Spis treści
Elastyczny system produkcji jest dziś jednym z największych wyzwań dla przedsiębiorstw przemysłowych, które chcą szybko reagować na zmieniające się potrzeby rynku i zwiększać dzięki temu swoją konkurencyjność. Naturalnie, o poziomie elastyczności decydują przede wszystkim odpowiednie systemy produkcyjne oraz maszyny i urządzenia, takie jak automatyczne linie produkcyjne, obrabiarki wielofunkcyjne, roboty przemysłowe czy roboty mobilne. Spory wpływ na elastyczność produkcji może mieć jednak również odpowiednio zaadoptowana i wyposażona hala produkcyjna. To właśnie dobrze zaprojektowana przestrzeń produkcyjna, dostosowana do zmieniających się potrzeb i procesów pozwala na efektywne wykorzystanie nowoczesnych technologii i zapewnia elastyczność niezbędną do szybkiego reagowania na wymagania rynku.
W jakiej hali elastyczny system produkcji?
Skoro elastyczna produkcja zależy w głównej mierze od wdrożonych systemów produkcyjnych, rodzaj hali, w jakiej te procesy są realizowane, nie powinien mieć dużego znaczenia. I w większości przypadków można się z tą tezą zgodzić. Nie oznacza to jednak, że wybór hali w tym kontekście jest bez znaczenia.
Mówiąc o elastycznym systemie produkcji ważne jest, aby miejsce, w którym odbywa się produkcja, było nie tylko funkcjonalne, ale również, a może przede wszystkim, łatwe do adaptacji i rozbudowy. Dlatego też, nieco uogólniając, można przyjąć, że najlepszym rozwiązaniem są hale o konstrukcji stalowej, zwłaszcza te o charakterze modułowym. Konstrukcja szkieletowa z prefabrykowanych elementów pozwala na szybkie wprowadzanie zmian, rozbudowę czy nawet przenoszenie części hali w zależności od potrzeb produkcyjnych. Tego typu hale charakteryzują się dużą nośnością i możliwością uzyskania sporych przestrzeni bez słupów wewnętrznych. Jest to niezwykle istotne dla swobodnej organizacji stanowisk pracy, linii produkcyjnych i ciągów komunikacyjnych.
Przeczytaj również: Jak dobrać oświetlenie do hal produkcyjnych pracujących 24/7?
Hale modułowe umożliwiają dostosowywanie wymiarów i układu przestrzennego wewnątrz hali do zmieniających się wymagań produkcyjnych. To jest oczywiście istotne głównie w takich sytuacjach, w których zmiany produkcyjne wymuszają większą modernizację obszarów roboczych. W przypadku przestawienia się np. na produkcję wielkogabarytowych elementów konieczne może być chociażby wygospodarowanie większej przestrzeni na ich magazynowanie czy też wydłużenie linii produkcyjnych.
Ważne w kontekście elastycznego systemu produkcji może być również przewidzenie pewnych potrzeb w przyszłości. Nie zawsze możliwe będą bowiem takie zmiany, które pozwolą szybko i łatwo przestawić się na produkcję dowolnego asortymentu. Warto np. zwrócić uwagę na izolacyjność termiczną czy akustyczną hali, które to cechy mogą okazać się niezbędne, żeby móc wprowadzić niektóre nowe procesy.
Układ wewnętrzny i wyposażenie hali – podstawa elastycznego systemu produkcji
Wnętrze hali przemysłowej przeznaczonej do elastycznej produkcji powinno mieć otwarty i skalowalny układ. Powinno być zaprojektowane tak, aby umożliwiać szybkie przearanżowanie stanowisk pracy i linii produkcyjnych w zależności od zamówień lub typu produktu.
Projektując halę przemysłową pod kątem elastycznej produkcji, należy przede wszystkim postawić na maksymalną przestronność wnętrza. Minimalizacja ścianek działowych i eliminacja zbędnych słupów pozwolą na swobodne przemieszczanie się robotów czy pojazdów transportowych, a w przyszłości na dużo łatwiejsze przeniesienie maszyn, urządzeń produkcyjnych czy całych linii produkcyjnych lub stanowisk roboczych. Jest to niezbędne przy częstych zmianach organizacji produkcji. Układ wewnętrzny hali powinien umożliwiać łatwą rekonfigurację stanowisk pracy, co można osiągnąć np. poprzez zastosowanie mobilnych elementów wyposażenia.
Przeczytaj również: Jakie warunki musi spełniać dobrze zorganizowane stanowisko pracy w hali przemysłowej?
Ważnym aspektem może być również wydzielenie stref funkcjonalnych hali już na etapie jej projektowania. Wyraźne wydzielenie obszarów przeznaczonych np. do montażu, magazynowania czy pakowania, z możliwością szybkiego przesuwania granic tych stref, pozwala na sprawniejsze zarządzanie procesami produkcyjnymi. Warto też zastosować takie rozwiązania, które umożliwią łatwe prowadzenie i modyfikację instalacji elektrycznych, pneumatycznych czy hydraulicznych bez konieczności ingerencji w konstrukcję budynku.
Nieodzowna dla elastycznej produkcji jest również dostępność mediów w różnych punktach hali. W ten sposób powstaje przestrzeń, która nie tylko sprosta obecnym wymaganiom, ale będzie gotowa na przyszłe zmiany i rozwój produkcji. Przemieszczanie w takiej hali dowolnej maszyny z miejsca na miejsce nie wiąże się z późniejszymi problemami z dostępnością np. prądu czy sprężonego powietrza.
Jeżeli wewnątrz hali nie ma możliwości zaprojektowania dużych przestrzeni, które ułatwią przemieszczanie się ludziom i pojazdom, wówczas konieczne jest zaplanowanie odpowiednich ciągów komunikacyjnych. Jedną z cech elastycznego systemu produkcji jest bowiem zautomatyzowany transport materiałów czy gotowych produktów. Drogi wewnątrz hali przemysłowej muszą więc być odpowiednio zaplanowane, żeby poruszające się nimi pojazdy transportowe mogły swobodnie przewozić różny asortyment. Istotny jest także łatwy dostęp do magazynów i stref zaopatrzenia, który pozwoli zminimalizować czas transportu materiałów i półproduktów.
Z punktu widzenia elastycznej produkcji warto już na etapie projektowania zaplanować np. adaptacyjne oświetlenie. LED-owe źródła światła z możliwością regulacji natężenia czy barwy światła pozwalają na łatwe zmiany oświetlenia w zależności od realizowanych procesów produkcyjnych.
Przeczytaj również: Optymalizacja zużycia energii w zakładach przemysłowych. Jak obniżyć koszty eksploatacji urządzeń przemysłowych?
Równie ważne jest odpowiednie zaplanowanie systemów klimatyzacji, wentylacji, chłodzenia czy ogrzewania. Zmiana wytwarzanego produktu może bowiem wymagać całkowicie innych warunków środowiskowych.
Bardzo ważnym elementem elastycznych systemów produkcyjnych, które są w całości lub w dużej części zautomatyzowane, jest infrastruktura IT. Wszystkie maszyny i urządzenia, które są zintegrowane w jedną sieć przemysłową, muszą mieć zagwarantowany stały dostęp do internetu. Tylko niezawodna sieć internetowa, dostępna w całej hali, zapewnia odpowiednie działanie systemów sterowania, pobieranie na bieżąco różnorodnych danych produkcyjnych i ich przetwarzanie w czasie rzeczywistym.
Elastyczny system produkcji – dlaczego jest ważny?
Przystosowanie hali przemysłowej do strategii elastycznej produkcji to proces, który wymaga zarówno przemyślanej koncepcji architektonicznej, jak i zastosowania nowoczesnych technologii. W obecnych czasach inwestycja w elastyczność to nie tylko przewaga konkurencyjna, ale często warunek przetrwania. Hale przemysłowe, które pozwalają szybko reagować na zmieniające się potrzeby klientów, stają się fundamentem efektywnej i nowoczesnej produkcji.
