Rewolucja w dziedziczeniu: sprawy spadkowe będą szybciej rozstrzygane przez sądy, ale mniej osób będzie uprawnionych do spadku

2023-07-10 9:48
Prawo spadkowe - zmiany to mniej spadkobierców
Autor: getty images Zmiany w trzech kodeksach mają przyspieszyć rozstrzyganie spraw spadkowych przez sądy. Odbywać się to jednak będzie kosztem osób ustawowo pozbawionych prawa do dziedziczenia, które posiadają według zasad obowiązujących obecnie

Sejm uchwalił nowelizację trzech ustaw ważnych dla dziedziczenia i postępowania spadkowego: kodeks cywilny, kodeks postępowania cywilnego oraz kodeks rodzinny. Zmiany mają umożliwić sądom szybsze rozstrzyganie spraw spadkowych. Kto zyska a kto straci na uchwalonych zmianach - wyjaśniamy.

Spis treści

  1. Kogo teraz można uznać za niegodnego dziedziczenia
  2. Zmiana prawa spadkowego: kto teraz już nie dziedziczy
  3. Nowe zasady odrzucania spadku

Jednak poza proceduralną zmianą przyspieszającą proces odrzucania spadku w imieniu małoletnich odbędzie się to przez zawężenie osób uprawnionych do spadku.

Prawa do spadku pozbawieni zostaną nawet najbliżsi krewni – a tyow sytuacji uznania ich za niegodnych dziedziczenia. Dodatkowo przy dziedziczeniu ustawowym ograniczona zostanie kategoria dalekich krewnych, którzy mają obecnie prawo do dziedziczenia, a po wejściu w życie nowych przepisów z tego kręgu zostaną po prostu wykreśleni.

Kogo teraz można uznać za niegodnego dziedziczenia

W sądach toczy się dużo przewlekłych sporów dotyczących tak zwanego wydziedziczenia. Zgodnie z obowiązującym od dziesięcioleci przepisem kodeksu cywilnego, za niegodnego dziedziczenia może być uznany krewny, który dopuścił się ciężkiego przestępstwa przeciwko zmarłemu, po którym chce dziedziczyć – na przykład zmusił go do do ujęcia siebie w testamencie groźbą lub podstępem.

Gdy w testamencie ktoś chce wydziedziczyć syna, córkę czy inną bliską osobę ponieważ unikała opieki nad nim wynikającej z przepisów kodeku rodzinnego – formalnie zwanego obowiązkiem alimentacji – zazwyczaj sprawa kończy się w sądzie, bo nie ma w tej materii jasnych rozstrzygnięć w paragrafach i musi je zastępować wyrok sądu.

Po zmianach, które mają wejść w życie po trzech miesiącach od publikacji ustawy nowelizacyjnej w Dzienniku Ustaw, a więc prawdopodobnie na początku października 2023 roku, uporczywe uchylanie się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy będzie dostateczną przesłanką do uznania takiego potencjalnego spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia. Sprawa będzie szczególnie klarowna gdy na dodatek ten obowiązek alimentacyjny wynikał z wyroku sądu albo sporządzonej umowy.

To Cię może zainteresować: Jeśli poczekasz z wnioskiem o ryczałt za wczasy pod gruszą, dostaniesz więcej pieniędzy niż składając go już

Zmiana prawa spadkowego: kto teraz już nie dziedziczy

Z kręgu uprawnionych do dziedziczenia po zmarłym wykreślone zostaną osoby należące do dalszych krewnych w ramach tak zwanej trzeciej grupy dziedziczenia. Ich prawa w praktyce ujawniają się tak naprawdę dopiero w sytuacji gdy zmarły nie zostawił testamentu i następuje w związku z tym tak zwane dziedziczenie ustawowe. Wtedy najpierw uprawnionymi do spadku są najbliżsi krewni z I i II grupy pokrewieństwa.

Dopiero gdy ich nie ma – zmarły nie miał lub przeżył małżonka, dzieci, wnuki, rodzeństwo, rodziców itd., do grona aspirujących do spadku w ramach dziedziczenia ustawowego ustawiają się w kolejce jeszcze dalsi krewni – kwalifikowani do tej III grupy. Ich ustalenie i odnalezienie bywa zazwyczaj czasochłonne i sprawia, że postępowania spadkowego nie można zamknąć w krótkim czasie.

W trzeciej grupie spadkowej są dziadkowie, rodzeństwo rodziców spadkodawcy oraz ich zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki). Po zmianie z trzeciej grupy wyłączona zostanie część zstępnych – wnuki i prawnuki czyli cioteczne lub stryjeczne.

Nowe zasady odrzucania spadku

Odrzucenie spadku to sposób, by nie odziedziczyć po zmarłym także jego długów. Bardzo często zgłaszane roszczenia przewyższają wartość spadku, a by się o tym przekonać trzeba na to czasu.

Obecnie spadkobierca ma sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o spadku na złożenie oświadczenia czy go przyjmuje czy odrzuca. Okazuje się to często terminem zbyt krótkim gdy wcześniej konieczne jest uzyskanie akceptacji takiej decyzji ze strony sądu rodzinnego.

Za trzy miesiące rodzice będą mogli odrzucić spadek w imieniu dziecka bez zgody sądu rodzinnego. Jedyny wyjątek będzie wówczas gdy sami też dziedziczą z dzieckiem i może w grę wchodzić tak zwany konflikt interesów. Wtedy wniosek o zgodę na odrzucenie wniosku musi trafić do sądu, ale od razu tego, który rozstrzyga sprawy spadkowe, bez pośrednictwa sądu rodzinnego.

Zobacz też: Patodeweloperka Warszawa. I tak niestety buduje się w Warszawie

Listen on Spreaker.
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej