Kurs operatora żurawia. Jak wygląda kurs operatora żurawia, egzamin i ile kosztuje zdobycie kwalifikacji?

2021-01-28 8:55
żurawie wieżowe
Autor: gettyimages Aby zapisać się na kurs na operatora żurawi wieżowych, kandydat musi spełnić dwa podstawowe warunki: mieć ukończone 18 lat oraz wykazać brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na żurawiach wieżowych

Kurs operatora żurawia jest formą szkolenia składającego się z zajęć teoretyczno-praktycznych, mających na celu uzyskanie, uaktualnienie oraz podniesienie wiedzy i umiejętności. Kurs operatora żurawia pozwala nie tylko zdobyć specjalistyczną wiedzę przydatną w pracy zawodowej, ale jest również szansą na rozwój zawodowy, co może mieć wpływ na wzrost wynagrodzenia.

Spis treści

  1. Kurs operatora żurawia zgodnie z prawem
  2. Jak wygląda kurs operatora żurawia?
  3. Ramowy program szkolenia operatorów żurawi
  4. Program szkolenia uzupełniającego
  5. Przebieg egzaminu na operatora żurawia
  6. Wzór zaświadczenia uprawniającego do obsługi żurawi
  7. Cena kursu na operatora żurawia

Kurs operatora żurawia zgodnie z prawem

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa żurawie są urządzeniami technicznymi podlegającymi pod Dozór Techniczny. Organem państwowym sprawującym bezpośredni nadzór nad żurawiami jest Dozór Techniczny, który zgodnie z ustawą może dopuścić dany żuraw do eksploatacji lub wstrzymać jego dalszą eksploatację, w przypadku gdy żuraw swoją pracą mógłby zagrozić zdrowiu bądź życiu ludzkiemu.

Do obsługi żurawi powinny być dopuszczone osoby posiadające stosowne kwalifikacje wydane przez organ Dozoru Technicznego UDT, TDT bądź WDT. Aby zdać taki egzamin, najlepiej jest poprzedzić go specjalistycznym kursem przygotowującym do takiego egzaminu.

Kursami operatorów żurawi zajmują się fachowe ośrodki szkoleniowe posiadające zatwierdzone programy szkoleń w jednostkach Dozoru Technicznego oraz wykwalifikowaną kadrę dydaktyczną, odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia zajęć teoretycznych oraz dysponują żurawiami niezbędnymi do prawidłowej realizacji zajęć praktycznych.

Rodzaje i typy żurawi

W zależności od rodzaju wykonywanych prac, miejsca i sposobu montażu, żurawie możemy podzielić na:

  • przenośne, zwane potocznie żurawiami przeładunkowymi HDS. Są zwykle zamontowane na podwoziu samochodowym lekkim lub ciężarowym. Najczęściej wykorzystywane są w hurtowniach budowlanych do transportu ładunków spaletyzowanych, ale nie tylko,
  • przewoźne - montowane na przyczepie, ponieważ nie mają własnego napędu, muszą być holowane, np. ciągnikiem rolniczym lub samochodem ciężarowym. Stosuje się je w przemyśle leśnym do przeładunku drzew,
  • stacjonarne - mocowane na stałe do podłoża, np. wewnątrz hal przemysłowych i służą do przemieszczania lekkich i niewielkich gabarytowo ładunków,
  • samojezdne, zwane też dźwigami samochodowymi. Montowane zwykle na ciężkim podwoziu ciężarowym. Mają duży zasięg pracy w pionie i poziomie oraz udźwig nominalny sięgający nawet kilkuset ton,
  • pływające - samodzielnie unoszące się na wodzie,
  • pokładowe - montowane na pokładzie np. statku,
  • szynowe - poruszające się po torowisku zbudowanego z szyn,
  • kolejowe i na pojazdach kolejowych - wykorzystywane w przemyśle kolejowym,
  • wieżowe - wykorzystywane na dużych budowach, gdzie wymagana jest precyzja podania ładunku na dużą wysokość i odległość.

Jak wygląda kurs operatora żurawia?

Według najnowszych wytycznych Urzędu Dozoru Technicznego program szkolenia operatorów żurawi powinien składać się z części teoretycznej oraz praktycznej na żurawiu. Kurs dotyczy zawsze konkretnego typu żurawia. Szkolenie powinno trwać nie krócej niż 35 godzin dydaktycznych, tj. 25 godzin zajęć teoretycznych oraz 10 godzin zajęć praktycznych z wykorzystaniem danego typu żurawia.

Od osób, które ubiegają się o uprawnienia operatora żurawia wymaga się ukończenia 18 roku życia i posługiwania się językiem polskim w stopniu komunikatywnym. Ponadto osoby, które nie mają wiedzy z zakresu mechaniki oraz elektrotechniki powinny odbyć dodatkowy kurs z tego zakresu, trwający 4 godziny.

Ramowy program szkolenia operatorów żurawi

Lp.  Temat Liczba godzin teoretycznych Liczba godzin praktycznych
1 Wymagania kwalifikacyjne dla osób obsługujących urządzenia transportu bliskiego podlegające dozorowi technicznemu 1 -
2 Rodzaje urządzeń transportu bliskiego podlegające dozorowi technicznemu 1 -
3 Udźwig nominalny żurawi 1 -
4 Pojęcie stateczności żurawi 1 -
5 Budowa urządzeń 2 -
6 Budowa żurawi 2 2
7 Mechanizmy oraz ich budowa i działanie 2 -
8 Urządzenia zabezpieczające stosowane w żurawiach 2 1
9 Wyposażenie elektryczne, hydrauliczne, pneumatyczne, mechaniczne 1 1
10 Obsługa UTB: czynności operatora przed przystąpieniem do pracy, w czasie pracy i po zakończeniu pracy, sterowanie mechanizmami urządzeń ogólnego i specjalnego przeznaczenia, sprawdzanie działania urządzeń zabezpieczających, hamulców itp. Zasady ogólne 3 -
11 Obsługa: czynności obsługującego przed przystąpieniem do pracy , w czasie pracy i po zakończeniu pracy, sterowanie mechanizmami urządzeń ogólnego przeznaczenia i specjalnych, sprawdzanie działania urządzeń zabezpieczających i hamulców itp. Zasady szczegółowe - 4
12 Współpraca z hakowymi 1 2
13 Praca  w  specyficznych  warunkach, np.: praca zespołowa  urządzeń,  transport ładunku  przez  otwory w stropach, transport  ludzi w koszu, praca w  warunkach kolizyjnych, w  pobliżu napowietrznych linii energetycznych itp. 2 -
14 Warunki bezpiecznej pracy 2 -
15 BHP przy obsłudze urządzeń 2 -
16 Niebezpieczne uszkodzenie/ nieszczęśliwy wypadek – procedura postępowania 2 -
Razem 25* 10*

* - godziny lekcyjne, 1 godz. zajęć = 45 min.

Program szkolenia uzupełniającego

Lp. Temat Liczba godzin teoretycznych Liczba godzin praktycznych
1 Mechanika - droga, czas, prędkość; rodzaje ruchów; prędkości ruchów roboczych; równowaga sił; stateczność 2 -
2 Elektrotechnika - natężenie prądu; napięcie - różnica potencjałów; oporność; prawo Ohma; rodzaje prądu; rodzaje odbiorników prądu 2 -
Razem 4* -

* - godziny lekcyjne, 1 godz. zajęć = 45 min.

Przebieg egzaminu na operatora żurawia

Kurs operatora żurawia powinien zakończyć się egzaminem sprawdzającym kwalifikacje przed komisją egzaminacyjną Dozoru Technicznego UDT, TDT lub WDT. Egzamin składa się z części teoretycznej pisemnej oraz praktycznej. Aby zaliczyć część teoretyczną, należy odpowiedzieć prawidłowo na 11 spośród 15 pytań.

Po zaliczeniu części teoretycznej słuchacz kursu dopuszczany jest do egzaminu praktycznego sprawdzającego jego umiejętności prawidłowej obsługi żurawia. Egzaminator przed rozpoczęciem części praktycznej egzaminu zadaje jeszcze jedno pytanie z czynności obsługi codziennej, których znajomość jest obowiązkowa dla każdego operatora żurawia.

Po pozytywnym wyniku egzaminu z części teoretycznej i praktycznej Dozór Techniczny wydaje odpowiednie zaświadczenie kwalifikacyjne uprawniające do obsługi danego typu żurawia, które ważne jest od 5 do 10 lat, w zależności od tego jakiego rodzaju żurawia dotyczy.

Aby przedłużyć ważność zaświadczenia kwalifikacyjnego, należy wystąpić, najlepiej na trzy miesiące przed upływem terminu ważności uprawnienia, ze specjalnym wnioskiem do jednostki Dozoru Technicznego, który wydłuża uprawnienia.

Wzór zaświadczenia uprawniającego do obsługi żurawi

Wzór uprawnienia do obsługi żurawia danego typu w formie zaświadczenia kwalifikacyjnego wydawanego przez jednostki Dozoru Technicznego UDT, TDT (koloru niebieskiego) i WDT (kolor jasnozielony).

uprawnienie na żuraw budowlany
Autor: archiwum Zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi żurawia budowlanego
uprawnienia na żuraw
Autor: archiwum Zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi żurawia budowlanego

Termin ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych wydawanych przez jednostki Dozoru Technicznego i uprawniających do obsługi żurawi danego typu:

Lp. Rodzaj żurawia

Termin ważności uprawnień w latach

1 Stacjonarne 10
2 Przenośne i przewoźne (uprawnia również do obsługi żurawi stacjonarnych) 10
3 Samojezdne (uprawnia również do obsługi żurawi przenośnych, przewoźnych oraz stacjonarnych) 5
4 Szynowe 5
5 Wieżowe i szybkomontujące (uprawnia również do obsługi żurawi szynowych) 5
6 Kolejowe i na pojazdach kolejowych 5
7 Pokładowe 5
8 Pływające 5

Cena kursu na operatora żurawia

W zależności od rodzaju żurawia ceny kursów na operatora zaczynają się od:

  • 500 zł na proste żurawie stacjonarne,
  • 700 zł za kurs operatora żurawia HDS,
  • do nawet kilku tysięcy złotych za kursy obsługi żurawi wieżowych lub samojezdnych.

Ceny z reguły zawierają już opłaty egzaminacyjne za sprawdzenie kwalifikacji oraz materiały szkoleniowe dla każdego słuchacza. Trzeba wiedzieć, że nawet najlepsze szkolenie nie zastąpi zdrowego rozsądku jakim powinien się kierować przyszły operator żurawia podczas jego obsługi.

O konsultancie

Andrzej Kalemba - specjalista od maszyn i pojazdów budowlanych, prowadzi Ośrodek Kształcenia Zawodowego, jest właścicielem firmy specjalizującej się w wynajmie maszyn. Kontakt z konsultantem

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej