Łazienka dla niepełnosprawnych - zasady projektowania, wymagania prawne i funkcjonalne
Łazienka dla niepełnosprawnych musi spełniać wysokie wymagania funkcjonalne i użytkowe. Jakie są wymagania prawne dla łazienek dostępnych dla osób starszych czy z niepełnosprawnościami? Jak powinna być zaprojektowana łazienka, aby była wygodna i bezpieczna dla osób niepełnosprawnych?
Łazienka dla niepełnosprawnych - komfort i design
Łazienka dla niepełnosprawnych wcale nie musi kojarzyć się z obiektami użyteczności publicznej, zwłaszcza placówkami medycznymi. Producenci wyposażenia łazienek dla niepełnosprawnych coraz większą wagę przywiązują nie tylko do funkcjonalności, ale także wyglądu sanitariatów.
Innowacyjne wzornictwo poręczy i siedzisk łazienkowych sprawia, że przestają się one kojarzyć negatywnie. Ważne jest także, by takie urządzenia mogły być użytkowane przez osoby niepełnosprawne w każdym wieku i stopniu niepełnosprawności.Dzięki takiemu podejściu korzystanie z przestrzeni sanitarnych staje się przyjemne dla wszystkich. Poręcze i siedziska o czystych liniach i prostej formie bardzo dobrze współgrają z otoczeniem.
Poręcze powinny być zainstalowane jak najbliżej ściany, ponieważ ułatwia to użytkownikom przemieszczanie się w przestrzeniach sanitarnych (natrysk, WC), dając większą swobodę i łatwość ruchów. Przed ślizganiem się dłoni po poręczy chroni jej ergonomiczny kształt, np. zaokrąglony ze spłaszczeniem od przodu, dzięki czemu idealnie dopasowuje się do dłoni i gwarantuje optymalny chwyt bez względu na sprawność użytkownika czy przeznaczenie produktu. Równie ważna jest kolorystyka wyposażenia do aranżacji łazienek dla niepełnosprawnych. Korzystne jest takie projektowanie wnętrza, by poręcze i siedziska były dobrze widoczne. Zazwyczaj najlepiej sprawdzają się kolory bardzo ciemne (np. antracyt) oraz jasne (np. biały), które zapewniają odpowiedni kontrast z barwą ściany. Im prostsza forma i intensywniejszy kolor, tym łatwiej dopasować je do wystroju każdego wnętrza.
Sanitariaty publiczne muszą być odporne na intensywne użytkowanie, które nie zawsze odbywa się z należytą ostrożnością. Ich oprzyrządowanie projektuje się tak, by było przede wszystkim wytrzymałe i łatwe w obsłudze, stopniowo jednak dołącza się równie ważny element: estetykę, która jest istotna dla wszystkich użytkowników, także dla osób starszych, o ograniczonej zdolności ruchowej lub niepełnosprawnych.
Łazienka dla niepełnosprawnych - higiena i bezpieczeństwo
Jednolita powierzchnia aluminium pozwala na łatwe czyszczenie, aby zagwarantować najwyższe standardy higieny. Przy projektowaniu w łazience dla niepełnosprawnych uchwytów i poręczy szczególnie istotne jest zminimalizowanie liczby połączeń. Pozwala to uniknąć osadzania się zanieczyszczeń i tworzenia nisz bakteryjnych, zwłaszcza na prostych elementach, które najczęściej są w kontakcie z dłońmi. Nie mniej ważne od zachowania maksymalnej higieny jest zagwarantowanie bezpieczeństwa podczas korzystania z pomieszczeń sanitarnych. W budynkach użyteczności publicznej waga użytkowników jest nieznana, dlatego zainstalowane wyroby muszą być odpowiednio zamontowane i wytrzymałe (powinny być testowane na ponad 200 kg).
Łazienka dla niepełnosprawnych - przepisy prawne
Istniejące budynki użyteczności publicznej muszą być dostępne dla każdego, niezależnie od jego zdolności ruchowej. Dostosowanie ich do wymagań obowiązującego prawa jest celem ambitnym, trudnym do osiągnięcia w krótkim czasie zarówno ze względów finansowych, jak i zastanych ograniczeń technicznych. Ponadto wzrasta zapotrzebowanie na poprawianie dostępności łazienek w wyniku starzenia się społeczeństwa oraz rosnącej liczby osób tracących samodzielność i sprawność ruchową, które będą potrzebowały opieki w wyspecjalizowanych ośrodkach. Przepisy prawne w dość ogólny sposób regulują kwestię wyposażenia sanitariatów dla osób niepełnosprawnych w budynkach użyteczności publicznej. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie określa ogólne wyposażenie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych dla osób niepełnosprawnych. Jednak to akty prawa międzynarodowego, takie jak norma DIN 18024-2, szczegółowo opisują rozmieszczenie i wysokości instalowania poszczególnych urządzeń.
Przestrzeń natryskowa w łazience dla niepełnosprawnych
W budynkach użyteczności publicznej, np. w hotelach, basenach, szpitalach lub domach opieki dla osób starszych, przestrzeń natryskowa powinna uwzględniać obszar manewrowy o wymiarach 1500 x 1500 mm, aby zapewnić swobodny obrót wózka inwalidzkiego.
- Zobacz też: Brodzik posadzkowy
Siedzisko natryskowe składane z oparciem powinno mieć głębokość min. 450 mm i być zamontowane na wysokości 460–480 mm. Uchylne poręcze łukowe należy zainstalować z każdej strony siedziska, a odległość między nimi powinna wynosić od 650 do 700 mm. Trzeba też pamiętać, by między górną częścią siedziska a górną częścią poręczy była zachowana odległość 280 mm. Pozioma część poręczy poziomo-pionowej musi być przymocowana na wysokości 850 mm.
Przestrzeń umywalkowa w łazience dla niepełnosprawnych
W łazience przystosowanej dla osób niepełnosprawnych należy zamontować odpowiednią umywalkę. Jej górna część powinna znajdować się maksymalnie na wysokości 800 mm. Aby zapewnić dostęp osobie na wózku inwalidzkim, pod umywalką potrzebna jest wolna przestrzeń głębokości przynajmniej 300 i wysokości 670 mm.Suszarki do rąk i dozownik na mydło powinny być dostępne dla osób niepełnosprawnych i zainstalowane na wysokości 850 mm. Komfort użytkowania umywalki mogą zwiększyć dodatkowe poręcze lub poręcz ochronna.
Przestrzeń WC w łazience dla niepełnosprawnych
Górna część miski ustępowej powinna znajdować się na wysokości 460–480 mm, natomiast zamontowane przy niej uchylne poręcze łukowe na poziomie 650–700 mm. Należy też pamiętać o zachowaniu odległości 280 mm między górną częścią miski ustępowej a górną częścią poręczy. Zalecana długość uchylnej poręczy łukowej jest równa długości miski ustępowej (np. 700 mm) zwiększonej o 150 mm.Trzeba też przewidzieć oparcie, które musi być zamocowane tak, aby między oparciem a przednią krawędzią miski ustępowej zachowany był odstęp 550 mm. Przy projektowaniu toalety należy przewidzieć przestrzeń użytkową oraz zapewnić obszar manewrowy przed miską ustępową, o wymiarach 1500 x 1500 mm. Z każdej strony miski ustępowej trzeba zostawić wolną przestrzeń o minimalnej szerokości 900 i głębokości 700 mm.
