Dostępność budynku dla osób niepełnosprawnych. Rozwiązania projektowe
Dostępność budynku dla osób niepełnosprawnych to już od dawna wymóg projektowy w stosunku do budynków użyteczności publicznej, inwestorzy indywidualni stosują takie rozwiązania w zależności od potrzeb. Dostępność budynków dla osób niepełnosprawnych na poziomie minimum wyznaczają warunki techniczne jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ale to już nie wystarczy...
Pojawiło się nowe podejście do organizacji każdej przestrzeni by była ona dostępna dla wszystkich, bez względu na rodzaj niepełnosprawności oraz wiek. Chodzi oczywiście o projektowanie uniwersalne. Rozwiązania projektowe traktujące o dostępności budynku dla osób niepełnosprawnych zgodne z koncepcją projektowania uniwersalnego zawiera poradnik przygotowany przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa.
„Standardy dostępności budynków dla osób z niepełnosprawnościami mając na uwadze koncepcję uniwersalnego projektowania” – to tytuł tego poradnika. W opracowaniu standardów takiego uniwersalnego projektowania pomagało Stowarzyszenie „Integracja” oraz zaproszeni architekci i urbaniści. W efekcie powstało coś w rodzaju poradnika dobrych praktyk. Przedstawiono w nim najlepsze rozwiązania projektowe, także w formie graficznej. Poradnik odnosi się do rozwiązań dotyczących projektowania i budowy poszczególnych elementów budynku i jego najbliższego otoczenia w obowiązujących przepisach, jednocześnie wskazując na oczekiwane funkcjonalności z punktu widzenia odbiorcy zmagającego się z różnymi dysfunkcjami. Bo chodzi nie tylko o dostępność obiektów dla osób niepełnosprawnych (nie tylko z ograniczeniami ruchowymi, ale również mających kłopoty ze słuchem, wzrokiem, lub ograniczeniami powstałymi w wyniku różnych chorób), ale też o osoby starsze, rodziców z dziećmi, z wózkami oraz osoby mające okresowe problemy z poruszaniem się. Projektowanie uniwersalne wychodzi poza obowiązujące warunki techniczne, jest koncepcją takiego tworzenia dostępności każdej przestrzeni by bez specjalnego przerabiania była od razu dostępna dla wszystkich.
Dostępność budynków a projektowanie uniwersalne
W poradniku „Standardy dostępności budynków dla osób z niepełnosprawnościami mając na uwadze koncepcję uniwersalnego projektowania” znalazły się wytyczne/wskazówki do projektowania uniwersalnego oraz dobre praktyki. Szczegółowo został m.in. zdiagnozowany budynek, od układu konstrukcyjnego w kontekście dostępności, poprzez wejścia, ciągi komunikacyjne, wymagania dla schodów, przestrzenie manewrowe, pochylnie, dźwigi osobowe i podnośniki. Opisano wymagania dla przykładowych wnętrz, takich jak kawiarnia czy sklep oraz ogólnodostępne pomieszczenie higieniczno-sanitarne.
Czy znasz nowe warunki techniczne? Rozwiąż nasz QIUZ >>
Jest też mowa o kształtowaniu mieszkań i poszczególnych pomieszczeń, od kuchni i łazienki, przez pokój dzienny i sypialnie. Zwracają uwagę szczegóły dotyczące zalecanych odległości, szerokości i wysokości dla poszczególnych sprzętów i dostępności urządzeń wyposażenia. W projekcie znalazły się również dobre praktyki w odniesieniu do dostosowywania dla osób z niepełnosprawnościami budynków zabytkowych i projektowaniu mieszkania dla seniora.
Twórcy poradnika wyszli z definicji projektowania uniwersalnego, że każda przestrzeń powinna umożliwiać samodzielne i świadome użytkowanie, bez konieczności stosowania dodatkowych urządzeń wspomagających jakość jej użytkowania. Każda przestrzeń powinna być także dostępna i pozbawiona barier architektonicznych, tak aby wszystkie pomieszczenia i urządzenia jej towarzyszące, były dostępne dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, osób z dysfunkcjami wzroku, słuchu, itp. Jednym słowem, aby były użytkowane przez jak najszerszą grupę użytkowników, tym samym spełniając ich potrzeby i oczekiwania.
Dostępność budynków dla osób niepełnosprawnych i każdej przestrzeni dla osób z ograniczeniami lub kłopotami to konieczność, bo takie są potrzeby społeczności, nie tylko w Polsce. Warto więc korzystać z poradnika do projektowania uniwersalnego jako uzupełnienie obowiązujących warunków technicznych, a przy okazji dowiedzieć się dlaczego to takie ważne i jakie są standardy takiego podejścia.
