Pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim odzyskuje blask. Mieszkała tu królewna niderlandzka

2024-03-14 11:15

XIX-wieczny pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim w województwie dolnośląskim to dziś jeden z ciekawszych zabytków regionu. Od 2012 r. trwa stopniowe przywracanie go do świetności. Czego już udało się dokonać? W ramach Rankingu Muratora wybieramy TOP 7 najciekawszych inwestycji 2023 r.

Pogadane Zbudowane. Budowa domu z betonu komórkowego.
Materiał sponsorowany

Spis treści

  1. Historia pałacu Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim. Powstał dzięki królewnie
  2. Odbudowa pałacu Marianny. Niedawno powróciły do niego m.in. rzeźby
  3. Architektura pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim zasługuje na uwagę
  4. Ranking Muratora. Wybieramy TOP 7 najciekawszych inwestycji 2023 r.

Historia pałacu Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim. Powstał dzięki królewnie

Neogotycka budowla znana jako pałac Marianny Orańskiej sięga swoimi początkami pierwszej połowy XIX w. W 1838 r. pierwszy projekt tego budynku, który miał być letnią rezydencją, powstał dla Marianny Orańskiej, królewny niderlandzkiej, córki króla Niderlandów Wilhelma I Orańskiego. Autorem projektu był architekt Karl Friedrich Schinkel. W 1839 r. rozpoczęła się rozłożona na lata budowa pałacu.

W 1848 r. roboty budowlane stanęły w związku z rozwodem królewny z mężem Albrechtem, przebiegającym w atmosferze skandalu – przyczyną rozwodu był bowiem romans Marianny Orańskiej z masztalerzem. Prace wznowiono w 1853 r. i zakończono je w 1872 r., choć mieszkańcy użytkowali zamek już od 1857 r. Cała budowa pochłonęła równowartość trzech ton złota.

Pałac w Kamieńcu Ząbkowickim służy rodzinie Marianny Orańskiej aż do 1945 r., kiedy to w obliczu zagrożenia ze strony nacierającej Armii Czerwonej budynek zostaje ewakuowany. Potomkom Marianny udaje się wywieźć większość wyposażenia i dzieł sztuki. I całe szczęście, gdyż w 1946 r. zamek trawi pożar, a w późniejszych latach jego marmury zostają zdemontowane i wywiezione w ramach odbudowy Warszawy. Od tego czasu pałac niszczał. Dopiero w 2012 r., po przejęciu obiektu przez gminę, rozpoczęła się trwająca do dziś renowacja.

Odbudowa pałacu Marianny. Niedawno powróciły do niego m.in. rzeźby

Prace nad przywróceniem pałacowi Marianny dawnego blasku trwają od dawna i prawdopodobnie potrwają jeszcze wiele lat. W 2012 r., gdy gmina została właścicielem budowli, jej stan oceniano jako bardzo zły – była to w zasadzie trwała ruina. Szybkie działania pod okiem konserwatora zabytków pozwoliły jednak udostępnić obiekt do zwiedzania już w 2013 r. Od tamtej pory prace stale trwają, finansowane m.in. dzięki środkom z budżetu państwa oraz z Funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

W 2023 r. udało się przeprowadzić szereg drobniejszych, ale istotnych prac. Były to m.in.:

  • zakończenie renowacji drugiej oficyny dawnej wozowni,
  • przywrócenie posągu Nike na szczyt Kolumny Zwycięstwa w parku obok pałacu,
  • przywrócenie elementów rzeźbiarskich: posągu Herkulesa, figury lwa, herbów dynastii Orańskiej oraz Hohenzollernów oraz tablicy herbowej z Koroną Królewską,
  • konserwacja elewacji zewnętrznej,
  • prace nad przywróceniem funkcjonalności tarasowi widokowemu (zakończone w 2024 r.).

Obiekt jest dziś dostępny do zwiedzania, stanowi też miejsce organizowania licznych wydarzeń kulturalnych, naukowych itp.

Architektura pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim zasługuje na uwagę

Prostokątna bryła pałacu Marianny Orańskiej ma wymiary 75,3 m na 48,3 m. W każdym z narożników budynku znajduje się wieża o wysokości 33,6 m. Budynek ma dziedzińce wewnętrzne przedzielone arkadowym krużgankiem. Powierzchnia użytkowa pałacu to niemal 20 tys. m². Zarówno przed pałacem, jak i na wewnętrznym patio można znaleźć fontanny.

Pałac otacza mur, w którego narożnikach zlokalizowane są cztery pary okrągłych baszt. W obrębie murów znajdują się dawne wozownie oraz stajnie. Obiekt otoczony jest rozległym parkiem z licznymi pomnikami przyrody, a w pobliżu znajdują się inne obiekty (częściowo w ruinie) takie jak mauzoleum, domek myśliwski i kotłownia zamkowa.

Pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim
Autor: UM Kamieniec Ząbkowicki Pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim

Ranking Muratora. Wybieramy TOP 7 najciekawszych inwestycji 2023 r.

W ramach Rankingu Muratora dokonujemy subiektywnego wyboru najbardziej interesujących inwestycji 2023 r. Nasze jury bierze pod uwagę m.in. takie elementy jak użyteczność obiektu, walory estetyczne oraz innowacyjność. Spośród prezentowanych obiektów wybrane zostanie TOP 7 w każdej z następujących kategorii:

  • najciekawsze inwestycje kolejowe,
  • najciekawsze inwestycje drogowe,
  • najciekawsze samorządowe obiekty użyteczności publicznej,
  • najciekawsze rewitalizacje zabytków przez samorządy.

Obiekty biorące udział w rankingu oraz listę zwycięzców zaprezentujemy na stronach murator.pl, muratorplus.pl oraz architektura.murator.pl.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej