Tunel w Świnoujściu opóźniony o 30 dni. Co jest powodem?

Drążenie tunelu w Świnoujściu długości 1440 m rozpoczęło się w marcu 2021. Z końcem września maszyna TBM pokonała cieśninę Świna i dotarła do komory odbiorczej na wyspie Wolin. Wykonawca inwestycji wniósł o przesunięcie terminu realizacji. Dlaczego budowa tunelu w Świnoujściu opóźni się? Kiedy przeprawa będzie gotowa?
Spis treści
- Jaki będzie tunel w Świnoujściu?
- Po co tunel w Świnoujściu?
- Dlaczego inwestycja będzie miała opóźnienie?
- Technologia wykonania tunelu w Świnoujściu
- Przebieg tunelu w Świnoujściu
- Kiedy zakończy się budowa tunelu?
- Historia przetargu na budowę Tunelu w Świnoujściu
- Quiz. Rodzaje mostów i rekordy długości. Sprawdź swoją wiedzę.

Jaki będzie tunel w Świnoujściu?
Całkowita długość inwestycji wynosie 3,4 km. Zasadnicza jej część, czyli tunel drążony pod Świną, który połączy wyspy Uznam i Wolin, będzie miał długość 1,48 km, w najgłębszym miejscu znajdzie się 10 m pod dnem cieśniny, która w tamtym miejscu ma 13,5 m głębokości. Tunel będzie jednorurowy i powstanie w nim dwupasowa jezdnia. Dzięki tej inwestycji Świnoujście zostanie w sposób stały skomunikowane z resztą Polski. Obecnie komunikację zapewniają przeprawy promowe, które mają mocno ograniczoną przepustowość i są zależne od warunków pogodowych.
Jezdnia w tunelu będzie mieć 11 metrów szerokości: oba pasy ruchu (po jednym w każdym kierunku) będą miały szerokość 3,5 m, a pasy awaryjne - 2 m.
Inwestorem projektu jest miasto Świnoujście, a inwestorem zastępczym - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział Szczecin. Nadzór nad projektem pełni SWECO/Lafrenz. Wykonawcą jest konsorcjum PORR/Gülermak.
Koszt budowy tunelu w Świnoujściu to ponad 912 mln zł, z czego przeszło 775 mln zł to dofinansowanie z Unii Europejskiej. Resztę miasto Świnoujście dokłada z własnego budżetu.
Po co tunel w Świnoujściu?
Tunel ma rozwiązać problemy komunikacyjne mieszkańców Świnoujścia i turystów. Połączenie między wyspami Wolin i Uznam (na której znajdują się centrum administracyjno-usługowe i dzielnica nadmorska) zapewniają przeprawy promowe, które nie mają wystarczającej przepustowości, co wiąże się często z długim oczekiwaniem na prom.
Autor: GDDKiA
Rozbiórka maszyny TBM po drążeniu tunelu w Świnoujściu

Dlaczego inwestycja będzie miała opóźnienie?
Wykonawca tunelu w Świnoujściu - PORR/Gülermak - złożył wniosek (pod koniec 2021) do inwestora (miasta Świnoujście) o przesunięcie terminu realizacji o 119 dni, czyli z 17 września 2022 na 15 stycznia 2023 roku. Wykonawca jako powód podał pandemię COVID-19, która opóźniła produkcję maszyny drążącej TBM, a co za tym idzie jej dostarczenie do Świnoujścia i rozpoczęcie montażu już na placu budowy - w sumie o 95 dni. O kolejnych 25 dniach opóźnienia - zdaniem wykonawcy - zdecydowały warunki pogodowe, które miały wpływ na montaż maszyny już w komorze startowej.
Magistrat wskazał, że ostatecznie miasto, po konsultacjach z inwestorem zastępczym (GDDKiA) i inżynierem kontraktu, "jako bezsporne uznało wydłużenie terminu o 30 dni".
Pozostały okres, o który wnioskuje wykonawca, zgodnie z rekomendacją inwestora zastępczego, wymaga jeszcze uzupełnienia dokumentacji, która potwierdzałaby, że wykonawca faktycznie nie miał na to wpływu. Oznacza to, że inwestycja może mieć opóźnienie jeszcze większe.
Autor: GDDKiA
Drążenie tunelu w Świnoujściu ruszyło 5 marca 2021. Zdjęcie z budowy
Technologia wykonania tunelu w Świnoujściu
W październiku 2020 r. do Świnoujścia przypłynęło z Chin specjalnie skonstruowane urządzenie TBM (Tunnel Boring Machine - ang. maszyna drążąca tunel), ważące ponad 3000 ton, mające długość 105 m i 13,4 m średnicy. Maszyna była rozłożona na części na czas transportu - montowana była w komorze startowej.
Drążenie tunelu TBM (nazwana w wyniku głosowania internetowego Wyspiarką) rozpoczęła w marcu 2021 na wyspie Uznam. Przewiercała się pod dnem Świny na wyspę Wolin, układając jednocześnie betonowe pierścienie obudowy składające się z segmentów (pierścienie ważą od 75 do 100 ton). Do obsługi maszyny podczas drążenia potrzebnych było około 15 osób. TBM Wyspiarka mogła drążyć maksymalnie 6 cm na minutę, co z uwzględnieniem wszystkich niezbędnych operacji technologicznych, daje około 10 m na dobę.
Maszyna zakończyła drążenie tunelu we wrześniu 2021, a pod koniec grudnia została zdemontowana.

Przebieg tunelu w Świnoujściu
- Inwestycja rozpoczyna się na wyspie Uznam w rejonie oczyszczalni ścieków przy ulicy Karsiborskiej.
- Następnie, równoległe do tej ulicy trasa zagłębia się stopniowo i przechodzi pod ul. Karsiborską skręcając obok oczyszczalni ścieków w kierunku północnym w stronę cieśniny Świny.
- Przekroczenie Świny nastąpi na osi wyznaczonej pomiędzy terenami użytkowanymi przez Poltramp Yard oraz Bazą Paliw Płynnych – po stronie wyspy Uznam a terenem nabrzeża użytkowanego przez Energopol S.A. na wyspie Wolin w pobliżu Bazy Promów Morskich na wyspie Wolin.
- Następnie przechodzi w pobliżu odcinka końcowego stanowiska promowego nr 1, a następnie w pasie terenu pomiędzy ul. Fińską a parkingiem dla pojazdów ADR będącego częścią Terminala Promowego.
- Wyjście na poziom terenu następuje ok. 300 m przed skrzyżowaniem ul. Wolińskiej, Fińskiej i Duńskiej.
- Odcinek końcowy trasy zlokalizowano na skrzyżowaniu ulic: Fińskiej, Duńskiej i Wolińskiej.
Polecany artykuł:
Kiedy zakończy się budowa tunelu?
Tunel w Świnoujściu miał być gotowy we wrześniu 2022. Wiadomo już, że inwestycja zakończy się najwcześniej w styczniu 2023 roku.

Historia przetargu na budowę Tunelu w Świnoujściu
Przetarg na realizację tunelu w Świnoujściu został ogłoszony 15 kwietnia 2016 r. Chęć wzięcia udziału w postępowaniu wyraziło 14 firm. W lutym 2017 r. wszyscy oferenci zostali zakwalifikowani do drugiego etapu postępowania. We wrześniu 2017 r. wpłynęły 4 oferty cenowe:
- PORR S.A., PORR Bau GmbH, Gulemark i Energopol Szczecin S.A. – ok. 793,2 mln zł;
- Astaldi S.p.A. i Ghella S.p.A. – ok. 727,1 mln zł;
- China Harbour Engineering Company Ltd i Mosty Łódź S.A. – ok. 825,9 mln zł;
- Toto S.p.A Costruzioni Generali i ICM S.p.A – 618,6 mln zł.
Pod koniec listopada 2017 r. została wybrana oferta konsorcjum Astaldi. Od tej decyzji odwołało się do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) 2 oferentów. Oba odwołania zostały uznane przez KIO. Na jedno z tych rozstrzygnięć wpłynęła skarga do Sądu Okręgowego w Szczecinie, sąd rozstrzygnął sprawę w marcu 2018 r. – uznał skargę i uchylił zaskarżony wyrok KIO.
W kwietniu 2018 r. ponownie jako najkorzystniejszą wybrano ofertę konsorcjum Astaldi. Również od tej czynności wpłynęło odwołanie, które w maju zostało oddalone przez KIO. Konsorcjum Astaldi otrzymało w czerwcu zaproszenie do podpisania umowy.
Włoski wykonawca kilkukrotnie prosił o zmianę terminu podpisania umowy informując o problemach z uzyskaniem gwarancji należytego wykonania umowy. Ostatecznie na początku sierpnia 2018 r. wykonawca poinformował, iż nie podpisze umowy tłumacząc swoją decyzję głównie kwestiami związanymi ze wzrostem cen.
Zamawiający - miasto Świnoujście zajął wadium wniesione przez Astaldi (10 mln zł.). W tej sytuacji jako najkorzystniejsza została wybrana kolejna oferta - konsorcjum PORR, z którym miasto zawarło kontrakt.