Zabytkowa Elektrociepłownia Szombierki kupiona przez Grupę Arche. To szansa na ratunek zabytku

2022-08-11 19:26
Elektrociepłownia Szombierki
Autor: Archiwum Urzędu Miejskiego w Bytomiu - Arkadiusz Janocha/Grzegorz Goik Elektrociepłownię Szombierki czeka rewitalizacja

Stuletnie zabudowania Elektrociepłowni Szombierki w Bytomiu mają nowego właściciela. Grupa Arche kupiła obiekt od poprzedniego właściciela - gliwickiej spółki Rezonator. Koszt transakcji wyniósł 10 mln zł. Jeszcze w tym roku kompleks zostanie zabezpieczony przed degradacją. Potem ma zostać zrewitalizowany.

EC Szombierki – postindustrialna perła

Elektrociepłownia Szombierki znajduje się w Bytomiu przy ul. Kosynierów. W sąsiedztwie ma hutę Bobrek, której dostarczała prąd oraz kopalnie: Centrum i Bobrek, z których pochodził wykorzystywany w niej węgiel. Wytwarzanie energii elektrycznej zakład zakończył po transformacji ustrojowej w późnych latach 90. XX wieku. Później działał już tylko rezerwowo.

Całkowicie produkcję zamknięto w 2011 roku. Od 2010 roku obiekt znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, odbywały się tam liczne wydarzenia kulturalne m.in. Gala Mozartowska i Festiwal Teatromania. W 2013 roku kompleks wpisano na listę zabytków nieruchomych województwa śląskiego. W 2017 roku teren można było zwiedzać w ramach Industriady – festiwalu zabytków poprzemysłowych, a później także z przewodnikiem po uprzednim zgłoszeniu. Z upływem lat obiekt coraz bardziej jednak niszczał i wymagał interwencji. Teraz jest szansa na jego ratunek. Od sierpnia tego roku EC Szombierki ma nowego właściciela, Grupę Arche, która za 10 mln. zł kupiła go od gliwickiej firmy Rezonator. Nowy inwestor ogłosił, że jeszcze w tym roku kompleks zostanie zabezpieczony przed dalszą degradacją.

– Cieszy to, że postindustrialna perła ma nowego właściciela. Gratuluję Grupie Arche dobrej inwestycji. Liczę na to, że inwestor zadba o ten światowej klasy zabytek dziedzictwa przemysłowego i będzie on służył następnym pokoleniom. Deklaruję pełną współpracę ze strony miasta w procesie rewitalizacji – mówił oficjalnemu portalowi Bytomia Mariusz Wołosz, prezydent miasta.

Historia EC Szombierki

Elektrociepłownia Szombierki w Bytomiu, dawniej elektrownia Bobrek, jedna z największych na Śląsku, powstała w 1920 roku. Cały kompleks, nad którym wznoszą się trzy kominy fabryczne (najwyższy ma 120 metrów), zajmuje ponad 17 ha. Składają się na niego, tworząc wewnętrzny dziedziniec, budynki kotłowni, maszynowni, pompowni, rozdzielni prądu oraz dwie wieże: węglowa oraz wodna „Zegarowa” z zamontowanym w 1925 roku czterostronnym zegarem marki Siemens und Halske. Budynki o mansardowych dachach z lukarnami wznoszono z trzech rodzajów cegły: zwykłej, glazurowanej i klinkierowej. Projektantami byli kuzyni Georg i Emil Zillmannowie, ci sami, którzy zaprojektowali kopalnię Wieczorek oraz słynne osiedla robotnicze Giszowiec i Nikiszowiec. Jak czytamy na stronie Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego (zabytkitechniki.pl), w latach 1939-44 elektrownia osiągnęła najwyższą moc 100 MW i „można ją było wtedy uznać za jedną z największych w Europie”.

Jaka przyszłość EC Szombierki

Plany nowego inwestora przewidują wprowadzenie do obiektu nowych funkcji. Mówi się o hotelu, kulturze, gastronomii i edukacji. Rozważane jest zlokalizowanie tam manufaktur dawnych rzemiosł. Władysław Grochowski, prezes Grupy Arche, nazywa EC Szombierki „katedrą industrialu” i podkreśla, że obiekt nadal będzie ogólnodostępny. Warszawski deweloper ma w portfolio liczne osiedla i hotele, ale przede wszystkim ma też duże doświadczenie w zakresie rewitalizacji. Sześć hoteli Grupy Arche powstało w historycznych zabudowaniach. Są to: Koszary Góra Kalwaria, Dwór Uphagena w Gdańsku, Zamek Janów Podlaski, Hotel Tobaco w Łodzi, XIX-wieczny zespół Pałac i Folwark Łochów nad rzeką Liwiec, Cukrownia Żnin. W projekty rewitalizacji ostatnich czterech z nich zaangażowana była pracownia Marka Bulaka, Bulak Projekt, z siedzibami w Warszawie i Siedlcach. W Cukrowni Żnin architekci postawili na ekologiczną zasadę 4R: reduce, reuse, recycle, rethink. Folwark Łochów został nagrodzony European Property Awards 2019 w kategorii architektura.

O inwestycji

  • Cały zespół zabudowy EC Szombierki jest na liście zabytków nieruchomych Województwa Śląskiego
  • Powierzchnia kompleksu to 17 ha
  • Koszt kupna wyniósł 10 mln zł
zabytkowa rlektrociepłownia w Bytomiu
Autor: Archiwum Urzędu Miejskiego w Bytomiu - Arkadiusz Janocha/Grzegorz Goik Zabytkowa elektrociepłownia ma zyskać nowe funkcje. Mówi się o hotelu, kulturze, gastronomii i edukacji
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej