Cel osiągnięty
Partnerstwo Publiczno-Prywatne, jako instrument realizacji inwestycji publicznych, dopiero w Polsce zaczyna nabierać znaczenia. O tym, jak rośnie zainteresowanie taką formułą współpracy można było przekonać się podczas Forum Inwestycyjnego, zorganizowanego przez firmę doradczą Investment Support w ramach konkursu Dobre Praktyki PPP.
Polska jest jednym z nielicznych krajów, gdzie prawne aspekty realizacji inwestycji w ramach PPP są obwarowane ustawą, jednak początki wdrażania tego modelu realizacji inwestycji nie były udane. Przez cztery lata jej obowiązywania powszechnie mówiono, że wymogi są dla stron zaporowe, w dodatku cały mechanizm niesie znamiona korupcjogenne. Ostatecznie, w zgodzie z ustawą z 2004 roku, złozono wnioski na 7 projektów. Na szczęście nowa ustawa, która obowiązuje od roku, ma charakter ramowy, co pozwola na dużą elastyczność w konstruowaniu partnerstwa. Chroni ona najważniejsze interesy publiczne, ale również uzasadnione interesy partnerów prywatnych. Pojemny katalog kryteriów wyboru partnera prywatnego, rezygnacja z narzucania przedmiotu partnerstwa, swobodne kształtowanie umowy o PPP, kontrola realizacji przedsięwzięcia przez podmiot publiczny to są niektóre cechy charakterystyczne nowej ustawy. Nowością jest także wprowadzenie możliwości dofinansowania inwestycji ze środków unijnych. Dodatkowo ustawa o PPP nie nakłada obowiązku korzystania z niej. Podstawą do umowy partnerskiej może być również Ustawa o gospodarce komunalnej, Kodeks spółek handlowych, Ustawa Prawo zamówień publicznych, Kodeks cywilny.
Główne cechy poszczególnych rodzajów współpracy publiczno-prywatnej przedstawiła na Forum Agata Kozłowska, dyrektor Investment Support. Omówiła również korzyści partnerstwa w porównaniu do innych form realizacji wspólnych przedsięwzięć: możliwość szerokiego zaangażowania partnera prywatnego w realizację przedsięwzięcia, możliwość przeniesienia części ryzyka na partnera prywatnego, elastyczna formuła wyboru partnera prywatnego, podstawa prawna do dysponowania (np. przeniesienia własności) majątkiem publicznym oraz udogodnienia podatkowe dla stron partnerstwa.
Najciekawszą jednak częścią Forum były prezentacje poszczególnych projektów. Płock odwoływał się do historii i przekonywał, że miasto jest nie tylko prężnym ośrodkiem gospodarczym, ale również ciekawą atrakcją turystyczną. Joanna Michalak z Wydziału Rozwoju Miasta, poza omówieniem projektu konkursowego na parking wielopoziomowy, zapowiedziała kolejne inwestycje miasta. W planach jest m.in. realizacja parku sportowo-rekreacyjnego ze stokiem narciarskim i torem saneczkowym, aquapark z halą sportów walki, port jachtowy z molo w ramach zagospodarowania nabrzeża wiślanego czy hotel z krytą pływalnią.
Autor: Urząd Miasta Płock
Projekt parku sportowo-rekreacyjnego ze stokiem narciarskim i torem saneczkowym, Płock. Pomysł władz miasta na zagospodarowanie skarpy wiślanej.
Sopot zaprezentował przede wszystkim swoją flagową inwestycję, czyli rewitalizację terenów przydworcowych. Joanna Wiśniewska z Wydziału Strategii i Rozwoju Miasta zapewniała o zainteresowaniu ze strony partnerów prywatnych, mimo uwag zgłaszanych podczas dyskusji o możliwych trudnościach realizacji w ramach PPP chociażby ze względu na uczestnictwo w projekcie PKP SA (grunty należą do miasta i PKP, najprawdopodobniej te dwa podmioty wystąpią w projekcie jako jeden partner publiczny). Według wstępnych założeń inwestycja jest szacowana na około 150 mln złotych.
W imieniu Krakowa swoje plany inwestycyjne prezentował Zarząd Infrastruktury Sportowej. Ta jednostka organizacyjna została specjalnie powołana przez Gminę Kraków dla utrzymania na odpowiednim poziomie istniejącej bazy obiektów sportowych i rozbudowy infrastruktury sportowej w formule PPP. A plany są imponujące. Nagrodzony w konkursie "Dobre praktyki PPP" Ośrodek Sportu i Rekreacji Kolna, miejski kompleks basenów - Centrum sportu przy ul. Eisenberga, Centrum sportu osób niepełnosprawnych, hala sportowa Wisły, centrum sportu i rekreacji Bogucicka-Drożdżowa, tramwaj wodny. Do tych inwestycji ZIS aktywnie poszukuje inwestorów prywatnych.
Autor: Zarząd Infrastruktury Sportowej w Krakowie
Planowany miejski kompleks basenów w Krakowie
Miejscem wyjątkowym pod wzgędem architektoniczno-budowlanym i zadań, które ma spełniać jest bezspornie kompleks muzealny Yatenga. Wizję jego realizacji zaprezentowali dr Lucjan Buchalik, dyrektor muzeum miejskiego w Żorach i Katarzyna Podyma, koordynator projektu. Wspólnie przekonywali, żeby w tym przypadku nie myśleć o muzeum w sposób stereotypowy. Mówili o wielowymiarowości projektu, która pozwoli na zdobycie szerokiego grona odbiorców i tym samym zapewni zabezpieczenie dla interesów partnera prywatnego. Oddziaływanie Yatengi będzie nie tylko lokalne, a wręcz nawet międzynarodowe. Kompleks wybudowany z materiałów naturalnych (przede wszystkim gliny) ma być perłą architektury ekologicznej. Projekt będzie się ubiegał o dofinansowanie z Unii Europejskiej.
Obecni na Forum inwestorzy zwracali uwagę (szczególnie ciekawe i bardzo praktyczne spostrzeżenia miał Jean-Yves Ebel, prezes GRRES) na wszechobecne problemy z finansowaniem realizacji również takich przedsięwzięć. A ponieważ dla banków podobno atrakcyjne są kredyty dopiero na poziomie od 100 mln złotych, ciekawym rozwiązaniem jest pakietowanie projektów. Nadmieniali, że mimo bezspornego wymiaru społecznego przedsięwzięć PPP, dla banków takie projekty moga wydawać się mniej atrakcyjne niż bezpieczna mieszkaniówka, biurowce czy centra handlowe. Może jednak dużo łatwiej będzie znaleźć partnera prywatnego, jeśli podmiot publiczny będzie bardziej elastyczny w swoich oczekiwaniach. Nie zachęcają też inwestorów opracowane wcześniej przez miasta projekty architektoniczne, budowlane i wykonawcze. Wszystkie wskazówki były skrzętnie notowane przez przedstawicieli miast i gmin.
- Cele Forum zostały osiągnięte. Przede wszystkim wydarzenie wzbudziło duże zainteresowanie firm - uważa Agata Kozłowska, dyrektor Investment Support. - Komunikacja z potencjalnymi inwestorami na jak najwcześniejszym etapie przygotowania przedsięwzięcia, to jeden z warunków sukcesu projektów publiczno-prywatnych. Dlatego ufundowana przez Investment Support nagroda dla laureatów konkursu "Dobre Praktyki PPP" przybrała formę Forum Inwestycyjnego, podczas którego projekty zostały zaprezentowane potencjalnym inwestorom. Celem było uzyskanie opinii firm prywatnych na temat inwestycji oraz wskazanie możliwości realizacji projektów w formule typu PPP.
W Forum uczestniczyło blisko 80 osób, w tym przedstawiciele banków, firm leasingowych, developerów, firm budowlanych, inwestorów, branżowych firm wykonawczych, firm doradczych, kancelarii prawnych, ambasad i izb handlowych. Podczas dyskusji panelowych przedstawiciele firm prywatnych podkreślali konieczność pozostawienia inwestorom dużego pola manewru w kształtowaniu programu funkcjonalnego, przy jednoczesnym określeniu minimalnych oczekiwań miast.