Nowy podatek od nieruchomości jest pewny. Wszystko przez definicję budowli niezgodną z Konstytucją

2023-07-25 15:14
Definicja budowli niezgodna z Konstytucją - jest wyrok Trybunału! Szykują się kolejne zmiany w prawie
Autor: Szymon Starnawski / Grupa Murator Czeka nas najprawdopodobniej największa zmiana przepisów wpływająca na podatek od nieruchomości od lat

Będą zmiany w podatku od nieruchomości! W wyroku z dnia 4 lipca 2023 r. Trybunał Konstytucyjny rozstrzygnął, że definicja budowli na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest niezgodna z Konstytucją i zobowiązał ustawodawcę do nowelizacji przepisów. Szykuje się największa zmiana przepisów wpływająca na podatek od nieruchomości!

Definicja budowli w prawie podatkowym nie może nieprecyzyjnie odwoływać się do definicji budowli w Prawie budowlanym. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych odwołuje się do "przepisów budowlanych", a to pojęcie obejmuje cały szereg rozporządzeń. Zatem czeka nas zmiana prawa podatkowego, jak mówią eksperci, największa od lat.

Definicja budowli niezgodna z Konstytucją

Analizowana przez Trybunał Konstytucyjny sprawa dotyczyła opodatkowania podatkiem od nieruchomości silosów, które na przestrzeni lat były tematem wielu sporów na wokandach wojewódzkich sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Nawet uchwała NSA w składzie siedmiu sędziów wydana we wrześniu 2021 r. (sygn. akt III FPS 1/21) nie rozstrzygnęła jednoznacznie o opodatkowaniu silosów jako budynków od ich powierzchni użytkowej lub budowli od ich wartości początkowej.

Kwestia kwalifikacji danego obiektu jako budowli znajduje jednak szerokie zastosowanie i była przedmiotem tysięcy sporów, daleko wychodzących poza wskazane silosy.

Zgodnie z dotychczasową definicją zawartą w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych budowla to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

W wyroku SK 14/21 TK zwrócił uwagę, że określenia przedmiotu podatku od nieruchomości w przypadku budowli następuje na podstawie przesłanek wychodzących poza ramy przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, bowiem w swojej definicji odwołuje się również do przepisów prawa budowlanego.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego w efekcie takiego odesłania podatnicy nie mogą mieć pewności jakie przepisy faktycznie są brane pod uwagę przez organy podatkowe ustalające przedmiot opodatkowania: tylko ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane czy także akty rangi podustawowej, które mogą mieścić się w ogólnym pojęciu „przepisów prawa budowlanego” jako dziedziny prawa administracyjnego.

Ponadto Trybunał zaznaczył, że niedopuszczalne jest regulowanie w ustawie niepodatkowej (takiej jak Prawo budowlane) przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości, a definicja budowli w obecnym brzmieniu nie pozwala na ustalenie na podstawie samych przepisów ustawy podatkowej czy należące do podatnika obiekty stanowią budowle opodatkowane tym podatkiem. 

W efekcie powyższych rozważań TK uznał definicję legalną budowli na gruncie podatku od nieruchomości za sprzeczną z podwyższonym standardem określoności prawa daninowego wskazanym w art. 84 i art. 217 Konstytucji.

Kiedy zmiana definicji budowli w prawie?

Obecnie obowiązująca definicja budowli na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych utraci moc obowiązującą po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku. W konsekwencji najpóźniej od 2025 roku podatnicy będą ustalali ten przedmiot opodatkowania w oparciu o nową definicję.

Ze względu na ogromne zastosowanie definicji budowli dzisiejszy wyrok TK z pewnością będzie początkiem największej zmiany w podatku od nieruchomości w Polsce od lat, przy czym trudno przewidzieć jej konsekwencje. Na obecną chwilę trudno też przewidzieć jak nowa definicja budowli wpłynie na wysokość zobowiązań podatkowych przedsiębiorców, a w efekcie czy zapowiedziana nowelizacja korzystnie wpłynie na budżety gmin czy podatników.

Wstępne odpowiedzi na te pytania poznamy najwcześniej po opublikowaniu projektu nowych przepisów. Warto zaznaczyć jednak, że zgodnie z ustnym uzasadnieniem wyroku TK wszystkie decyzje i rozstrzygnięcia wydane na podstawie dotychczasowej definicji budowli pozostaną w mocy.

Zgodnie z dyspozycją TK nowelizacji powinna zostać poddana także definicja legalna budynku zawarta w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, która również zawiera odwołanie do przepisów prawa budowlanego.

Nieprecyzyjne prawo pozwala na jego dowolną interpretację. Wykorzystują to chociażby deweloperzy budując osiedla, które nazywane są później patodeweloperką.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej

Materiał sponsorowany