Skarbówka tak chciała zmienić przepisy o przedawnieniu, by móc ścigać za podatki nawet do dwudziestu lat. Teraz się wycofuje

2023-07-13 5:51
Nowa ordynacja podatkowa - przedawnienie podatku i przedawnienie poboru
Autor: Szymon Starnawski / Grupa Murator Nowa Ordynacja podatkowa daje możliwość kontroli podatkowej wielokrotnego zawieszania biegu przedawnienia odpowiedzialności za podatki przez co w praktyce przedawnienie jest tylko formalnym prawem

Nowa Ordynacja podatkowa, której projekt udostępniło w czerwcu Ministerstwo Finansów, całkowicie zmienia dotychczasowe zasady przedawniania się zobowiązań podatkowych. W przypadku firm kontrola skarbowa łatwo wydłuży okres ścigania za zaległe podatki nawet do dwudziestu lat. Po krytyce, której zostało poddane to rozwiązanie zostanie ono wycofane.

Spis treści

  1. Zaległe podatki: kiedy się przedawniają
  2. Nowe okresy przedawnienia: kiedy przestaniesz odpowiadać za dawny podatek
  3. Przedawnienie wymiaru podatku: co to jest

Teoretycznie zmiany mają być korzystniejsze dla podatników, bo sama instytucja przedawnienia podatkowego została rozbita na dwa terminy: trzy lata i pięć lat. Ale doszły do tego nowe zasady przedawnienia poboru i egzekucji, które ograniczają podatników, a otwierają nieograniczone pole do działania kontroli skarbowej.

Krytyka już na początku konsultacji sprawiła, że Ministerstwo Finansów zapowiedziało we wtorek 4 lipca, iż takie rozwiązanie nie będzie procedowane, a bieg terminu przedawnienia zostanie poddany ponownej analizie "w celu wypracowania jak najlepszych rozwiązań". W takiej sytuacji na pewno projekt nie trafi już do Sejmu w tej kadencji a sporne kwestie będą rozstrzygane zapewne po wyborach.

Oto co Ministerstwo Finansów zaproponowało w projekcie, który jest konsultowany w zakresie rozwiązań dotyczących przedawnienia w podatkach.

Zaległe podatki: kiedy się przedawniają

W obecnie obowiązującej Ordynacji podatkowej przedawnienie zobowiązań podatkowych jest uregulowane jednoznacznie. Art. 70 tej ustawy stanowi, iż zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Oczywiście to też dawało i wciąż daje kontroli podatkowej duże pole do popisu.

Po pierwsze, faktyczny okres przedawnienia wynosi lat sześć a nie pięć. Termin płatności podatku bowiem wypada zazwyczaj na początku kolejnego roku podatkowego.

Po drugie kontrola podatkowa (czy nawet wszczęte postępowanie wyjaśniające) rozpoczęta na koniec tego szóstego roku w rzeczywistości może wydłużyć okres przedawnienia jeszcze na jakiś czas. I gdy w trakcie tych czynności okaże się, że podatnik ma niezapłacony podatek, bo np. fiskusowi należało się więcej niż zapłacił, skarbówka może nawet po siedmiu lub więcej latach kazać mu dopłacić z odsetkami.

Ale to nic, w porównaniu do uprawnień, jakie Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) uzyska, gdy w życie wejdą przepisy nowej Ordynacji podatkowej.

To Cię może zainteresować: Jeśli poczekasz z wnioskiem o ryczałt za wczasy pod gruszą, dostaniesz więcej pieniędzy niż składając go już

Nowe okresy przedawnienia: kiedy przestaniesz odpowiadać za dawny podatek

Po zmianach nie będzie już tak prosto, zwłaszcza dla podatników CIT, VAT i akcyzy.

Po pierwsze, będą dwie formy przedawnienia: trzyletnie i pięcioletnie. Nowe przepisy w tej kwestii nawiązują do starych. Trzyletnie przedawnienie zobowiązania w przypadku PIT liczone jest dalej od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płacenia podatku, podobnie jak przedawnienie za CIT, VAT czy akcyzę - po pięcioletnim, jak do tej pory.

W przypadku PIT okres pięcioletni będzie mógł być stosowany tylko wtedy gdy podatnik nie złożył w terminie deklaracji albo złożył co prawda deklarację w terminie lecz wyliczył w niej za niski podatek.

Przedawnienie wymiaru podatku: co to jest

Nowa ordynacja podatkowa zamiast przedawnienia zobowiązania podatkowego wprowadza pojęcie przedawnienia poboru; jest to czas przewidziany na wyegzekwowanie wymierzonego zobowiązania i będzie obowiązywał przez kolejne pięć lat od upływu przedawnienia wymiaru.

Te dwa okresy wydłużają faktyczny okres przedawnienia do dziesięciu lat, bo najpierw liczony jest okres przedawnienia samego zobowiązania podatkowego, a potem rozpoczyna się także pięcioletni bieg przedawnienia wymiaru.

Ale to jeszcze nie koniec. Sam sposób liczenia okresu przedawnienia wymiaru też daje kontroli podatkowej nowe możliwości do wydłużania niemal w nieskończoność okresu dochodzenia od firmy historycznego podatku.

Ponadto nowa Ordynacja podatkowa daje prawo zawieszenia biegu przedawnienia wymiaru podatku do pięciu lat, przy czym ten bieg może być zawieszany wielokrotnie. Takie same zasady będą też obowiązywały - w miejsce starych - w odniesieniu do zawieszania przedawnienia samego zobowiązania podatkowego.

Poza więc samą uciążliwością trybu - wynikającą z możliwości wielokrotnego zawieszania i odwieszania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego i poboru podatku, skarbówka zyskuje narzędzie do nawet 20-letniego wydłużenia terminu przedawnienia odpowiedzialności za podatki.

To w praktyce oznacza, że przedawnienie jest, ale jako prawo, którego (nie)dostępność określi wyłącznie praktyka stosowania nowej Ordynacji podatkowej przez organy podatkowe oraz sądy.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają
Czytaj więcej

Materiał sponsorowany