Plac Centralny w Warszawie – kiedy otwarcie? Jest duże opóźnienie inwestycji. Zobacz zdjęcia z budowy przy Pałacu Kultury

2024-07-04 7:33

Zielony plac Centralny powstaje przed Pałacem Kultury i Nauki, od strony ul. Marszałkowskiej. Z części placu Defilad w Warszawie zdjęto już nawierzchnię, rozebrano też trybunę honorową. W wybrukowanym wcześniej miejscu pojawią się drzewa i niska zieleń, a także zbiornik wodny. Jak idą prace i kiedy się zakończą?

Spis treści

  1. Plac Centralny powstaje w środkowej części placu Defilad w Warszawie
  2. Kiedy plac Centralny będzie gotowy? Jest opóźnienie
  3. Plac Centralny w Warszawie – aktualności z budowy
  4. Przedwojenna Warszawa utrwalona w kamieniu, a do tego zieleń i woda
  5. Nie tylko plac Centralny. Obok powstaje Muzeum Sztuki Nowoczesnej
Plac Centralny Warszawa wizualizacja
Autor: UM Warszawa Wizualizacja placu Centralnego w Warszawie

Plac Centralny powstaje w środkowej części placu Defilad w Warszawie

Plac Defilad w Warszawie to miejsce, które od dawna czekało na metamorfozę. Ta ogromna przestrzeń w ścisłym centrum stolicy od lat pełni rolę niezbyt estetycznego parkingu. Od kilku lat plac pod Pałacem Kultury zmienia się jednak wreszcie w ramach programu Nowego Centrum Warszawy. W 2023 r. rozpoczęły się najważniejsze prace – przebudowa środkowej części placu Defilad (od strony ul. Marszałkowskiej) na nowy, zielony plac Centralny. Wszystko miało być gotowe w pierwszej połowie 2024 r., ale obecnie podawany termin to 2025 r. Opóźnienie wynika m.in. z konieczności przeprowadzenia dodatkowych prac archeologicznych. Postępy inwestycji można śledzić na oficjalnej stronie.

– To inwestycja przełomowa dla tego kwartału miasta, a plac Centralny jest jej kluczowym elementem. Połączy to, co przez dekady było odizolowane z powodu złej w tym przypadku architektury lat 50. i monumentalizmu, później taniej komercji lat 80. i 90. Pałac, który stał się obiektem symbolicznym, połączy się w jedną całość z przebudowaną ulicą Złotą, Zgody do ulicy Chmielnej i placu Pięciu Rogów. Nowa przestrzeń będzie spójna i atrakcyjna dla mieszkańców – zapowiada Wojciech Wagner, zastępca dyrektora Biura Architektury i Planowania Przestrzennego.

Kiedy plac Centralny będzie gotowy? Jest opóźnienie

Pierwotnie zapowiadano zakończenie budowy placu Centralnego w I połowie 2024 r. To już jednak nieaktualne. Jak widać na pierwszy rzut oka, większość robót trzeba dopiero wykonać. Powodem jest konieczność przeprowadzenia dodatkowych badań archeologicznych, na które przeznaczono pół roku. Miasto nie podaje konkretnego terminu otwarcia placu Centralnego – ma to nastąpić w 2025 r.

– Zdecydowaliśmy się na – rozpisane na kilka miesięcy – prace archeologiczne. Decyzja była dość łatwa, bo ani nie było, ani przez wiele lat nie będzie okazji, by je przeprowadzić. Mówimy też o miejscu poza siecią drogową, nie było więc przeszkód związanych z koniecznością szybkiego przywrócenia ruchu. W każdym razie nie podamy dziś konkretnej daty zakończenia prac, bo też miejsce – jak to zwykle bywa w centrum Warszawy – jest pełne niespodzianek, część placu budowy jest zajęta przez zaplecze budowy MSN, zbyt wiele jest tu zmiennych, żeby rzetelnie jakąś wskazać – tłumaczy miasto.

Jak podał w rozmowie z warszawa.naszemiasto.pl zastępca prezydenta Warszawy Michał Olszewski, konkretny termin można będzie podać dopiero po zakończeniu dodatkowych badań archeologicznych. Jednocześnie podano, iż teren placu będzie udostępniany mieszkańcom etapami, nie ujawniono jednak, co to w praktyce oznacza.

Podczas badań archeologicznych w miejscu przyszłego placu Centralnego odkryto wiele pozostałości dawnej Warszawy. Są wśród nich m.in. monety, flakony po perfumach i lekach, guziki oraz biżuteria. Zachowane artefakty to pozostałości po życiu, jakie toczyło się w XIX i XX w. w kamienicach, jakie stały przed wojną w miejscu dzisiejszego placu Defilad. Choć spora część z nich przetrwała wojnę w stanie, który umożliwiał odbudowę, kamienice zostały wyburzone pod budowę Pałacu Kultury i placu.

– Zagłada tego fragmentu miasta zaczęła się podczas niemieckich bombardowań we wrześniu 1939 roku. W latach 1940-42, na północ od ulicy Złotej, przebiegał mur warszawskiego getta. Pożoga dopełniła się podczas powstania warszawskiego. Ostatnie ocalałe kamienice wyburzono po wojnie, szykując teren pod budowę Pałacu Kultury i Nauki (otwarty w 1955 roku) – podaje Urząd Miasta.

Eksponaty wystawy „W drodze na plac”
Autor: UM Warszawa Eksponaty wystawy „W drodze na plac”, prezentującej znaleziska odkryte podczas prac nad placem Centralnym w Warszawie.

Plac Centralny w Warszawie – aktualności z budowy

Obecnie firma Balzola realizuje projekt przebudowy autorstwa A-A Collective. Latem 2023 r. zerwano kostkę pokrywającą plac i rozkopano teren. W pierwszej kolejności zostaną wybudowane 4 zbiorniki retencyjne do gromadzenia deszczówki, która posłuży w przyszłości do podlewania nowej zieleni. Znajdą się one 7 m pod ziemią. To właśnie one są obecnie w budowie. Dokonano także rozbiórki trybuny honorowej. Pod koniec czerwca 2024 r. zamknięto prowadzący w stronę przyszłego placu tunel pod Marszałkowską – zostanie on zlikwidowany, zaś na powierzchni powstanie nowe przejście naziemne.

Wydłużenie budowy wiąże się z koniecznością przebadania reliktów przeszłości odkrytych pod placem. Dopiero po przeprowadzeniu dodatkowych badań możliwe będzie przyspieszenie prac. Jednym z ciekawszych znalezisk była odkryta pod koniec listopada posadzka zburzonej kamienicy, najprawdopodobniej już powojenna.

Przy okazji prac nad placem Centralnym odsłonięto także inne ślady historii Warszawy:

  • podziemia trybuny honorowej, służące niegdyś komunistycznym dygnitarzom,
  • pozostałości przedwojennej siatki ulic w tym miejscu – krawężniki, brukowane jezdnie, resztki kamienic,
  • szyny tramwajowe w dawnym przebiegu ul. Złotej.

Pod koniec listopada 2023 r. Zarząd Dróg Miejskich wybrał firmę, która za 1 027 945,44 zł prowadzi dodatkowe badania archeologiczne odsłoniętych reliktów. To firma Asinus Igor Maciszewski, która otrzymała pół roku na realizację zamówienia.

Plac Centralny Warszawa
Autor: UM Warszawa Wizualizacja placu Centralnego z góry Link: Kliknij, aby powiększyć zdjęcie

Przedwojenna Warszawa utrwalona w kamieniu, a do tego zieleń i woda

Warto dodać, że nowy plac Centralny będzie nawiązywał wyglądem do przedwojennej zabudowy. Jak wyjaśnia strona Urzędu Miasta Warszawy, stąd właśnie bierze się jego nietypowy, asymetryczny układ. Plac będzie miejscem spacerów, wypoczynku i organizowania wydarzeń kulturalnych.

Nieregularny układ chodników i zieleni odwzoruje sieć dawnych ulic i zarys budynków. Trawniki mają przypominać miejsca, w których stały kamienice – podaje UM Warszawa. – Nawierzchnia placu zostanie wykonana z 6 różnych rodzajów kamienia. Obrysy dawnych kamienic zostaną wykonane z wielkoformatowych płyt kamiennych w różnych wybarwieniach: szarym i czerwonym. Dawne dziedzińce zostaną wybrukowane ponownie wykorzystaną kostką granitową z placu Defilad oraz uzupełnione płytami granitowymi z okolic trybuny honorowej. Układ ulic z 1939 r. przypomną w tym miejscu pasy ułożone z kostki granitowej.

Nie znaczy to jednak, że na nowym placu zabraknie zieleni – wręcz przeciwnie. Według projektu przed Pałacem Kultury i Nauki pojawi się:

  • 109 drzew,
  • 11 gatunków krzewów,
  • 40 gatunków bylin i roślin cebulowych,
  • trawniki.

Dodatkową atrakcją będzie płytki zbiornik wodny od strony powstającego właśnie Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (w obrysie podwórka przedwojennej kamienicy). Zaplanowano również 40 ławek, kwadratowe ławy wieloosobowe, pojedyncze krzesła i półokrągłe siedziska przy drzewach (100 sztuk).

Nie tylko plac Centralny. Obok powstaje Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Warto przypomnieć, że trwająca przebudowa nie będzie jedyną zmianą w obrębie placu Defilad. Warszawa od kilku lat realizuje także dwie inne ważne inwestycje w ścisłym centrum. Od strony ul. Marszałkowskiej wyrasta – coraz bliższe ukończenia – Muzeum Sztuki Nowoczesnej (tu można zobaczyć MSN w budowie). Za nim z kolei ma być zbudowana nowa siedziba teatru TR Warszawa, która będzie powstawać etapami. W przyszłości ma też powstać symetryczna do nich zabudowa po drugiej stronie placu Defilad (na razie jednak brak konkretnych planów i projektów, są też przeszkody natury biurokratycznej).

Docelowo w obrębie centrum stolicy zajdą jeszcze większe zmiany. W ramach programu Nowego Centrum Warszawy nastąpi m.in. przebudowa ul. Złotej, Zgoda, Chmielnej oraz Marszałkowskiej. Ulice te zyskają nową, elegancką formę oraz wzbogacą się o zieleń. Warto dodać, że w latach poprzednich w podobny sposób przebudowano okolice ronda Dmowskiego – pojawiły się m.in. nowe nasadzenia, a także nowe przejścia dla pieszych oraz drogi dla rowerów.

W dalszej perspektywie planowane są prace na centralnym odcinku Al. Jerozolimskich – powstają założenia do przebudowy. Warszawa chce wykorzystać szansę, jaką przyniesie przebudowa kolejowej linii średnicowej – podaje UM Warszawa.

Listen on Spreaker.
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej