Budownictwo komunalne ze wsparciem rządu. Czy 1,65 mld zł wystarczy, aby reanimować budowę mieszkań komunalnych?
Ministerstwo Rozwoju i Technologii ogłosiło, że wśród wybranych samorządów rozdysponowało już 157 mln złotych. Pieniądze mają zostać przeznaczone na budowę mieszkań komunalnych. Celem wsparcia jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych osób o najniższych dochodach.
Spis treści
- Budownictwo komunalne - dane GUS
- Program budownictwa komunalnego i socjalnego
- 1,65 mld na budowę mieszkań komunalnych w 2023
- Społeczne Agencje Najmu
W większości badań dotyczących mieszkalnictwa Polska plasuje się na jednym z ostatnich miejsc wśród krajów UE. Na 1000 mieszkańców przypada 366 mieszkań i jest to najniższy wskaźnik w Europie. Jest zapotrzebowanie na przynajmniej 500 000 nowych mieszkań w przystępnych cenach (dane Habitat for Humanity Poland), podczas gdy rocznie powstaje zaledwie 3500 mieszkań dla osób niezamożnych (np. komunalnych) - dane GUS.
Mieszkania należące do towarzystw budownictwa społecznego (czyli tzw. TBS-ów), zakładów pracy i Skarbu Państwa mają marginalny udział w polskich zasobach mieszkaniowych, stanowiąc raptem 1,4%.
Budownictwo komunalne - dane GUS
GUS podaje, że w styczniu 2023 roku oddano do użytkowania 18,2 tys. mieszkań. Deweloperzy przekazali do eksploatacji 10,4 tys. mieszkań. Inwestorzy indywidualni - 7,6 tys. mieszkań. W ramach tych form budownictwa wybudowano łącznie 98,8% ogółu nowo oddanych mieszkań. W pozostałych formach budownictwa, tj. spółdzielczej, komunalnej, społecznej czynszowej i zakładowej, oddano do użytkowania łącznie 0,2 tys. mieszkań (wobec 0,4 tys. przed rokiem).
Program budownictwa komunalnego i socjalnego
Program obowiązuje od 2006 roku, zaś od 5 marca 2021 można uzyskać wyższe wsparcie wprowadzone ustawą z dnia 10 grudnia 2020 o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa.
W ramach programu gminy, powiaty, ale także organizacje pozarządowe mogą ubiegać się o bezzwrotne wsparcie w wysokości do 80% kosztów inwestycji. Środki można przeznaczać na budowę, remont, przebudowę i zmianę sposobu użytkowania budynków. Dzięki takiemu wsparciu ma powstać więcej mieszkań komunalnych, socjalnych, a także mieszkania chronione, noclegownie i schroniska dla osób bezdomnych.
Waldemar Buda, podczas konferencji prasowej, podkreślał, że program budowy mieszkań komunalnych przyspieszył od 2021 r. dzięki wprowadzeniu właśnie wyższego dofinansowania w wysokości do 80% kosztów inwestycji.
Ze względu na sytuację kredytową spora część społeczeństwa nie jest w stanie zapewnić sobie własnego lokalu, dlatego tak ważne jest, by tanie w użytkowaniu mieszkania budowały gminy. Zachęcamy samorządy do korzystania z rządowego programu wspierania budownictwa komunalnego, dzięki któremu nawet 80 proc. wartości inwestycji pokrywa państwo, a środki na budowę mogą być przekazane jeszcze przed jej rozpoczęciem, informuje Waldemar Buda.
1,65 mld na budowę mieszkań komunalnych w 2023
Obecnie przyznawana transza wsparcia ma wartość ponad 157 mln zł. Dofinansowanie otrzymają: Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Gdańsk, Racibórz, Warszawa i Zielona Góra. Na takich samych zasadach dotacja została przyznana także Zarządowi Komunalnych Zasobów Lokalowych sp. z o.o. z Poznania.
Z tych środków powstanie 668 mieszkań, a także 100 miejsc w noclegowniach i 50 w schroniskach dla osób bezdomnych.
Kilkanaście dni temu do 10 instytucji trafiło 127,5 mln zł, dzięki czemu gminne zasoby lokali komunalnych zwiększą się o 621 nowych lub całkowicie wyremontowanych lokali.
Na cały 2023 rząd przeznaczy 1,65 mld zł na budownictwo komunalne. W latach 2021-2022 dofinansowanie na ten cel wyniosło 2,1 mld zł. Wg danych Ministerstwa Rozwoju w latach 2021-2022 wybudowano 12,6 tys. mieszkań, z czego:
- 8664 stanowiły lokale komunalne,
- 3790 to mieszkania społeczne czynszowe,
- 114 mieszkania chronione.
Społeczne Agencje Najmu
Ważną rolę w wypełnianiu luki mieszkaniowej na polskim rynku miały odegrać też tzw. SAN-y, czyli społeczne agencje najmu, których tworzenie umożliwiła ubiegłoroczna nowelizacja ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Miały one współpracować z gminami i wypełniać tzw. lukę czynszową – pośredniczyć między właścicielami mieszkań i osobami, których nie stać na kredyt czy wynajem rynkowy, ale nie przysługuje im też mieszkanie komunalne.
Jednak po ponad roku od wprowadzenia przepisów nie powstała ani jedna taka agencja. Tworzenie SAN-ów utrudnia na pewno chociażby wzrost stawek najmu mieszkań - właścicielom lokali na wynajem dużo bardziej opłaca się je wynajmować na rynku komercyjnym.
Więcej o projekcie Społecznych Agencji Najmu przeczytasz w artykule: Ustawy wspierające rozwój mieszkalnictwa, ustawa o SAN
Źródło: gov.pl; GUS, Habitat for Humanity
