Rusztowania aluminiowe. Zalety i wady rusztowań aluminiowych, sposób montażu

Rusztowania aluminiowe to nowoczesne konstrukcje, których popularność stale rośnie. I nie ma się co dziwić - lista zalet tego typu rusztowań jest długa, a ich ceny przystępne. Rusztowania z lekkiego i wytrzymałego aluminium stanowią większość dostępnych na rynku modeli, zawłaszcza w grupie rusztowań jezdnych, zostawiając daleko w tyle dość ciężkie rusztowania stalowe.

Rodzaje rusztowań aluminiowych

Aluminium nadaje sie do produkcji każdego typu rusztowań: rusztowań elewacyjnych czy jezdnych. Chociaż pierwsze z nich, z uwagi na duże rozmiary oraz obciążenia, częściej występują jednak w wersjach stalowych. Jeśli chodzi o aluminiowe rusztowania jezdne, możemy wyróżnić kilka typów – od prostych, niewysokich modeli, przez zaawansowane, wyposażone w schody wewnętrzne, aż po niewielkie konstrukcje składane.

Rusztowania aluminiowe - zalety

Rusztowania aluminiowe są stabilne i wytrzymałe. Aluminium z łatwością poddaje się obróbce, formowaniu i łączeniu poprzez nitowanie, spawanie czy klejenie, dzięki czemu można z niego tworzyć rusztowanie o nawet najbardziej skomplikowanej konstrukcji. Rusztowania aluminiowe są niepalne i nietoksyczne, a także odporne na korozje – nie wymagają więc kłopotliwych zabiegów konserwacyjnych i sprawdzą się w wymagających środowiskach pracy, takich jak zakłady chemiczne lub spożywcze. Co więcej, jeśli zależy nam na obróbce powierzchniowej, aluminium z powodzeniem możemy poddać procesowi lakierowania czy anodowania, przez co zwiększymy jeszcze jego funkcjonalność.
Ważną zaletą rusztowania aluminiowego jest niewielki ciężar, co ułatwia transport, montaż i demontaż.

Rusztowania aluminiowe łatwo się montuje, najczęściej z modułów, które składa się bez konieczności używania dodatkowych narzędzi budowlanych. W przeciwieństwo do rusztowań stalowych, te wykonane z aluminium są wyjątkowo lekkie, dzięki czemu, w przypadku nawet bardzo rozbudowanych konstrukcji wyposażonych w rolki jezdne, z łatwością udaje się zmienić ich położenie. Z rusztowań aluminiowych można budować wysokie konstrukcje o wysokości roboczej sięgającej nawet kilkunastu metrów.

Rusztowania aluminiowe - wady

Jedyną wadą rusztowań aluminiowych wydaje się przewodnictwo elektryczne wynikające z właściwości materiału. Oznacza to, że tego typu rusztowań nie można używać do prac przy instalacjach elektrycznych.

Montaż rusztowań aluminiowych

Rusztowania aluminiowe  charakteryzują się najczęściej konstrukcją modułową, zatem dobierając odpowiednią do potrzeb liczbę modułów, możemy je rozbudować do podanych przez producenta maksymalnych wymiarów. Rusztowania aluminiowe buduje się z dwóch podstawowych elementów: gotowych aluminiowych ram pionowych oraz pomostów roboczych, które w zależności od zastosowania i potrzeb, mogą być wykonane z różnych materiałów, np. drewna, wielowarstwowej płyty pokrytej antypoślizgowym materiałem czy aluminiowej kraty. Łączy się je ze sobą za pomocą specjalnych połączeń zaciskowych i wzmacnia systemem stężeni oraz odpowiednimi stabilizatorami. Użytkowników ze wszystkich stron ochraniają barierki oraz drewniane burty przypodłogowe. Warto zwrócić uwagę na możliwość elastycznego ustawienia wysokości pomostu roboczego, które odbywa się co jeden szczebel (zwykle jest to ok. 25 cm) i pozwala optymalnie dopasować jego położenie do aktualnych wymagań.

Standardowo, bezpieczne poruszanie się po rusztowaniu i dostanie się na pomost roboczy zapewniają, od wewnętrznej strony konstrukcji, antypoślizgowe, profilowane szczeble zamontowane na pionowej ramie. Istnieją jednak na rynku zaawansowane modele, które oferują, wbudowane w konstrukcję, schody wewnętrzne. Rozwiązanie to znacząco zwiększa bezpieczeństwo i funkcjonalność urządzenia. 

• Czytaj też: Rusztowania elewacyjne. Dobór, montaż i użytkowanie rusztowań elewacyjnych a bezpieczeństwo

Ciekawą propozycją są także modele składane, które nie wymagają montażu. Są gotowe do użytkowania po wykonaniu zaledwie dwóch ruchów – rozłożeniu modułu bazowego oraz zawieszeniu podestu.

Rusztowania aluminiowe - ważny parametr techniczny

Wybierając rusztowanie do określonych prac, warto zwrócić uwagę na parametry techniczne. Podstawowymi są nośność konstrukcji (min. 200 kg/m²) oraz możliwość wykorzystania jej w najbardziej intensywnym użytkowaniu, typowym dla pracy profesjonalisty. Są one potwierdzane specjalnymi certyfikatami, przyznawanymi przez niezależne instytucje badawczo-kontrolne, np. rygorystycznym atestem niemieckiego Stowarzyszenia Kontroli Technicznej TÜV, jak również symbolem normy, wg której zostały wykonane. 

Rusztowania aluminiowe - uprawnienia do montażu i użytkowania

Niezależnie od typu rusztowania, do jego montażu oraz demontażu niezbędne są odpowiednie uprawnienia dla montażystów rusztowań. Zagadnienia te zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 6.09.2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 118, poz. 1263). Zgodnie z § 23 i § 26 ww. rozporządzenia, montażyści muszą ukończyć szkolenie i uzyskać pozytywny wynik sprawdzianu przeprowadzonego przez komisję powołaną przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie. Osoba, która uzyskała pozytywny wynik testu końcowego, o którym mowa w § 23, otrzymuje świadectwo oraz uzyskuje wpis do książki operatora (§ 26 ust. 1). Poza wymaganymi uprawnieniami, musi ona także posiadać aktualne badania lekarskie, wskazujące na brak przeciwwskazań do prac na wysokości, przejść instruktaż stanowiskowy dotyczący montażu/demontażu konkretnych typów rusztowań oraz posiadać instrukcję montażu/demontażu wydaną przez producenta określonego rusztowania.

Złożone i gotowe do pracy rusztowanie może być dopuszczone do użytku tylko i wyłącznie po oficjalnym odbiorze. Dokonuje go kierownik budowy lub uprawniona osoba, legitymująca się uprawnieniami do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, w specjalności konstrukcyjno-budowlanej.

Jeśli chodzi o wymagania dotyczące pracy na rusztowaniach, ich użytkownicy powinni uzyskać zaświadczenie lekarskie o braku przeciwskazań do pracy na wysokości powyżej 3 m. Dodatkowo pracodawca zobowiązany jest do przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego oraz zapoznania pracownika z ryzykiem zawodowym związanym z pracą na wysokości.