Zdolność kredytowa Polaków spadła o ponad połowę! Stopy procentowe rosną. Kiedy wzrośnie zdolność kredytowa?
Zdolność kredytowa Polaków spada, ponieważ wciąż rosną stopy procentowe NBP i inflacja. Komisja Nadzoru Finansowego zaostrzyła też warunki przyznawania kredytów. Teraz banki przy wyliczaniu zdolności kredytowej muszą uwzględniać stopy procentowe wyższe o 5 pkt proc. od obowiązujących stóp ustalanych przez NBP oraz szacować koszty utrzymania gospodarstwa domowego. Kiedy wzrośnie zdolność kredytowa Polaków? Poznaj prognozy i opinię eksperta.
Spis treści
- Zdolność kredytowa - dlaczego spada?
- WIBOR, a zdolność kredytowa
- Kiedy wzrośnie zdolność kredytowa Polaków?
- Nowy wskaźnik zamiast WIBOR - jak wpłynie na zdolność kredytową?
- Spadek zdolności kredytowej to 62% mniej zaciągniętych kredytów
Zdolność kredytowa - dlaczego spada?
Aktualnie mamy największe w historii podwyżki stóp procentowych, które rosną ze względu na galopującą inflację. Ta sytuacja powoduje wzrost rat już zaciągniętych kredytów o zmiennym oprocentowaniu i spadek zdolności kredytowej wszystkich, którzy chciałyby kredyt hipoteczny zaciągnąć. Wciąż rosną ceny wszystkiego dlatego mamy do czynienia z kolejnymi podwyżkami stóp procentowych.
7 września 2022 Rada Polityki Pieniężnej po raz 11 podniosła wysokość stóp. Tym razem o 25 pkt. bazowych. Aktualnie główna stopa NBP, referencyjna wynosi 6,75%. Eksperci Lendi twierdzą, że podwyżka na podobnym poziomie czeka nas jeszcze w październiku.
Ponadto Komisja Nadzoru Finansowego wydała wiosną 2022 nową rekomendację, w której nakazała bankom zakładać 5-proc. bufor na wzrost stóp procentowych przy wyznaczaniu zdolności kredytowej. To dwa razy tyle, co przed zmianą.
Na zdolność kredytową Polaków zdecydowanie wpłynęły podwyżki stóp procentowych, z którymi mieliśmy do czynienia w ostatnim czasie. Jak wynika z naszych danych, małżeństwo, które zarabia łącznie 6,4 tys. zł, ma 20-proc. wkład własny i jedno dziecko na utrzymaniu, mogło w kwietniu zeszłego roku pożyczyć średnio w bankach aż 513 tys. zł. Biorąc pod uwagę dane z lipca, ich zdolność kredytowa spadła poniżej 200 tys. zł. Oczywiście te wyniki będą się różnić w zależności od banku, ale możemy wysnuć taki wniosek, że zdolność kredytowa spadła o ponad 50 proc. - mówi Anna Serafin z Totalmoney.pl.
WIBOR, a zdolność kredytowa
W Polsce kredyty hipoteczne są w zdecydowanej większości uzależnione od rynkowych stóp procentowych, czyli WIBOR-u trzy- lub sześciomiesięcznego. Trzeba wiedzieć, że galopująca od kilku miesięcy inflacja spowodowała, że WIBOR też wzrósł.
Do jesieni 2021 roku WIBOR 3M utrzymywał się na poziomie lekko powyżej 0,20%, obecnie wynosi 7,15% (stan na 5 września 2022), co jest wartością najwyższą od 20 lat. WIBOR 6M jest jeszcze wyższy - 7,35%. Nie może być inaczej - raty spłaty kredytu są znacząco wyższe we wrześniu 2022 niż jeszcze rok temu. Przy takich samych lub nawet nieco wyższych zarobkach gro zainteresowanych kredytem, nie spełnia warunków do przyznania kredytu.
Kiedy wzrośnie zdolność kredytowa Polaków?
Zdaniem Anny Serafin z Totalmoney.pl popyt na kredyty wróci, o ile sytuacja na rynku pracy będzie stabilna, a KNF poluzuje swoje rekomendacje. Sytuacja z jaką mamy do czynienia nie może trwać w nieskończoność. Zdaniem niektórych ekspertów Rada Polityki Pieniężnej ostatni raz podniesie stopy procentowe w październiku, inni twierdzą, że już nie podniesie.
Prawdopodobnie ostatni raz Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy we wrześniu. Możemy się spodziewać, że przez kilka kolejnych miesięcy będzie stabilizacja, a szansa na spadki stóp będą w połowie przyszłego roku. Jeżeli weźmiemy pod uwagę sytuację z 2020 roku, kiedy stopy były obniżane, to rzeczywiście zdolność kredytowa Polaków rosła, więc możemy przypuszczać, że podobnie będzie i tym razem - zauważa ekspertka.
Rynek kredytów hipotecznych ma to do siebie, że fluktuuje, czyli po spadkach przychodzą wzrosty, po wzrostach przychodzą spadki. Obecnie przez niekorzystną sytuację na rynku nieruchomości i na rynku kredytów hipotecznych Polacy musieli przesuwać w czasie realizację swoich planów mieszkaniowych, a kiedyś te plany będą musieli zrealizować – zauważa Anna Serafin. - Więc jeśli Komisja Nadzoru Finansowego poluzuje restrykcje udzielania kredytów hipotecznych i sytuacja ekonomiczna w kraju będzie na tyle korzystna, że Polacy będą skłonni pomyśleć o długoterminowym zobowiązaniu, jakim jest kredyt hipoteczny, czyli np. sytuacja na rynku pracy będzie stabilna, to wtedy rzeczywiście możemy się spodziewać, że popyt wróci.
Nowy wskaźnik zamiast WIBOR - jak wpłynie na zdolność kredytową?
Po gwałtownym wzroście WIBOR-u, a tym samym rat już zaciągniętych kredytów, rząd postanowił zlikwidować ten oparty na kilkumiesięcznych stopach pożyczkowych wskaźnik i zastąpić go jednodniowym (overnight) wskaźnikiem opartym na depozytach międzybankowych. Zmiana ta według zapowiedzi ma wejść w życie od stycznia 2023 roku, choć nie wiadomo, czy ustawodawcy zdążą z pracami w tym terminie. Nie wiadomo też, czy zmiana zdoła znacząco obniżyć raty kredytów i zwiększyć zdolność kredytową Polaków.
Czytaj więcej o nowym wskaźniku:
Spadek zdolności kredytowej to 62% mniej zaciągniętych kredytów
Spadek zdolności kredytowej przekłada się wyraźnie na sytuację na rynku kredytowym. Z danych BIK SA wynika, że w lipcu 2022 zarówno liczba, jak i wartość udzielonych kredytów hipotecznych były mniejsze o ponad 62% w ujęciu rocznym. W ciągu pierwszych siedmiu miesięcy 2022 w ujęciu liczbowym ten segment odnotował spadek o 36,7%, a w wartościowym - o prawie 31%.
Źródło: newseria.pl
