Nie będzie nowych stacji metra M1: Muranów i Plac Konstytucji? Rozbudowa 1. linii metra znów niepewna
Autor: Biuro Projektów Metroprojekt Sp. z o.o.
Stacja Plac Konstytucji powstanie na północ od placu, pod ul. Marszałkowską, między stacjami Politechnika i Centrum. Zaplanowano peron wyspowy (z torami po bokach) z dwoma rzędami słupów.
Warszawa w 2019 r. ogłosiła zamiar wybudowania nowych stacji metra M1 – Plac Konstytucji oraz Muranów. Teraz jednak rozbudowa 1. linii metra warszawskiego stanęła pod znakiem zapytania. Wiele wskazuje na to, że gotowe projekty stacji za ponad 7,3 mln zł mogą trafić do szuflady.
Spis treści
- Czy powstaną nowe stacje metra M1: Plac Konstytucji i Muranów?
- Tak mają wyglądać stacje metra Muranów i Plac Konstytucji na linii M1
- Po co dodatkowe stacje na 1. linii metra?
- Metro Plac Konstytucji i metro Muranów – lokalizacja. Gdzie powstaną przystanki?
- Nowe stacje 1. linii metra – kiedy otwarcie? Terminy, kolejność i koszt budowy
- Czy będą utrudnienia na I linii metra w czasie budowy?
- Metro Plac Konstytucji jako stacja przesiadkowa
Czy powstaną nowe stacje metra M1: Plac Konstytucji i Muranów?
1. linia metra w Warszawie, czyli M1 funkcjonuje w stolicy od 1995 r., a swoją ostateczną długość osiągnęła w 2008 r. Tyle że właśnie nie całkiem ostateczną, gdyż według pierwotnych planów linia M1 miała mieć o dwie stacje więcej. Chodzi o zlokalizowane w centrum przystanki Plac Konstytucji oraz Muranów, z których zrezygnowano dla oszczędności w latach 90. XX w. Od tamtej pory pomysł ich dobudowania wielokrotnie powracał. W 2019 r. władze Warszawy oficjalnie ogłosiły, że stacje Plac Konstytucji i Muranów powstaną, ale obecnie losy inwestycji są niepewne.
Teoretycznie przygotowania do rozbudowy linii M1 idą pełną parą. W listopadzie 2019 r. miasto zleciło firmie Biuro Projektów „Metroprojekt” Sp. z o.o. wykonanie projektów stacji i uzyskanie wszelkich niezbędnych pozwoleń. Według pierwotnej umowy projekty miały być gotowe po 24 miesiącach, czyli w listopadzie 2021 r., a budowa nowych stacji miała zakończyć się w 2026 r. To już jednak termin nieaktualny, gdyż etap projektowy znacznie się przedłużył. O inwestycji po raz kolejny usłyszeliśmy coś więcej dopiero w grudniu 2022 r., kiedy to zaprezentowano wizualizacje nowych przystanków. Obecnie prace projektowe wciąż trwają, a termin ich zakończenia jest niepewny.
– Biuro Projektów „Metroprojekt” Sp. z o.o., prowadzi aktualnie prace projektowe, opracowuje programy funkcjonalno-użytkowe, które będą dokumentacją niezbędną do ogłoszenia przetargu na wybór wykonawcy robót budowlanych. Równolegle kontynuuje uzyskiwanie niezbędnych decyzji administracyjnych, w tym decyzji lokalizacyjnych – poinformowało redakcję Muratora Plus Metro Warszawskie. – Jednocześnie informujemy, że z uwagi na znaczne opóźnienie w wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przez RDOŚ, w trakcie przygotowania jest aneks, który ustali nowe terminy realizacji Etapów Umowy. Obecnie Projektant przekazał do Spółki projekty budowlane, które podlegają procedurze opiniowania.
Jak tłumaczą w odpowiedzi na nasze pytania urzędnicy, przyczyna opóźnienia jest biurokratyczna. Żeby uzyskać komplet dokumentacji potrzebnej do budowy nowych stacji, projektant musiał m.in. przygotować raporty o oddziaływaniu na środowisko i przekazać je do rozpatrzenia Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie. Firma „Metroprojekt” zrobiła to w marcu 2022 r., ale RDOŚ analizował dokumenty przez ponad rok. Dopiero 31 lipca 2023 r. RDOŚ wydała dla planowanych stacji tzw. decyzje środowiskowe, czyli kluczowe dokumenty potrzebne do starań o pozwolenie na budowę. Kolejny ważny dokument, czyli decyzję lokalizacyjną, wojewoda mazowiecki wydał dla obu stacji 25 marca 2024 r.
Co więcej, miasto wciąż nie zatwierdziło ostatecznie budowy nowych stacji M1 i nie przeznaczyło na nią środków w budżecie. Oficjalne plany rozbudowy metra do 2050 r. zakładają, że przystanki Plac Konstytucji i Muranów kiedyś powstaną. Nie wiadomo jednak, kiedy mogłoby to nastąpić i jest możliwe, że projekty stacji za ponad 7,3 mln zł, gdy już powstaną, trafią do szuflady.
– Kolejnym etapem byłoby odebranie projektu budowlanego oraz PFU od firmy Metroprojekt zakontraktowanej w 2019 roku i ogłoszenie przetargu na roboty budowlane. Obecnie jednak w obowiązującej Wieloletniej Prognozie Finansowej na lata 2024–2050 nie rezerwujemy środków na budowę tych stacji – informuje Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego.
Warto dodać, że według urzędników opóźnienie prac nad nowymi stacjami M1 nie ma związku z planowanym (i opóźnionym) remontem linii średnicowej w Warszawie. W odpowiedzi na nasze pytania miasto podało, że „harmonogramy realizacji obu inwestycji nie wpływają na siebie nawzajem”. To o tyle zaskakujące, że miasto dysponuje analizą firmy Databout, której eksperci wskazali, iż w czasie remontu średnicy linia metra M1 powinna funkcjonować normalnie (a więc nie należy jej rozkopywać pod budowę nowych stacji, bo grozi to paraliżem miasta).
Tak mają wyglądać stacje metra Muranów i Plac Konstytucji na linii M1
Jak podaje strona Metra Warszawskiego, oba nowe przystanki M1 będą mieć perony wyspowe, tzn. jeden peron na środku z torami po bokach. Na każdej stacji zaplanowano dwa rzędy słupów podtrzymujących strop (po bokach peronu), zaś na środku będzie pusta przestrzeń. Na stacje będzie można dostać się schodami (będą także schody ruchome w górę) lub windą.
- Zobacz wizualizacje i schematy: Metro Plac Konstytucji i metro Muranów
Autor: Biuro Projektów Metroprojekt Sp. z o.o.
Stacja Plac Konstytucji powstanie na północ od placu, pod ul. Marszałkowską, między stacjami Politechnika i Centrum. Zaplanowano peron wyspowy (z torami po bokach) z dwoma rzędami słupów.
Po co dodatkowe stacje na 1. linii metra?
Stacje metra Plac Konstytucji i Muranów są nie tyle dodatkowe, co brakujące – ich budowę planowano jeszcze za PRL-u. Jedną z podstawowych zasad projektowania sieci metra jest to, żeby w centrum, gdzie jest najwięcej celów podróży, stacje były najgęściej. Rezygnacja z dwóch stacji na warszawskim M1 sprawiła, że jest odwrotnie – w Warszawie w ścisłym centrum występują największe odległości między przystankami metra (ok. 1,5 km).
- Sprawdź też: Drogie metro na Karolin będzie wyglądać tanio. Mniej wejść, skromny wystrój, brak sklepów, niewygodne ławki
– Brak tych stacji sprawia, że na odcinku śródmiejskim odległość pomiędzy stacjami Politechnika – Centrum oraz Ratusz-Arsenał – Dworzec Gdański wynosi więcej, niż wynikałoby to z potrzeb pasażerów – podaje strona Metra Warszawskiego.
Budowa brakujących stacji pozwoliłaby zmniejszyć odległości między sąsiadującymi stacjami do ok. 700 m, co ułatwiłoby pasażerom podróże (znika konieczność przesiadki na tramwaj) oraz usprawniło poruszanie się po centrum miasta. Byłby też jednak pewien minus – czas przejazdu całą linią M1 wydłużyłby się o ok. 4 minuty (dziś przejazd między sąsiednimi stacjami zajmuje średnio ok. 2 minuty). Miasto zapewnia z kolei, że nie zmieniłaby się częstotliwość kursowania metra.
Co istotne, według miejskich planów stacja metra Plac Konstytucji ma być stacją przesiadkową na 5. linię metra w Warszawie, łączącą Ursus z Gocławkiem. Jej powstanie prędzej czy później będzie więc konieczne.
Metro Plac Konstytucji i metro Muranów – lokalizacja. Gdzie powstaną przystanki?
Stacja metra Plac Konstytucji, mimo nazwy, powstanie nie pod samym placem w Śródmieściu Południowym, a obok niego – pod ul. Marszałkowską na odcinku między północnym skrajem pl. Konstytucji a ul. Wilczą. Będzie to więc przystanek zlokalizowany pomiędzy istniejącymi stacjami metra Politechnika oraz Centrum. Wejścia do stacji znajdą się po obu stronach ul. Marszałkowskiej, a w przyszłości planowane jest także wykonanie dodatkowych dwóch wejść już na samym pl. Konstytucji.
Stacja metra Muranów powstanie pod ul. Andersa, na północ od jej skrzyżowania z ul. Anielewicza na Muranowie. Stacja zostanie więc umieszczona pomiędzy przystankami M1 Ratusz-Arsenał oraz Dworzec Gdański. Wejścia będą znajdować się po obu stronach ul. Andersa.
Stacja Plac Konstytucji nie znajdzie się pod samym placem, tylko na północ od niego. Dzięki temu nie ma ryzyka, że wypadnie zbyt blisko stacji Politechnika.
Nowe stacje 1. linii metra – kiedy otwarcie? Terminy, kolejność i koszt budowy
Obecnie nie jest znany dokładny termin budowy oraz otwarcia stacji metra Plac Konstytucji i Muranów. Pierwotnie miasto zakładało, że prace zakończą się najpóźniej w 2026 r., jednak obecnie nie padają żadne terminy i wiadomo jedynie, że cała sieć 5 linii metra, łącznie z brakującymi stacjami na M1, ma powstać do 2050 r.
Obecnie trwa projektowanie stacji przez firmę Biuro Projektów Metroprojekt Sp. z o.o. Nie wiadomo, kiedy etap projektowy się zakończy. Metro Warszawskie jest w trakcie przygotowywania aneksu do umowy, który określi nowe terminy.
– Na dzisiaj te stacje znajdują się w planach inwestycyjnych. Jakie będą decyzje ostateczne co do inwestycji – to nie nasza domena (…). My mamy dokończyć dokumentację projektową – mówił w grudniu 2022 r. prezes Metra Warszawskiego Jerzy Lejk cytowany przez transport-publiczny.pl.
Z analiz eksperckich wynika, że najpierw powinna powstać stacja Muranów, a w drugiej kolejności stacja Plac Konstytucji. Taka kolejność pozwala bowiem m.in. zminimalizować utrudnienia związane z rozkopaniem ulic. Rozpoczęcie od Muranowa pozwala też utrzymać możliwość zjazdu pociągów z 2. linii metra w Warszawie do stacji techniczno-postojowej na Kabatach.
Według wstępnych założeń budowa każdej ze stacji ma potrwać 38 miesięcy. Równolegle ze stacjami powstaną niezbędne do prawidłowego funkcjonowania linii wentylatornie (pomiędzy istniejącymi a nowymi przystankami metra).
Według szacunków projektantów sprzed kilku lat koszt budowy nowych stacji metra M1 wyniósłby około 266 mln zł (Muranów – 116 mln zł, Plac Konstytucji – 150 mln zł). Są to jednak tylko szacunki – biorąc pod uwagę inflację i rosnące ceny, realny koszt bez wątpienia będzie wyższy. W budżecie miasta nie ma obecnie zarezerwowanych środków na tę inwestycję.
- Zobacz też: Zamiast metra Ursus powinny obsłużyć tramwaje i pociągi? Eksperci wątpią w sens metra na Ursus
Wszystkie stacje warszawskiego metra M1
Autor: Szymon Starnawski, Grupa Murator
Czy będą utrudnienia na I linii metra w czasie budowy?
Budowę nowych stacji metra zaplanowano tak, żeby w jak najmniejszym stopniu utrudniała ruch na linii M1. Mimo to pewnych utrudnień nie da się uniknąć. Jak poinformowało miasto, wstępne plany zakładają, że:
- przez większość okresu budowy zostanie utrzymany ruch na M1 w obu kierunkach,
- okresowo (na kilka miesięcy) konieczne będzie wprowadzenie ruchu wahadłowego – jeden tunel będzie zamknięty, a pociągi będą jeździły drugim tunelem w obu kierunkach, oczywiście rzadziej niż normalnie,
- zakłada się, że podczas ruchu wahadłowego pociągi będą kursować co 8–10 minut,
- przez cały czas budowy nad powstającymi stacjami będą kursować tramwaje – obok wykopu powstanie tymczasowe torowisko zastępcze,
- budowa nowych stacji metra nie spowoduje likwidacji tramwajów nad nimi.
Pasażerowie muszą się więc pogodzić z tym, że jeśli budowa ruszy, dojazdy metrem do centrum będą przez pewien czas trwały dłużej.
Metro Plac Konstytucji jako stacja przesiadkowa
Według ogłoszonego w 2023 r. planu w Warszawie ma docelowo powstać sieć pięciu linii metra. Wszystkie będą się ze sobą krzyżować na stacjach przesiadkowych. W przypadku linii M1 jedną z nowych stacji przesiadkowych będzie Plac Konstytucji, gdzie 1. linia metra przetnie się z planowaną 5. linią metra w Warszawie. W efekcie powstanie skrzyżowanie linii biegnących w osi północ-południe (M1) oraz wschód-zachód (M5). Z obu linii można też będzie przesiąść się na tramwaje na pl. Konstytucji.
Według obecnych planów między liniami M1 a M5 nie będzie bezpośredniego łącznika z peronu na peron tak jak między M1 i M2. Zaplanowano jedynie możliwość przesiadki przez poziom antresoli – pasażerowie będą musieli:
- wyjść z peronu M1 lub M5 po schodach (lub użyć windy),
- przejść przez bramki biletowe,
- pokonać pewną odległość tunelem,
- ponownie przejść przez bramki biletowe,
- schodami lub windą zejść na peron M1 lub M5.
Projektanci nowej stacji tłumaczą to trudnościami technicznymi – między istniejącymi tunelami I linii metra wystarczyłoby miejsca tylko na wąski łącznik, byłby też problem z budową windy.
Z dokumentacji projektowej wynika też, że ze stacji metra Plac Konstytucji nie będzie bezpośrednich wyjść na przystanki tramwajowe na placu. Osoby chcące przesiąść się na tramwaj będą zatem musiały wyjść na poziom ulicy i pokonać kilka przejść dla pieszych.
