Kontrole skarbowe po zakupie mieszkania: co warto wiedzieć?

2024-05-22 13:07
Fiskus sprawdza ceny zakupu mieszkań
Autor: Szymon Starnawski

Przy zakupie mieszkania na rynku pierwotnym wszelkie podatki są wliczone w cenę. Zakup na rynku wtórnym obarczony jest potrzebą zapłaty PCC, czyli podatku od czynności cywilnoprawnych. To dodatkowe obciążenie, które podwyższa i tak niemały wydatek związany z samym zakupem i opłatą notarialną przepisania własności.

Spis treści

  1. Podatek od czynności cywilnoprawnych – co to jest?
  2. Jak fiskus sprawdzi czy PCC został zapłacony w odpowiedniej wysokości?
  3. Co zrobić w razie wezwania urzędu skarbowego w sprawie PCC?
Szkoła Budowania: Otoczenie Domu

Urząd Skarbowy ma prawo sprawdzić nie tylko czy został odprowadzony PCC od kupna nieruchomości, ale też od jakiej wartości go uiszczono. Może zakwestionować wysokość ceny nieruchomości w dokumentach i żądać dopłaty do wpłaconej kwoty podatku.

Podatek od czynności cywilnoprawnych – co to jest?

Podatek od czynności cywilnoprawnych należy odprowadzić w przypadku:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych;
  • umowy pożyczki, pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku (czyli bez podawania ich cech charakterystycznych);
  • umowy darowizny;
  • umowy dożywocia;
  • umowy o dział spadku i umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat;
  • ustanowienia hipoteki;
  • ustanowienia odpłatnego użytkowania w tym nieprawidłowego i służebności;
  • umowy depozytu nieprawidłowego;
  • umowy spółki.

Umowy tego typu dotyczą rzeczy znajdujących się na obszarze Polski lub ich nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terenie naszego kraju. W przypadku spółek osobowych, jeśli są zarejestrowane na terenie Polski a w przypadku spółek kapitałowych w Polsce jest to rzeczywisty ośrodek zarządzania lub siedziba, ale tylko w przypadku jeśli ośrodek zarządzania jest na terenie państwa członkowskiego UE.

Opłatę uiszczają osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które występują w umowach jako strony czynności cywilnoprawnych. Obowiązek ten spoczywa na stronie, która zyskuje środki lub rzeczy, np. w umowie sprzedaży jest to kupujący, a w umowie darowizny – obdarowany.

Oprócz opłacenia podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego należy złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych – PCC-3; w przypadku umów notarialnych deklarację składa notariusz.

W przypadku umowy notarialnej obowiązek podatkowy powstaje w chwili dokonania czynności cywilnoprawnej, a płatnikiem podatku jest notariusz; pobiera on kwotę podatku od stron lub strony umowy.

W przypadku sprzedaży nieruchomości kwota PCC wynosi 2% wartości przedmiotu umowy.

Jak fiskus sprawdzi czy PCC został zapłacony w odpowiedniej wysokości?

Urząd Skarbowy ma prawo weryfikacji ceny nieruchomości w umowie i stwierdzić, że jest ona zbyt niska. Od tej wartości jest wyliczany PCC, a więc zrozumiałe, że fiskus może upomnieć się o należne pieniądze. Oczywiście zawsze można zaryzykować, ale w przypadku rażących nieścisłości należy się liczyć z ingerencją urzędników. Czasami wartość jest zaniżona umyślnie, ale są przypadki sprzedaży mieszkania po okazyjnej cenie, która wynika z szeregu okoliczności, np. złego stanu i potrzeby gruntownego remontu, potrzeby szybkiego uzyskania gotówki itp.

Urząd tego nie wie i podejrzane według niego kwoty poddaje procedurze sprawdzenia. Ma na to pięć lat od momentu transakcji. Zdarza się to ostatnio coraz częściej. Osoba, która według fiskusa wpłaciła zaniżony podatek w stosunku do rzeczywistej wartości jest wzywana do urzędu celem złożenia wyjaśnień.

Co zrobić w razie wezwania urzędu skarbowego w sprawie PCC?

Nie ma innej rady i trzeba się stawić. Samo tłumaczenie niewiele pomoże, dlatego trzeba zawczasu przygotować dokumentację. Mogą to być zdjęcia wykonane przed transakcją pokazujące stan mieszkania, pisma od zarządcy, które świadczą, np. o braku doprowadzenia określonych mediów lub stwierdzające zły stan techniczny. Można też skorzystać z profesjonalnej wyceny wartości nieruchomości sporządzonej przez licencjonowanego rzeczoznawcę majątkowego (800 – 1500 zł); w wypadku zakupu na kredyt taką wycenę zamawia bank.

Patodeweloperka na warszawskich Stegnach

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej