Domy drewniane. Jak zbudować energooszczędny i ekologiczny dom drewniany?

2018-12-27 15:58
Energooszczędne domy drewniane
Autor: A. Szandomirski W domach drewnianych możliwe jest osiągnięcie dobrych parametrów termicznych przy niewielkiej grubości ścian

Domy drewniane w technologii energooszczędnej zużywają mniej energii nawet o 25–50% w porównaniu z budynkiem spełniającym aktualne normy. Jak buduje się takie energooszczędne domy drewniane?

Energooszczędne domy drewniane

Jaki dom drewniany można określić mianem energooszczędnego? W Polsce jest to taki budynek, w którym wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło wynosi 30–70 kWh/m² na rok, podczas gdy obowiązujące przepisy dla budynku mieszkalnego mówią o wartości wskaźnika na poziomie do 95 kWh/m² na rok. Ideałem jest natomiast tzw. dom autonomiczny (zeroenergetyczny) lub dom pasywny, w którym roczne zużycie energii nie przekracza 15 kWh/m².

Osiągnięcie niskiego współczynnika zapotrzebowania na ciepło wiąże się z uwzględnieniem w projekcie domu z drewna wielu elementów i zaawansowanych rozwiązań technologicznych, wpływających na efektywność całej inwestycji.

Domy drewniane - położenie i projekt domu

Już na etapie wyboru działki i usytuowania budynku względem stron świata inwestor może mieć wpływ na przyszłe koszty eksploatacji. Doskonałym rozwiązaniem jest np. płaska działka pozbawiona drzew od strony południowej, z budynkiem o zwartej bryle, w którym pomieszczenia z dużą powierzchnią okien są nasłonecznione, a łazienka, sypialnia i część gospodarcza wraz z garażem – zacienione.
Okna i drzwi zewnętrzne powinny charakteryzować się wysoką izolacyjnością termiczną i szczelnością, przy minimalizacji mostków termicznych.

Z powodu dużej szczelności i braku możliwości przedostawania się świeżego powietrza przez przegrody w nowoczesnym budownictwie energooszczędnym wymagana jest wentylacja mechaniczna. Najlepiej sprawdza się wentylacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła, czyli systemem rekuperacji, która dodatkowo może być wyposażona w gruntowy wymiennik ciepła. Pełni on funkcję czerpni świeżego powietrza, chłodząc je latem i podgrzewając zimą. Instalacja taka pozwoli ograniczyć straty energii, które w przypadku standardowej wentylacji grawitacyjnej dochodzą nawet do 40% całkowitego zapotrzebowania na energię.

Energooszczędne domy drewniane

Przykładem zdrowego domu energooszczędnego może być dom drewniany. Jego niewątpliwą zaletą jest możliwość osiągnięcia dobrych parametrów termicznych przy niewielkiej grubości ścian. Dzięki temu można uzyskać o ok. 10% większą powierzchnię użytkową w porównaniu z budynkiem murowanym, przy zachowaniu takich samych wymiarów zewnętrznych.

Budowa domów drewnianych nie jest jeszcze w Polsce zbyt popularna, dlatego do realizacji projektu warto zatrudnić profesjonalną ekipę z doświadczeniem. Zwiększy to prawdopodobieństwo uzyskania efektów założonych w projekcie, w tym wysokich wartości izolacyjnych.

Szkielet w domach drewnianych

Jedną ze znanych technologii drewnianego budownictwa energooszczędnego są popularne w Kanadzie i Skandynawii budynki o konstrukcji szkieletowej. Technika ta opiera się na drewnianej konstrukcji wypełnionej warstwą materiału izolacyjnego, najczęściej wełny mineralnej. Zaletą tej technologii jest krótki czas realizacji (ok. 3 miesięcy), oraz suchy montaż, pozwalający na prowadzenie prac zimą bez przerw technologicznych. Możliwe jest to dzięki wznoszeniu budynku wyłącznie z elementów drewnianych, montowanych za pomocą gwoździ i łączników metalowych.

Całość konstrukcji jest stosunkowo lekka, co pozwala zmniejszyć wielkość i nośność fundamentów, a tym samym ograniczyć koszty. Również modernizacja i przebudowa domu drewnianego nie stwarza większych problemów, zwłaszcza jeśli chodzi o przestawianie ścianek czy naprawę lub wymianę instalacji.

Domy drewniane - technologie budowy

Można wyróżnić 3 sposoby wznoszenia domów drewnianych:

1. z pojedynczych elementów na placu budowy,

2. z przygotowanych wcześniej prefabrykatów,

3. z użyciem wielkowymiarowych modułów, wytworzonych wcześniej w halach produkcyjnych.

Ważnym aspektem przemawiającym za wyborem domu prefabrykowanego z drewna jest nie tylko bardzo krótki czas budowy, lecz także jakość realizacji poszczególnych elementów i gwarancja niezmienności ceny. Wykonywanie części konstrukcji w halach pozwala kontrolować panującą tam temperaturę i wilgotność powietrza, co zapobiega m.in. zawilgoceniu elementów.

Dach i ściany domów drewnianych

Ściany w domu drewnianym wykonuje się najczęściej ze zdrowego drewna sosnowego, suszonego komorowo, o wilgotności do 16–18%. Prawidłowo przygotowane drewno pozbawione jest zarodników grzybów oraz larw, a także uodpornione na działanie ognia i żerowanie owadów.
Ściany zewnętrzne od strony wewnętrznej najczęściej wykańcza się płytą gipsową, zaś po stronie zewnętrznej wykonuje się elewację w formie tynku, okładziny winylowej, drewnianej lub ułożonej z cegły klinkierowej bądź bali.

Ściany wewnętrzne w domu drewnianym buduje się głównie w technologii ramowej z wykorzystaniem płyt gipsowo-kartonowych, desek boazeryjnych lub bali drewnianych. Płyty gipsowo-kartonowe można użyć zarówno w pokoju, kuchni, jak i łazience, przy czym w pomieszczeniach o zwiększonej wilgotności należy zastosować ich specjalne, wodoodporne odmiany, a więc płyty, w których za pomocą impregnacji zmniejszono chłonność.

Po ich przymocowaniu do metalowych stelaży oraz zaszpachlowaniu i pomalowaniu ściany podkładem, można je dowolnie wykończyć, pomalować farbami, przykleić na nie tapetę, ułożyć płytki ceramiczne lub cegły klinkierowe. Wybór zależy od naszego upodobania oraz charakteru i rodzaju wnętrza.

Zarówno ściany zewnętrzne, jak i połać dachu w domu drewnianym powinny składać się z prawidłowo dobranych i ułożonych warstw folii paro- i wiatroizolacyjnej oraz izolacji cieplnej, co zapewnieni optymalne warunki cieplno-wilgotnościowe w pomieszczeniach.

Grubość i rodzaj izolacji termicznej w domu drewnianym zależą od klasy energooszczędności, jaką ma mieć budynek. Do pokrycia dachu można zastosować dowolne rozwiązania, od dachówek ceramicznych, cementowych i bitumicznych, przez blachę dachową, po gonty drewniane, wióry osikowe czy strzechę z trzciny.

Nie ma konieczności zabezpieczania elementów konstrukcyjnych wewnątrz budynku przed działaniem grzybów i owadów, wystarczającą ochroną jest prawidłowo przeprowadzony proces suszenia drewna oraz zabezpieczenie wyłącznie tych miejsc, które są narażone na bezpośrednie działanie wilgoci. W czasie budowy domu drewnianego należy pamiętać, że nawet przez najmniejsze błędy konstrukcyjne może on stracić miano budynku energooszczędnego.

Energooszczędne i ekologiczne domy drewniane

Ekologiczne budownictwo energooszczędne nie powinno ograniczać się jedynie do budowy z materiałów najmniej szkodliwych dla środowiska oraz oszczędności energii dotyczącej głównie ogrzewania i wentylacji. Równie ważną rolę odgrywa wyposażenie domu w energooszczędne urządzenia, takie jak sprzęt AGD, pompy do wody czy oświetlenie, a także racjonalne korzystanie z energii słonecznej wpadającej przez okna. Wraz z postępem technicznym powinniśmy dodatkowo zainteresować się możliwością wykorzystania wód opadowych do celów gospodarczych oraz odnawialnych źródeł energii: kolektorów słonecznych, ogniw fotowoltaicznych i pompy ciepła.

Dodajmy, że na budowaniu energooszczędnych domów drewnianych bardzo zależy rządowi, który rozwój budownictwa drewnianego chce powierzyć specjalnie powołanej w tym celu spółce Polskie Domy Drewniane.

Sonda
Czy państwowa spółka Polskie Domy Drewniane jest potrzebna?
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej