Winne banki?
Kontroli praktyk udzielania kredytów przez banki działające na polskim rynku oraz stałego monitorowania wypływu środków finansowych z naszego kraju - domaga się Konfederacja Pracodawców Polskich w listach skierowanych do premiera Donalda Tuska oraz przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego Stanisława Kluzy .
Pracodawcy oczekują szybkich decyzji o dokapitalizowaniu banków należących do Skarbu Państwa, tak aby mogły one, zgodnie z prawem bankowym, przeznaczyć więcej środków na kredyty dla przedsiębiorstw. List otrzymał Związek Banków Polskich, któremu zaproponowano okrągły stół na temat trudnej sytuacji na styku przedsiębiorcy – banki.
Bieżąca sytuacja gospodarcza w Polsce w coraz większym stopniu zależy od zachowania się sektora bankowego. Skutki światowego kryzysu, odczuwane przez polskie przedsiębiorstwa, pogłębiane są przez utrudniony dostęp do kredytów. Banki zaostrzyły warunki ich udzielania. Uzasadnieniem tej restrykcyjnej polityki kredytowej ma być rzekoma obawa o pojawienie się tzw. „złych kredytów”. Utrudnienia w uzyskiwaniu lub odnawianiu linii kredytowych dotyczą wszystkich podmiotów, także tych będących solidnymi klientami banków. Wstrzymywanie finansowania oznacza dla firm poważne problemy, które mogą przełożyć się na pogorszenie osiąganych wyników finansowych, a nawet na likwidację działalności. A bezpośrednią konsekwencją tego stanu będzie spadek dochodów budżetu państwa oraz wzrost bezrobocia.
Członkowie KPP sygnalizują coraz częstsze przypadki bezzasadnego odmawiania przez banki kredytowania ich działalności lub domagania się dodatkowych zabezpieczeń w formie niemożliwej do spełnienia. - Poprzez taką politykę banków spowolnienie gospodarcze będzie większe, niż wynikałoby to z naturalnego cyklu koniunkturalnego - twierdzi Andrzej Malinowski, prezydent KPP.
Oczekiwania KPP od Komisji Nadzoru Finansowego dotyczą zbadania doniesień o transferowaniu środków, przez banki działające na polskim rynku, do zagranicznych central lub do oddziałów w innych krajach w charakterze lokat i depozytów. Jeżeli informacje te uzyskałyby potwierdzenie to pracodawcy oczekują od rządu zmian w regulacjach prawnych umożliwiających bezprzetargowy wybór nowego banku dla podmiotów podlegających ustawie o zamówieniach publicznych w przypadkach, gdy wybrany w przetargu bank wycofuje się, lub odmawia finansowania potrzeb podmiotu. Jednocześnie postulują wprowadzenie uprawnień dla samorządów uwzględniania, w ocenie ofert banków komercyjnych startujących w przetargach na prowadzenie kont bankowych, deklaracji o gotowości finansowania projektów realizowanych na terenie danego samorządu.
Rośnie problem tzw. opcji walutowych, hojnie oferowanych polskim podmiotom gospodarczym przez banki w roku 2008. W wielu przypadkach umowy z podmiotami miały charakter nierównoprawny. Przy ich zawieraniu banki podchodziły niezwykle swobodnie do kwestii reprezentacji firm i uprawnień osób zawierających umowy na opcje, co stało się przyczyną problemów wielu przedsiębiorstw. - Destabilizacja kursów złotówki wobec głównych walut nie ma związku z bieżącą sytuacją gospodarczą. To raczej zaplanowane działanie obliczone na osiąganie dodatkowych, nadzwyczajnych zysków przez banki, próbujące poprzez spekulację na rynku walutowym skompensować swoje straty. Wolna konkurencja i swoboda gospodarcza nie mogą oznaczać zgody na tolerowanie dławienia polskiej gospodarki w imieniu interesu akcjonariuszy międzynarodowych grup finansowych - powiedział Andrzej Malinowski. KPP postuluje szybkie podjęcie decyzji o dokapitalizowaniu banków z większościowym udziałem Skarbu Państwa - Banku Gospodarstwa Krajowego, Banku PKO, Banku Ochrony Środowiska oraz Banku Pocztowego. Dodatkowe kapitały, zgodnie z obowiązującym prawem, umożliwią zwiększenie akcji kredytowej tych banków, co pozwoli na stworzenie realnej alternatywy wobec oferty pozostałych banków komercyjnych.