Odbudowa Pałacu Saskiego – wizualizacja, terminy, zdjęcia. Jak zwiedzić za darmo piwnice Pałacu Saskiego?
Autor: Szymon Starnawski/Grupa Murator
Odbudowa Pałacu Saskiego jeszcze nie wystartowała, ale w piwnicach zabytku archeolodzy wciąż znajdują skarby. Co ciekawe, podziemia można zwiedzać za darmo. Kiedy poznamy projekt Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla? Sprawdź, co dzieje się z tą inwestycją.
Spis treści
- Odbudowa Pałacu Saskiego. Termin, koszt, plany wykorzystania obiektu
- Piwnice Pałacu Saskiego można zwiedzać za darmo. Jakie skarby tu odkryto?
- Pałac Saski – kto zbudował i kiedy? Historia Pałacu w pigułce
Odbudowa Pałacu Saskiego. Termin, koszt, plany wykorzystania obiektu
Pałac Saski w Warszawie to nieistniejący klasycystyczny pałac znajdujący się niegdyś na placu marsz. Józefa Piłsudskiego, wysadzony przez Niemców w 1944 r. Jedyną ocalałą częścią budynku jest fragment kolumnady, w którym mieści się Grób Nieznanego Żołnierza. W 2018 r. ogłoszono plan odbudowy Pałacu wraz z sąsiadującymi, także zniszczonymi budynkami (Pałacem Brühla oraz trzema kamienicami przy ulicy Królewskiej). Pierwsze prace przygotowawcze rozpoczęły się 18 sierpnia 2022 r.
Jeśli chodzi o samą odbudowę Pałacu Saskiego, koszt jest szacowany na 2,45 mld zł (wyliczenia z 2022 r.). Termin zakończenia odbudowy Pałacu Saskiego to 2030 r. Budynek ma zostać odtworzony w kształcie z 1 września 1939 r. Zachowane mają zostać istniejące piwnice dawnego obiektu oraz Grób Nieznanego Żołnierza. Ogłoszenie pracowni, która opracuje projekt odbudowy nastąpi 12 października 2023 r. (konkurs ogłosiło Stowarzyszenie Architektów Polskich).
Wnętrza obiektu zostaną przystosowane do współczesnych wymogów (w tym wymogów dostępności dla osób z niepełnosprawnościami). W odtworzonym budynku mają się znaleźć:
- ekspozycja Muzeum Narodowego w Warszawie,
- ekspozycja Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina,
- ekspozycja Muzeum Historii Polski,
- ekspozycja Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki,
- ekspozycja Biura „Niepodległa”,
- lokale gastronomiczne,
- pomieszczenia konferencyjne.
– Wiemy, że te trzy duże nieruchomości, czyli Pałac Saski, Pałac Brühla i kamienice od strony ul. Królewskiej będą zajmowane przez Senat RP, Urząd Wojewódzki, a także pięć instytucji kultury nadzorowanych przez MKiDN: Muzeum Narodowe w Warszawie, Instytut Fryderyka Chopina, Muzeum Historii Polski, Zachętę oraz Biuro „Niepodległa” – wyjaśnia wicepremier prof. Piotr Gliński.
Piwnice Pałacu Saskiego można zwiedzać za darmo. Jakie skarby tu odkryto?
Pod placem Piłsudskiego zachowały się piwnice zniszczonego Pałacu, które w odrestaurowanym obiekcie mają zostać wyeksponowane. Obecnie trwają prace archeologiczne w piwnicach tego obiektu oraz w miejscach, gdzie znajdowały się pozostałe przeznaczone do odbudowy budynki (w tym Pałac Brühla). Są one konieczne, zanim właściwe prace budowlane (zaplanowane na 2025 r.) będą mogły się rozpocząć.
– Teren dawnego Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla to niesamowita skarbnica wiedzy oraz kapsuła czasu, ponieważ tak jak Pałac Saski był badany kilkanaście lat temu przez archeologów, tak Pałac Brühla nigdy od 1945 roku nie był badany sapersko i archeologicznie – podał cytowany przez PAP Sławomir Kuliński, rzecznik prasowy Pałac Saski Sp. z o.o.
Obecnie każdy może zwiedzić odsłonięte piwnice Pałacu Saskiego za darmo. Trzeba jedynie zapisać się na konkretny termin na stronie spółki Pałac Saski sp. z o.o. Możliwe jest zwiedzanie indywidualne z przewodnikiem spółki (w soboty, niedziele i święta między 13 a 17) lub w ramach grupy zorganizowanej z własnym przewodnikiem (od poniedziałku do piątku między 11 a 17, z wyjątkiem świąt). Przed zwiedzaniem należy zapoznać się z regulaminem dostępnym na stronie spółki.
Zobacz galerię: Piwnice Pałacu Saskiego można zwiedzać. Zobacz, jak wyglądają. Jakie skarby kryją?
Autor: Szymon Starnawski/Grupa Murator
W ramach badań archeolodzy odkryli w piwnicach liczne cenne znaleziska, w tym m.in.:
- medaliki,
- monety,
- ozdoby,
- naczynia,
- fragmenty elewacji zniszczonych budynków,
- łuski nabojów,
- fragmenty mundurów,
- tablice z inskrypcjami,
- fragmenty rzeźb stojących dawniej w Ogrodzie Saskim.
– Okazało się, że jedna z rzeźb zdobiących główną aleję Ogrodu Saskiego, będąca alegorią chwały, stoi całkiem niedaleko swej ukrytej tuż pod powierzchnią ziemi „siostry”. Znaleziona dolna część rzeźby, z podpisem „Chwała” na cokole, będzie teraz przedmiotem wnikliwej analizy, która pozwoli określić jej pochodzenie – podaje spółka w komunikacie.
Pałac Saski – kto zbudował i kiedy? Historia Pałacu w pigułce
Budynek znany jako Pałac Saski pierwotnie był dworem szlachcica Jana Andrzeja Morsztyna, wybudowanym po 1661 r. W 1713 r. obiekt został kupiony przez króla Augusta II Mocnego i bardzo rozbudowany, stając się pałacem. Przebudową kierowali Carl Friedrich Pöppelmann i Joachim Daniel Jauch. Prace rozpoczęte za Augusta II dokończył po jego śmierci syn, August III Sas. Pałac cieszył się latami świetności aż do 1763 r., kiedy to August III zmarł i budynek zaczął podupadać.
W późniejszych latach budynek był wynajmowany rozmaitym osobom, mieściło się tu także Liceum Warszawskie. W początkach XIX w. mieszkała tu m.in. rodzina Fryderyka Chopina. Po uszkodzeniach doznanych w czasie powstania listopadowego budynek został wystawiony na sprzedaż. Kupił go w 1837 r. rosyjski kupiec Jan Skwarcow. Zlecił on przebudowanie gmachu w stylu klasycystycznym, co nastąpiło w latach 1839–1842 według projektu Adama Idźkowskiego. To w tym okresie Pałac Saski zyskał formę, z której dziś jest kojarzony – z charakterystyczną kolumnadą.
Zobacz galerię: Warszawa pięknieje na naszych oczach. Co warto zobaczyć w stolicy?
Autor: Szymon Starnawski/Murator
To nie tylko symbol Warszawy, ale też budynek mieszczący w sobie liczne muzea, teatry i kawiarnie. Zdecydowanie warto wybrać się na taras widokowy Pałacu – bilety są tanie, a z wysokości 30. piętra roztacza się niesamowity widok na centrum stolicy.
W latach 1864 –1915 budynek zajmowała armia carska (był siedzibą Dowództwa III Warszawskiego Okręgu Wojskowego). Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r. do Pałacu wprowadził się Sztab Generalny Wojska Polskiego. W 1923 r. przed budynkiem stanął pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, zaś w 1925 r. pod kolumnadą powstał Grób Nieznanego Żołnierza.
W okresie międzywojennym budynek pełnił istotną rolę publiczną – odbywały się przed nim parady wojskowe oraz ważne uroczystości kościelne i państwowe. W obiekcie mieściło się też Biuro Szyfrów. W trakcie drugiej wojny światowej zajęty przez Niemców Pałac stał się siedzibą Wehrmachtu. W 1944 r., w ramach zemsty za powstanie warszawskie, Pałac Saski oraz Pałac Brühla zostały przez hitlerowców wysadzone w powietrze.
