy uprawnione są wyłącznie osoby z uprawnieniami budowlanymi w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych (uprawnienia zawodowe dla elektryków).

Dla przyłącza elektroenergetycznego najważniejsze jest rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego z 2007 roku, znowelizowane Rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska 11 listopada 2020 (Dz.U. z 16 listopada 2020, poz. 2026). Nowelizacja określa zasady funkcjonowania rynku bilansującego energii elektrycznej i przyłączania urządzeń do sieci elektroenergetycznej. Pojawia się w nim także nowa definicja przyłącza elektroenergetycznego:

Przyłącze – odcinek lub element sieci służący do połączenia urządzeń, instalacji lub sieci podmiotu, dostosowany do mocy przyłączeniowej, z pozostałą częścią sieci przedsiębiorstwa energetycznego świadczącego na rzecz podmiotu przyłączanego usługę przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej.

Wniosek o wykonanie przyłącza elektroenergetycznego

Pierwszy krok w procedurze uzyskania i wykonania takiego przyłącza to złożenie wniosku o określenie warunków przyłączenia (czyli wymagania techniczne w zakresie przyłączania do sieci urządzeń wytwórczych, sieci dystrybucyjnych, urządzeń odbiorców końcowych, połączeń międzysystemowych oraz linii bezpośrednich), który składa się w przedsiębiorstwie energetycznym zajmującym się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej na danym obszarze. Przedsiębiorstwa energetyczne udostępniają wzory takich wniosków, można je również u niektórych dostawców wypełnić online.

Do wniosku o określenie warunków przyłączenia należy dołączyć (wymagania dla różnych wariantów wniosku):

• dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do korzystania z obiektu, w którym będą używane przyłączane urządzenia, instalacje lub sieci;
• przewidywane zapotrzebowanie mocy i roczne zużycie energii oraz planowany termin rozpoczęcia energii;
• plan zabudowy lub szkic sytuacyjny określający usytuowanie obiektu względem istniejącej sieci oraz usytuowanie sąsiednich obiektów;
• wyciąg ze sprawozdania z badań jakości energii elektrycznej wytworzonej przez turbiny wiatrowe, o ile wniosek dotyczy farm wiatrowych;
• ekspertyzę wpływu przyłączanych urządzeń, instalacji lub sieci na system elektroenergetyczny, wykonaną w zakresie i na warunkach uzgodnionych z operatorem jeżeli wniosek składają podmioty zaliczane do I albo II grupy przyłączeniowej.

Wniosek o określenie warunków przyłączenia dla wytwórców energii (np. gdy planowane są ogniwa fotowoltaiczne) powinien zawierać m.in. dane i informacje o maksymalnej rocznej ilości wytwarzania energii elektrycznej i ilości tej energii dostarczanej do sieci; mocy zainstalowanej, osiągalnej, dyspozycyjnej; liczbę przyłączanych jednostek wytwórczych; wielkość planowanego zapotrzebowania na moc i energię elektryczną w celu pokrycia potrzeb własnych wytwórcy. Wniosek o określenie warunków przyłączenia farm wiatrowych powinien zawierać specyfikację techniczną turbiny wiatrowej oraz charakterystykę mocy turbiny wiatrowej w funkcji prędkości wiatru.

Zakład energetyczny ma 30 dni na wydanie warunków przyłączenia do sieci.

Wykonanie przyłącza elektroenergetycznego jest jednym z etapów uzbrojenia działki budowlanej. 

Przyłącze elektroenergetyczne a grupy przyłączeniowe  

Składając wniosek o przyłącze elektryczne trzeba znać, do jakiej grupy przyłączeniowej zaliczają nas przepisy. Kryteria podziału na grupy podmiotów ubiegających się o przyłącze oraz warunki przyłączenia do sieci dzieli się na grupy według następujących kryteriów:

• grupa I — urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 110 kV;
• grupa II — urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane do sieci o napięciu znamionowym 110 kV;
• grupa III — urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane  do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, lecz niższym niż 110 kV;
• grupa IV — urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej większej niż 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym większym niż 63 A;
• grupa V — instalacje i sieci są przyłączane do sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej nie większej niż 40 kW i prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie większym niż 63 A;
• grupa VI — urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane do sieci poprzez tymczasowe przyłącze, które będzie, na zasadach określonych w umowie, zastąpione przyłączem docelowym, lub urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane do sieci na czas określony, lecz nie dłuższy niż rok.

Co określają warunki przyłącza elektroenergetycznego?

Warunki przyłącza elektroenergetycznego powinny określać w szczególności:

• miejsce przyłączenia;
• miejsce dostarczania energii elektrycznej;
• moc przyłączeniową;
• rodzaj przyłącza;
• zakres niezbędnych zmian w sieci związanych z przyłączeniem;
• dane znamionowe urządzeń, instalacji i sieci oraz dopuszczalne graniczne parametry ich pracy;
• dopuszczalny poziom zmienności parametrów technicznych energii elektrycznej;
• miejsce zainstalowania układu pomiarowo-rozliczeniowego;
• wymagania dotyczące układu pomiarowo-rozliczeniowego i systemu pomiarowo-rozliczeniowego;
• rodzaj i usytuowanie zabezpieczenia głównego, dane znamionowe oraz niezbędne wymagania w zakresie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i systemowej;
• dane umożliwiające określenie w miejscu przyłączenia wartości prądów (zwarć wielofazowych i czasów ich wyłączenia, zwarcia doziemnego i czasów ich wyłączenia lub trwania;
• wymagany stopień skompensowania mocy biernej;
• wymagania w zakresie dostosowania przyłączanych urządzeń, instalacji lub sieci do systemów sterowania dyspozytorskiego oraz przystosowania układu pomiarowego;
• przystosowania układu pomiarowo-rozliczeniowego do systemów zdalnego odczytu danych pomiarowych,
• zabezpieczenia sieci przed zakłóceniami elektrycznymi powodowanymi przez urządzenia, instalacje lub sieci wnioskodawcy,
• niezbędne wyposażenie urządzeń, instalacji lub sieci do współpracy z siecią, do której ma nastąpić przyłączenie;
• możliwości dostarczania energii elektrycznej w warunkach odmiennych od standardowych;
• dane i informacje dotyczące sieci niezbędne w celu doboru systemu ochrony przed porażeniami w instalacji lub sieci podmiotu, którego instalacje lub sieci będą przyłączane.

Właściciel obiektu, który chce dokonać przyłączenia powinien przygotować, zgodnie z otrzymanymi warunkami, miejsce do zainstalowania przez zakład energetyczny szafki z układem pomiarowo-rozliczeniowym (licznikiem) i złączem.

Do właściciela nieruchomości należy również wykonanie odpowiedniej instalacji wewnętrznej. Zakończenie prac następuje dopiero po dokonaniu wszystkich odbiorów technicznych instalacji i przyłącza.

Zamknięcie tego etapu jest wymagane do podpisania umowy na sprzedaż energii elektrycznej. Na tym etapie decydujemy również o taryfie, która będzie podstawą do obliczania kosztów zużycia energii.

Typy przyłączy elektroenergetycznych

Autor: Andrzej T. Papliński

Przyłącze elektryczne

Od typu przyłącza elektrycznego zależy wysokość opłaty za przyłączenie. Ze względu na estetykę coraz mniej stosuje się przyłączy napowietrznych.  

Przyłącze kablowe – sposób zasilania obiektu z wykorzystaniem linii kablowej ułożonej w ziemi. Zaletą przyłącza kablowego jest jego estetyka: widoczne jest tylko złącze w kształcie prostokątnej skrzynki. Umieszcza się je w ogrodzeniu tak, aby było jak najmniej widoczne i jednocześnie łatwo dostępne dla osoby dokonującej odczytu licznika.

Przyłącze napowietrzne – sposób zasilania obiektu z wykorzystaniem linii napowietrznej, przewody przymocowane są do słupów. Przyłącza napowietrzne wykonuje się szybciej i jest tańsze od przyłącza kablowego.

Przyłącze napowietrzno-kablowe – sposób zasilania obiektu z wykorzystaniem odcinków linii napowietrznej i kablowej. 

Podpisanie umowy przyłączeniowej

Po spełnieniu warunków stawianych przez zakład energetyczny, należy podpisać umowę o przyłączenie. Każda ze stron ma obowiązki, z których musi się wywiązać, zanim dojdzie do finalizacji umowy, są to między innymi: roboty budowlane, wykonanie instalacji odbiorczej w przyłączanym obiekcie, uiszczenie opłaty za przyłączenie, zgłoszenie gotowości instalacji do odbioru.

Czas realizacji umowy może wynieść od kilku do kilkunastu miesięcy. Samo wykonanie przyłącza nie jest równoznaczne z jego uruchomieniem. To następuje dopiero po zawarciu umowy o świadczenie usług dystrybucji energii lub umowy kompleksowej i zamontowaniu układu pomiarowo-rozliczeniowego (licznika).

Koszt wykonania przyłącza elektroenergetycznego

Koszt przyłącza zależy od rodzaju przyłącza (kablowe jest droższe), długości przyłącza i mocy przyłączeniowej. Kablowe przyłącze elektroenergetyczne do 200 m (najczęściej wykonywane) może kosztować od 150-200 zł za każdy 1 kW mocy przyłączeniowej, czyli za 12 kW mocy zapłacimy ok. 1800- 2400 zł. Przyłącze napowietrzne w tych parametrach to koszt 1200-1700 zł. Łącze dłuższe niż 200 m to dodatkowe opłaty, nawet o 80 zł za metr przyłącza. Do tego trzeba doliczyć koszt usług montażowych i ceny materiałów budowlanych.

Monika Czechowska