Jakich dokumentów może żądać zamawiający od oferentów w postępowaniu przetargowym? (cz. I)
Przystępując do postępowania przetargowego każdy z oferentów jest zobowiązany złożyć szereg stosownych dokumentów. Ich zakres i formę określa stosowne rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzaju dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy.
- Jakich dokumentów może żądać zamawiający od oferentów w postępowaniu przetargowym? (cz. II)
- Jakich dokumentów może żądać zamawiający od oferentów w postępowaniu przetargowym? (cz. III)
Zamawiający organizując postępowanie przetargowe stawiane wykonawcom określone wymagania. Dotyczą one przede wszystkim potencjału ekonomicznego, kondycji finansowej firmy i dysponowania odpowiednimi uprawnieniami niezbędnymi do realizacji zadania. Warunki, jakie zamawiający może stawiać wykonawcom zostały określone w art. 22 ust.1 Prawo zamówień publicznych. W myśl tego zapisu o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy:
1) posiadają uprawnienia do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień;
2) posiadają niezbędną wiedzę i doświadczenie oraz dysponują potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia
3) znajdują się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia;
Oferenci, którzy pobiorą SIWZ (Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia) muszą złożyć dokumenty potwierdzające spełnianie powyższych warunków. Istotna zmiana, jaka pojawiła się w art. 22 to zapis mówiący o tym, że wykonawca nie będzie musiał posiadać danej ilości sprzętu a jedynie wykazać na podstawie umów np. użyczenia, że będzie dysponował takim sprzętem na wypadek wygrania przetargu. Gmina ogłosiła przetarg na budowę wodociągu. Zamawiający w oparciu o art. 22 ust.1 pkt 2 sporządził w SIWZ zapis, że oferty mogą składać tylko firmy, które mają minimum 8 lat doświadczenia i wykonały w tym okresie, co najmniej 5 podobnych inwestycji. Takie zapisy w SIWZ dyskryminują dużą liczbę wykonawców i tym samym Zamawiający łamie przepisy art.7 ust.1, który mówi, że zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców. Kiedy oferent otrzyma SIWZ z takimi zapisami powinien zgodnie z art. 180 ust.3. złożyć protest na zapisy SIWZ.
PRZYKŁAD:
W przypadku przetargów, których wartość nie przekracza kwoty 60 000 euro, zamawiający może żądać samych oświadczeń, nie zaś oryginałów dokumentów potwierdzających np. uprawnienia zawodowe, czy nie zaleganie ze składkami w ZUS. Wszyscy wykonawcy składający oferty powinni wykazać, że spełniają stawiane im przez zamawiającego wymagania, jeżeli chcą się ubiegać o udzielenie zamówienia. I jeszcze jedna uwaga, co do dokumentów – otóż zamawiający może żądać tylko tych dokumentów, które są niezbędne do przeprowadzenia postępowania, zostały wymienione w SIWZ oraz ogłoszeniu o przetargu. Innymi słowy rodzaje dokumentów nie mogą wykraczać poza zakres przedmiotu zamówienia.
PRZYKŁAD:
Zamawiający ogłosił przetarg na wymianę okien w budynku szkoły. Jako warunek, wobec wyposażenia technicznego, jakim powinien dysponować wykonawca zamawiający zapisał w, SIWZ, że musi on mieć w swojej firmie samochód wywrotkę. Warunek postawiony wykonawcom jest bezpodstawny. Pojazd taki nie jest sprzętem niezbędnym do realizacji tegoż zadania. Stąd też można w tym przypadku zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnię treści SIWZ, jeśli będzie ono niejasne złożyć protest na zapisy SIWZ.
Tak oto wyglądają zapisy ustawy mówiące o rodzajach dokumentów, jakich może zadąć zamawiający od wykonawców w świetle art., 22. Ale to nie koniec zapisów ustawowych dotyczących tego zagadnienia. Zamawiający żąda od wykonawcy dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, jeżeli wartość zamówienia przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 60 000 euro. Jeżeli wartość zamówienia nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 60 000 euro, zamawiający może żądać dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Z powyższych zapisów wynika jasno, że zamawiający w przypadku tzw. małych przetargów może, ale nie musi żądać złożenia stosownych dokumentów. W obu przypadkach mowa jest oczywiście o warunkach określonych w art. 22 ustawy. Wszystkie dokumenty powinny zostać złożone razem z ofertą. Jest jednak pewien wyjątek, kiedy to zamawiający może zwrócić się o uzupełnienie dokumentów. Jeżeli brak uzupełnienia dokumentów przez oferenta spowodowałby unieważnienie przetargu to wtedy zgodnie z art. 26 ust.3. zamawiający ma prawo zwrócić się do oferenta by ten złożył brakujące dokumenty. W nowej ustawie ten zapis zniknie i zamawiający będzie mógł żądać uzupełnienia dokumentów w każdym przypadku nie tylko wtedy, kiedy groziłoby to unieważnieniem postępowania. Nowy zapis art. 26 ust.3 będzie brzmiał "Zamawiający wzywa wykonawców, którzy w określonym terminie nie złożyli oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, wskazanych w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia, do ich uzupełnienia w wyznaczonym terminie."W przetargu na budowę kanalizacji sanitarnej zamawiający otrzymał trzy oferty. Komisja otworzyła oferty i rozpoczęła sprawdzanie dokumentów. Stwierdzono, iż najtańsza oferta nie zawiera wykazu robót z ostatnich 5 lat. Był to jeden z dokumentów, jakich żądał zamawiający. Czy w związku z tym, że była to najtańsza oferta a zamawiający chce oczywiście wykonać zadanie jak najmniejszym nakładem finansowym, może zwrócić się pisemnie do oferenta by ten uzupełnił swoją ofertę?
PRZYKŁAD:
Na gruncie obowiązującej ustawy zamawiający nie może skorzystać z art. 26 ust.3, który mówi o możliwości uzupełniania złożonych ofert. Ponieważ w przetargu wpłynęły dwie ważne oferty zamawiający nie może prosić o uzupełnienie oferty. Mógłby tego dokonać tylko w sytuacji, kiedy brak stosowanych dokumentów skutkowałby unieważnieniem postępowania. Mógłby tego dokonać gdyby we wszystkich trzech ofertach brakowało jakiegoś dokumentu. Wtedy by nie unieważniać postępowania, mógłby zażądać od wszystkich by uzupełnili swoje oferty o stosowne dokumenty. Po wejściu w życie nowej ustawy będzie mógł zażądać uzupełnienia brakujących dokumentów. Postępowaniem niezgodnym z prawem byłby wybór najtańszej oferty, jeśli brakuje w niej stosownych dokumentów, lub jej uzupełnianie w celu wydatkowania mniejszej sumy pieniędzy. Uszczegółowienie zapisów art. 22 stanowi Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy. Wszystkie wymienione tam dokumenty zostały podzielone na trzy grupy. Pierwsza to dokumenty potwierdzające, że wykonawca dysponuje uprawnieniem do wykonywania określonej działalności lub czynności oraz nie podlega wykluczeniu na podstawie art. 24 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Wymagane dokumenty mogą zostać złożone w formie oryginału, albo kserokopii poświadczonej za zgodność z oryginałem.
