Spis treści
- Drzwi HST – jakie to? Cechy i zastosowanie
- Budowa drzwi HST
- Parametry techniczne drzwi HST
- Standardy i zalecenia montażowe drzwi HST
- Kompatybilność z systemami ogrzewania, wentylacji i inteligentnym domem
Drzwi HST – jakie to? Cechy i zastosowanie
Drzwi drzwi HST (HS lub podnoszono-przesuwne) to tarasowe, przesuwne systemy okienne o dużych przeszkleniach. W konstrukcjach tego typu po naciśnięciu klamki ruchome skrzydło lekko się podnosi i można je swobodnie przesunąć w bok, równolegle względem części stałej. Skrzydło porusza się po ukrytej w ramie prowadnicy.
Na rynku dostępne są również drzwi o podobnej funkcjonalności – drzwi uchylno-przesuwne (PSK). W ich przypadku, po przekręceniu klamki skrzydło najpierw się uchyla, a następnie można je przesunąć. System PSK to bardziej ekonomiczne rozwiązanie, ale zwykle umożliwia zastosowanie mniejszych przeszkleń i ma wyłącznie klasyczny próg, mniej komfortowy w codziennym użytkowaniu.
Jednym z najważniejszych argumentów, który przemawia za wyborem drzwi HST jest dążenie do maksymalnego, naturalnego doświetlenia budynków. System tarasowy HST pozwala też na zastosowanie przeszkleń narożnych i uzyskanie panoramicznego widoku. Obsługa drzwi HST jest płynna i nie wymaga użycia dużej siły, nawet w przypadku stolarki otworowej o znacznych gabarytach. Drzwi w tym systemie likwidują bariery architektoniczne poprzez zastosowanie niskoprogowej lub bezprogowej konstrukcji.
Drzwi HST mają szerokie zastosowanie w nowoczesnym budownictwie. Montuje się je głównie w domach jednorodzinnych i w budynkach mieszkalnych – zwłaszcza w nowych apartamentowcach oraz w luksusowych segmentach premium. To także dobre rozwiązanie dla hoteli, restauracji i innych obiektów usługowych z dostępem do patio, tarasów, ogrodów zimowych itp. Drzwi podnoszono-przesuwne często wybierane są również do przestrzeni biurowych i komercyjnych – np. do sal konferencyjnych z dostępem do otwartej przestrzeni.
Budowa drzwi HST
Drzwi HST charakteryzują się różnorodnością konstrukcji, dostępne są w różnych konfiguracjach, z ruchomymi, jak i stałymi skrzydłami. Najbardziej popularne są warianty 2-kwaterowe (z jednym lub dwoma skrzydłami ruchomymi); dostępne są także np. opcje 4-kwaterowe, w których wszystkie skrzydła mogą być ruchome lub stałe oraz wiele innych konfiguracji.
Mechanizm drzwi HST obejmuje:
- rolki jezdne: umieszczone na dolnej krawędzi skrzydła, poruszają się po specjalnej prowadnicy, umożliwiają ciche i płynne przesuwanie drzwi;
- prowadnice (szyny jezdne): znajdują się w dolnym progu ramy, współpracują z rolkami;
- okucia podnoszono-przesuwne: umożliwiają podniesienie skrzydła po obrocie klamki i jego bezpieczne opuszczenie po zamknięciu;
- uszczelnienia z elastycznych materiałów (EPDM i szczotki): zapewniają odpowiednią szczelność, minimalizują przewiewy i straty ciepła.
Drzwi HST produkowane są z PVC, aluminium, drewna lub materiałów kompozytowych. Stosuje się też masywne ramy dla zwiększenia stabilności. Na rynku dostępne są drzwi HST w systemach jedno-, dwu- lub trzyszybowych, charakteryzujących się niskim współczynnikiem przenikania ciepła (Ug nawet do 0,5 W/(m²K)). Mechanizm otwierania może być obsługiwany tradycyjnymi klamkami lub napędami mechanicznymi współpracującymi z technologią smart home.
Polecany artykuł:
Typowe wymiary i ciężar skrzydeł drzwi HST
- szerokość skrzydła ruchomego: 1000‒3000 mm, (możliwe do ok. 3300 mm w specjalnych systemach);
- wysokość skrzydła: 2000‒2700 mm, (również do ok. 3300 mm przy zastosowaniu np. profili aluminiowych);
- powierzchnia skrzydła: do 6‒7 m² (nawet do 10 m² i więcej przy bardzo dużych konstrukcjach);
- ciężar skrzydła: standardowo 100‒300 kg, (może dochodzić do 440‒500 kg przy zastosowaniu szkła bezpiecznego i pakietów 3-szybowych);
- szerokość zestawu drzwi: z reguły ok. 3000‒6000 mm.
Zabezpieczenia drzwi HST
Drzwi HST, pomimo dużych rozmiarów i powierzchni przeszkleń, mogą być wyposażone w różne zabezpieczenia mechaniczne i elektroniczne, dla zapewnienia komfortu i bezpieczeństwa użytkowania. Są to m.in.:
- mechanizm ryglujący zintegrowany z klamką – podczas obrotu klamki skrzydło unosi się, a po przesunięciu i zamknięciu opada i zostaje wielopunktowo zaryglowane, co poprawia szczelność i stabilność;
- wielopunktowy zamek i wkładki antywłamaniowe – chronią przed otwarciem drzwi za pomocą wytrychu, wzmocnione okucia i zawiasy umożliwiają uzyskanie klas odporności RC2 lub RC3;
- systemy mikroswitchy – czujniki wykrywające próbę otwarcia, mogą współpracować z systemem alarmowym lub inteligentnym domem;
- bezpieczne szyby – szkło hartowane lub laminowane, które zmniejsza ryzyko skaleczeń i włamania;
- hamulec krańcowy typu soft-stop – spowalnia skrzydło na końcowym odcinku toru, zapobiegając uderzeniu o ramę, szczególnie w dużych konstrukcjach;
- klamki z wkładką na klucz – uniemożliwiają otwarcie drzwi z zewnątrz bez klucza, z możliwością montażu blokad dla dzieci;
- czujniki przeszkód (w wersjach z napędem) – automatycznie zatrzymują skrzydło w przypadku wykrycia osoby lub obiektu;
- uszczelki EPDM lub TPE – eliminują luzy, drgania i trzaski podczas przesuwu, poprawiając izolacyjność cieplną i akustyczną.
Parametry techniczne drzwi HST
Izolacyjność termiczna drzwi HST
Drzwi HST mogą osiągać bardzo dobre parametry termoizolacyjne, dzięki czemu sprawdzają się również w budownictwie energooszczędnym i pasywnym. Możliwe jest uzyskanie niskich wartości współczynnika przenikania ciepła Uw, na poziomie ok. 0,7‒0,8 W/(m²K), w zależności od zastosowanej konstrukcji. Najniższe wartości Uw zapewniają drzwi HST z pakietem trzyszybowym, ciepłymi ramkami dystansowymi (izolacją między szybami), dwukomorowymi profilami o wysokiej termoizolacyjności, odpowiednimi materiałami oraz progami. Takie rozwiązanie konstrukcyjne drzwi HST zapewnia doskonałą izolacyjność termiczną, a tym samym – energooszczędność oraz zgodność z obowiązującymi normami dla budownictwa pasywnego.
Izolacyjność akustyczna (Rw)
Drzwi HST zapewniają skuteczną izolację akustyczną, szczególnie w miejscach narażonych na hałas, takich jak centra miast. Tłumienie hałasu określa współczynnik Rw, który standardowo dla drzwi HST wynosi ok. 34‒42 dB, a z szybami akustycznymi osiąga nawet Rw na poziomie ok. 44‒46 dB. Izolacyjność akustyczna zależy od rodzaju szyby, ramy oraz szczelności systemu. Dobre uszczelnienia i odpowiednie dociśnięcie skrzydła będą ograniczać przenikanie hałasu.
Odporność na czynniki zewnętrzne
Drzwi HST są zaprojektowane do pracy w zmiennych warunkach klimatycznych, zapewniając odporność na deszcz, wiatr oraz zmiany temperatury. Charakteryzują się wodoszczelnością do klasy 9A, przepuszczalnością powietrza w klasie 4 i odpornością na obciążenie wiatrem w klasie C5. Profile aluminiowe są odporne na UV i korozję, a profile PVC z rdzeniem stalowym lub kompozytowym gwarantują wytrzymałość na czynniki zewnętrzne i mechaniczne. Uszczelki EPDM lub TPE zapewniają elastyczność i odporność na starzenie. Dodatkowo drzwi mają zintegrowane kanały odwadniające, co zapobiega zaleganiu wody.
Standardy i zalecenia montażowe drzwi HST
Poprawny montaż drzwi podnoszono-przesuwnych HST ma ogromne znaczenie dla zachowania ich właściwości użytkowych, szczelności i trwałości. Ze względu na dużą masę i specyfikę konstrukcji, montaż powinien być przeprowadzany przez wykwalifikowane ekipy z użyciem odpowiednich materiałów i zgodnie z zaleceniami producenta systemu.
Polecany artykuł:
Rodzaje progów: niski próg i próg bezbarierowy
W zależności od potrzeb użytkownika, dostępne są następujące warianty progów drzwi HST:
- niski próg: wysokość progu wynosi zwykle 48‒70 mm, zapewnia dobrą izolacyjność termiczną i mechaniczną stabilność, jednak częściowo wystaje ponad poziom posadzki – może być więc utrudnieniem np. dla osób z ograniczoną mobilnością;
- próg bezbarierowy: wysokość do 20 mm (lub całkowicie zlicowany z posadzką), spełnia wymagania budownictwa bez barier; ale wymaga zastosowania specjalnych systemów odwodnienia liniowego i odpowiedniej izolacji przeciwwilgociowej.
Mocowanie i uszczelnianie drzwi HST – zalecenia, materiały i techniki
Drzwi HST, ze względu na dużą masę i rozmiar, wymagają precyzyjnego, wielopunktowego mocowania do konstrukcji budynku. Należy stosować kotwy stalowe, dyble rozprężne lub śruby ramowe, zapewniające stabilność i przenoszenie obciążeń. Mocowanie powinno być wykonane co 30‒70 cm, z zachowaniem odległości 15‒20 cm od naroży.
Uszczelnienie złącza okiennego (ościeżnica–mur) wykonuje się warstwowo, zgodnie z zasadą „szczelniej wewnątrz niż na zewnątrz". Zwykle stosuje się trójwarstwowy system:
- warstwa wewnętrzna (paroizolacyjna) – zapobiega wnikaniu wilgoci do termoizolacji;
- warstwa środkowa (izolacja cieplna i akustyczna) – wypełnia przestrzeń między ramą a murem;
- warstwa zewnętrzna (paroprzepuszczalna) – chroni przed wodą i wiatrem, umożliwiając odparowanie wilgoci.
Osadzenie w warstwie ocieplenia – tzw. „ciepły montaż”
W celu eliminowania mostków cieplnych, drzwi podnoszono-przesuwne montuje się w warstwie ocieplenia budynku (ETICS/BSO). W tym celu stosuje się dedykowane systemy montażowe z konsolami nośnymi wykonanymi ze stali lub aluminium, które przenoszą obciążenia mechaniczne na konstrukcję budynku, zapewniając jednocześnie odpowiednią sztywność i stabilność.
Pomiędzy konsolami a elementami stolarki uzupełnia się izolację cieplną za pomocą materiałów o niskim współczynniku przewodzenia ciepła, np. twardych pianek, materiałów kompozytowych lub bloczków izolacyjnych. Istotne jest również zachowanie ciągłości izolacji cieplnej wokół całego ościeża, w tym także pod progiem.
Prawidłowo wykonany „ciepły montaż” pozwala znacząco zredukować liniowy współczynnik przenikania ciepła, minimalizując straty energii i ryzyko kondensacji pary wodnej w obrębie złącza. Dzięki temu drzwi HST mogą spełniać wymagania budownictwa energooszczędnego i pasywnego.
Najczęstsze błędy montażowe i znaczenie precyzyjnego montażu
Najczęściej popełniane błędy podczas montażu drzwi HST to przede wszystkim:
- niewłaściwe podparcie progu: prowadzi do jego ugięcia i utraty szczelności;
- brak ciepłego montażu: może powodować mostki termiczne;
- niewłaściwe uszczelnienie: wpływa na komfort akustyczny i energetyczny budynku;
- nieodpowiedni dobór wymiarów drzwi do otworu montażowego: skutkuje trudnościami w instalacji lub niewłaściwym funkcjonowaniem skrzydła.
Precyzyjny montaż drzwi HST zapewnia ich prawidłową funkcję, energooszczędność i długotrwałą efektywność. Błędy w montażu mogą prowadzić do utraty izolacyjności termicznej, nieprawidłowego działania napędu (w przypadku drzwi automatycznych), a także do uszkodzeń mechanicznych, takich jak zacinające się skrzydło lub uszkodzone uszczelki.
Kompatybilność z systemami ogrzewania, wentylacji i inteligentnym domem
Drzwi HST powinny prawidłowo współpracować z pozostałymi instalacjami i systemami w budynku. W przypadku ogrzewania podłogowego – konieczne jest zastosowanie podpór progowych z materiałów o niskim współczynniku przewodzenia ciepła oraz zapewnienie ciągłości izolacji pod progiem. W systemach wentylacji mechanicznej z rekuperacją zaleca się zastosowanie czujników otwarcia drzwi, które współpracują z instalacją wentylacji. Pozwala to na efektywne zarządzanie pracą rekuperatora podczas wietrzenia. Stosowanie nawiewników nie jest wskazane, ponieważ może zakłócić zbilansowany przepływ powietrza. Drzwi HST mogą być też w pełni zintegrowane z systemem inteligentnego domu – umożliwiają sterowanie napędami, monitoring stanu otwarcia/zamknięcia, współpracę z systemami alarmowymi, rekuperacją i ogrzewaniem, a także kontrolę dostępu np. za pomocą aplikacji.
- Zobacz również: Najwyższe budynki mieszkalne Warszawy
