Wprowadzanie do obrotu elewacji wentylowanych – elementy systemu
Fasada wentylowana najczęściej składa się z:
- podkonstrukcji (przeważnie aluminiowej lub stalowej, rzadziej drewnianej, coraz częściej wykonanej z połączenia kilku materiałów),
- warstwy termoizolacyjnej (zwykle wykorzystuje się wełnę mineralną, a w obszarach ścian narażonych na zawilgocenie stosuje się styropian oraz różnego rodzaju pianki),
- okładzin elewacyjnych (do dyspozycji jest praktycznie nieograniczony wybór materiałów pozwalających na realizacje prawie każdego pomysłu: kamień, ceramika, beton architektoniczny, włóknocement, drewno, stal, aluminium, szkło, tworzywa sztuczne, metale kolorowe, laminaty HPL (ang. High Pressure Laminates),
- różnego rodzaju łączniki mechaniczne w postaci śrub, wkrętów, nitów (większość z dostępnych na rynku systemów elewacyjnych zawiera kilka typów łączników mechanicznych pełniących zupełnie inne funkcje, np. łączące okładziny z podkonstrukcją, scalające poszczególne elementy podkonstrukcji, służące do mocowania systemu elewacyjnego oraz termoizolacji do ścian).
Każda elewacja wentylowana powinna mieć szczelinę wentylacyjną (pomiędzy termoizolacją a okładziną) o szer. ok. 2 cm, umożliwiającą cyrkulację powietrza, dzięki czemu z termoizolacji i ściany (do której przymocowano elewację wentylowaną) odprowadzana jest kumulująca się w nich wilgoć. Zasadę działania oraz konstrukcję typowej elewacji wentylowanej przedstawia rysunek poniżej.
i
Wprowadzenie do obrotu elewacji wentylowanych – dokumentacja
Fasady wentylowanewymagają reżimu technologicznego powinny, dlatego tak ważne jest by elementy takich elewacji zostały prawidłowo wprowadzane do obrotu wraz z dokumentacją, czyli na podstawie Krajowych lub Europejskich Ocen Technicznych. Dokumenty te są kompendium wiedzy dla projektantów i wykonawców oraz zawierają kluczowe dane na temat warunków stosowania i dalszego użytkowania elewacji, m.in.:
- definiują poszczególne elementy systemu,
- precyzują rodzaje ścian, na których mogą być zawieszane (np. drewniane, betonowe, żelbetowe, murowane z cegły ceramicznej, silikatowej lub bloczków betonowych), podają kategorie korozyjności, w których mogą być zastosowane (jest to szczególnie istotne w przypadku elewacji z podkonstrukcją lub okładzinami wykonanymi z metali),
- określają graniczne wartości rozstawów i wysięgów elementów podkonstrukcji, układów i wymiarów okładzin,
- podają graniczne wartości obciążenia wiatrem,
- wskazują możliwe miejsca zastosowania na elewacji budynku ze względu na odporność na uderzenie (cecha ta decyduje, czy dane rozwiązanie można wykorzystać w miejscach dostępnych dla przechodniów),
- przedstawiają istotne dane dotyczące metod użytkowania i konserwacji elewacji (np. elewacje wentylowane nieprzebadane w zakresie odporności na działanie siły poziomej nie mogą być myte przez alpinistów ze względu na ryzyko uszkodzenia okładzin; z tego samego powodu nie można o nie opierać drabin),
- określają właściwości termoizolacyjne i akustyczne (jeżeli są deklarowane),
- precyzują parametry związane z bezpieczeństwem pożarowym elewacji.
Na podstawie danych zawartych w dokumentach oceny technicznej można zaprojektować bezpieczną i trwałą elewację. Przy czym należy zwrócić uwagę na fakt, że elewacje wentylowane wprowadzane do obrotu na podstawie Europejskich Ocen Technicznych nie zawsze mogą być automatycznie zastosowane w Polsce. Często producenci z południa Europy nie sprawdzają np. ich mrozoodporności. Wyłącznie na podstawie danych zawartych w dokumentach oceny technicznej możliwe jest wykonanie poprawnej dokumentacji projektowej. Powinna ona składać się z dwóch części: opisowej i rysunkowej. Pierwsza z nich musi zawierać obliczenia (wykonane na podstawie danych zawartych w dokumentach oceny technicznej) podkonstrukcji oraz dane na temat zagęszczenia rusztu (liczby konsoli i łat) w różnych obszarach elewacji – w strefie cokołowej i narożnikowej, i na różnych wysokościach budynku.
- Wymagania konstrukcyjne dla fasad wentylowanych
- Problemy z projektowaniem, wykonawstwem i nadzorem elewacji wentylowanych
Część rysunkowa powinna przedstawiać układ i wymiary okładzin w różnych obszarach elewacji, zagęszczenie i konstrukcję rusztu w tych obszarach, detale wykonania (np. w strefie przyokiennej, cokołowej, attyk), sposób zabezpieczenia szczelin wentylacyjnych w dolnej i górnej partii. Bardzo istotnym elementem projektujest opis materiałów termoizolacyjnych stosowanych w różnych obszarach elewacji. Wymagania dotyczące zawartości dokumentacji opisano w „Warunkach technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych”. Został w nich również przedstawiony zakres czynności kontrolnych pozwalających na zagwarantowanie właściwej jakości prac montażowo-budowlanych. Mają one kluczowy wpływ na trwałość i bezpieczeństwo użytkowaniaelewacji wentylowanych.
