Kodeks pracy 2023 - zmiany od 7 kwietnia 2023. Za co rekompensaty, kiedy kontrole pracy zdalnej?

2023-04-07 11:16
Zmiany w kodeksie pracy 2023
Autor: Getty Images Zmiany w kodeksie pracy 2023 dotyczące pracy zdalnej

Kodeks pracy w nowej odsłonie obowiązuje od 7 kwietnia 2023. Nowelizacja wprowadziła do przepisów prawa m.in. świadczenie pracy w formie zdalnej. Zmiany dotyczą zarówno pracowników, jak i pracodawców. Jakie zasady pracy zdalnej w Kodeksie pracy 2023?

Spis treści

  1. Kodeks pracy 2023 - zmiany w przepisach
  2. Kiedy pracodawca nie może odmówić pracy zdalnej wg Kodeksu pracy?
  3. Zmiany w Kodeksie pracy 2023 - obowiązki pracodawcy
  4. Jakie rekompensaty dla pracownika w ramach pracy zdalnej 2023?
  5. Kodeks pracy 2023 - możliwość kontroli pracownika w systemie zdalnym

Kodeks pracy 2023 - zmiany w przepisach

Zgodnie z nowymi przepisami praca zdalna będzie mogła być całkowicie wykonywana w miejscu wskazanym przez pracownika lub tylko częściowo (hybrydowo). Wszystko oczywiście na skutek uzgodnień pracownika z pracodawcą. Pracownik będzie mógł pracować zdalnie zarówno w przypadku zawierania umowy o pracę, jak i w trakcie obowiązującego już zatrudnienia, z tą różnicą, że zatrudnieni będą musieli złożyć do pracodawcy specjalny wniosek o rozpoczęcie pracy zdalnej złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Aktualnie nie ma jeszcze ustawowego wzoru wniosku o świadczenie pracy w formie zdalnej. 

Najważniejsze zmiany w Kodeksie pracy 2023 dotyczące pracy zdalnej to:

  • ustalenie dokładnego miejsca wykonywania pracy zdalnej,
  • możliwość wykonywania pracy zdalnej na wniosek pracownika,
  • regulacja warunków lokalowych i technicznych pracownika wykonującego prace zdalną,
  • unormowanie obowiązków pracownika w miejscu wykonywania pracy zdalnej,
  • unormowanie prawa do kontroli pracownika przez pracodawcę w miejscu wykonywania pracy zdalnej,
  • obowiązek pracodawcy w zakresie zapewnienia pracownikowi wykonującemu pracę zdalną materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, a także pokrycia kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej,
  • ekwiwalent pieniężny dla pracownika, w sytuacji gdy pracodawca nie zapewni mu niezbędnych urządzeń i materiałów,
  • ustalenie przepisów BHP dotyczących pracy zdalnej.

Ponadto praca zdalna ma być obowiązkowa w kilku przypadkach, czyli:

  • stanu nadzwyczajnego,
  • zagrożenia epidemicznego,
  • działania siły wyższej.

Dodatkowo, każdy pracownik zyska prawo do 24 dni okazjonalnej pracy zdalnej, czyli pracy zdalnej na żądanie, w ciągu roku kalendarzowego. Przepis ma być stosowany w okolicznościach incydentalnych, uzasadnionych wyłącznie potrzebą pracownika. Przykładem może być konieczność opieki nad członkiem rodziny.

Ponadto rząd chce wprowadzić m.in. dłuższe urlopy rodzicielskie i nowy urlop opiekuńczy. Jeżeli chodzi o urlop rodzicielski, dochodzi 9 tygodni niepodzielnego urlopu, który będzie dedykowany dla ojców. W związku z tym urlop rodzicielski będzie wynosił 41 tygodni lub 43 tygodnie, jeżeli urodzą się bliźniaki - tłumaczyła minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg. Więcej o nowych urlopach piszemy w artykule - Zmiany w urlopach 2023 - dodatkowe dni urlopu i dłuższy urlop rodzicielski. Ustawa przyjęta!

Kiedy pracodawca nie może odmówić pracy zdalnej wg Kodeksu pracy?

Według ustaleń dotyczących nowych zapisów w Kodeksie pracy dotyczących zasad pracy zdalnej, pracodawca nie może odmówić wykonywania pracy na odległość w przypadku:

  • pracownicy w ciąży,
  • pracownika wychowującemu dziecko do ukończenia przez nie 4 roku życia,
  • pracownika sprawującemu opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności,
  • pracownika-rodzica dziecka posiadającego zaświadczenie, o ciąży powikłanej oraz w sytuacji niepowodzeń położniczych,
  • pracownika-rodzica dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności określonym w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (nawet po ukończeniu przez nie 18 roku życia),
  • pracownika-rodzica dziecka posiadającego odpowiednio opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych (nawet po ukończeniu przez nie 18 roku życia).

Jeżeli wniosek o wykonywanie pracy zdalnej zostanie złożony przez pracownika, pracodawca ma 7 dni roboczych od dnia złożenia pisma na odpowiedź w formie papierowej lub elektronicznej. Pracodawca, nawet w powyższych przypadkach, może odmówić uwzględnienia wniosku, gdy wykonywanie pracy w trybie zdalnym nie będzie możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.

Zmiany w Kodeksie pracy 2023 - obowiązki pracodawcy

Pracodawca, który wprowadzi w firmie system pracy zdalnej, będzie zobowiązany do: 

  • zapewnienia materiałów i narzędzi pracy,
  • zapewnienia instalacji, serwisu i konserwacji narzędzi pracy lub pokrycia niezbędnych kosztów z tym związanych,
  • pokrycia kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej,
  • pokrycia innych kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej (o ile zwrot takich kosztów został określony w porozumieniu albo regulaminie),
  • zapewnienia niezbędnych szkoleń i pomocy technicznej. 

Jakie rekompensaty dla pracownika w ramach pracy zdalnej 2023?

Jeżeli pracodawca nie zapewni materiałów i narzędzi, pracownik będzie mógł korzystać ze swoich jeżeli takie posiada, ale wtedy będzie mu przysługiwał ekwiwalent pieniężny, w wysokości ustalonej z pracodawcą. Chodzi o wykorzystywanie m.in. prywatnego laptopa. Zamiast wypłacania ekwiwalentu pracodawca będzie mógł również wypłacać ryczałt. Jego wysokość ma odpowiadać przewidywanym kosztom ponoszonym przez pracownika w związku z pracą zdalną.

Czytaj też:

Kodeks pracy 2023 - możliwość kontroli pracownika w systemie zdalnym

Nowe przepisy Kodeksu pracy mają uprawnić pracodawcę do przeprowadzania kontroli pracownika w miejscu wykonywania przez niego pracy zdalnej, w godzinach pracy pracownika. Kontrola taka będzie opierała się na zasadach określonych przez strony w regulaminie, poleceniu pracy zdalnej bądź w porozumieniu zawartym z pracownikiem przez pracodawcę. Zakazane będzie przy tym naruszanie prywatności pracownika i innych osób lub utrudnianie korzystania z pomieszczeń domowych.

Nowelizacja Kodeksu pracy zakłada, że pracodawcy będą mogli wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników – lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu, gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników, innych osób lub ochrony mienia.

Jeżeli pracodawca w trakcie kontroli pracy zdalnej, stwierdzi uchybienia w przestrzeganiu przepisów i zasad w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy lub w przestrzeganiu wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych, zobowiązuje pracownika do usunięcia stwierdzonych uchybień we wskazanym terminie albo cofa zgodę na wykonywanie pracy zdalnej przez tego pracownika. W przypadku wycofania zgody na wykonywanie pracy zdalnej pracownik rozpoczyna pracę w dotychczasowym miejscu pracy w terminie określonym przez pracodawcę.

Jak rozpoznać pierwsze objawy wypalenia zawodowego? Co można z tym zrobić?

Posłuchaj rozmowy z ekspertem!

Listen to "Wypalenie zawodowe - jak z nim walczyć?" on Spreaker.
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają
Podziel się opinią
Grupa ZPR Media sprzeciwia się głoszeniu opinii noszących znamiona mowy nienawiści przepełnionych pogardą czy agresją. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, powiadom nas o tym, klikając zgłoś. Więcej w REGULAMINIE
Czytaj więcej