Odbudowa Zamku Królewskiego w Nowym Sączu zbliża się. Podniesie się z ruin po ponad 80 latach
Autor: Sądecka Agencja Rozwoju Regionalnego
Wizualizacja odbudowanego zamku w Nowym Sączu
Temat odbudowy Zamku Królewskiego w Nowym Sączu ciągnie się od lat, ale wygląda na to, że w końcu się uda. Miasto ogłosiło przetarg na opracowanie kluczowej dokumentacji projektowej. Czy uda się podnieść z ruin wysadzony w 1945 r. zamek? Zobacz wizualizacje odbudowanego zamku w Nowym Sączu.
Spis treści
- Odbudowa Zamku Królewskiego w Nowym Sączu – trwa przetarg na dokumentację
- Kiedy sądecki zamek zostanie odbudowany? Terminy wciąż niepewne
Odbudowa Zamku Królewskiego w Nowym Sączu – trwa przetarg na dokumentację
XIV-wieczny zamek w Nowym Sączu przez wieki wielokrotnie był niszczony i odbudowywany. Ostatnio legł w gruzach w 1945 r., kiedy to żołnierze Batalionów Chłopskich wysadzili znajdujący się tu niemiecki magazyn amunicji. Po sądeckim zamku zostały ruiny, ale pomysł odbudowy powraca od lat.
- Dowiedz się również: W Małopolsce odbudowują zamek. Warownia Kazimierza Wielkiego w Dobczycach odzyskuje blask
Teraz miasto wykonuje energiczne kroki w kierunku realizacji tej inwestycji. Najpierw powstały dwie koncepcje odbudowy, zwane nowoczesną i klasyczną. Większą popularność zdobyła wśród mieszkańców ta druga. Na początku września 2024 r. władze Nowego Sącza ogłosiły przetarg na wykonanie kluczowej dokumentacji niezbędnej do odbudowy. Zwycięzca przetargu opracuje m.in.:
- dokumentację geologiczną zamkowego wzgórza,
- program konserwatorski,
- koncepcje odbudowy pomieszczeń zamku, w tym m.in. baszty zamkowej, wieży od strony Dunajca i biblioteki zamkowej.
Wykonawca dokumentacji zaproponuje też, jak zagospodarować zamkowe wzgórze i tereny do niego przyległe. Na wykonanie wszystkich zadań będzie 12 miesięcy od momentu podpisania umowy.
Aktualnie trwają też badania geologiczne wzgórza zamkowego. Ich wyniki będą kluczowe podczas odbudowy.
- Sprawdź też: Zamki, których nie było. Budowa, odbudowa czy totalna kreacja? Tak to się robi w Polsce
– Zamek Królewski w Nowym Sączu został zbudowany przez króla Polski, Wacława II, co wykazały najnowsze badania archeologiczne. W średniowieczu był rezydencją królewską o międzynarodowym charakterze, stanowiąc tradycyjne miejsce spotkań królów Polski i Węgier na równi z Wyszehradem, będącym dziś symbolem współpracy państw Europy Środkowej. W okresie baroku, za sprawą książąt z rodu Lubomirskich przybrał postać palazzo in fortezza, w którego kształcie chcemy odbudować zamek i do czego nawiązuje niniejsza koncepcja – podaje strona Sądeckiej Agencji Rozwoju Regionalnego.
Kiedy sądecki zamek zostanie odbudowany? Terminy wciąż niepewne
Władze Nowego Sącza zapewniają, że aktywnie działają w kierunku odbudowy Zamku Królewskiego. Przypomnijmy, że dziś istnieje tylko odrestaurowana w latach 50. XX w. Baszta Kowalska wraz z fragmentem muru. Wykonanie dokumentacji pozwoli przejść w 2025 r. do kolejnych działań, ale o terminie samej odbudowy na razie nikt nie mówi. Wszystko zależeć będzie bowiem od pieniędzy.
Na razie trwa ich poszukiwanie. Z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków miasto uzyskało już na ten cel 650 tys. zł, jednak koszt odbudowy szacowany jest na ponad 30 mln zł. Opracowanie dokumentacji, której dotyczy obecny przetarg, pozwoli władzom Nowego Sącza wnioskować o kolejne kwoty zewnętrznego dofinansowania. Na razie wspomniane 650 tys. zł wystarczy na pokrycie kosztów związanych z dokumentacją oraz umocnieniem skarpy od strony rzeki.
- Przejdź do galerii: Najpiękniejsze zamki i pałace Warszawy. Zobacz perły architektury
Autor: Szymon Starnawski, Grupa Murator
Swoją nazwę wywodzi od nazwiska warszawskiego bankiera Piotra Blanka, który regularnie gościł w pałacu m. in. króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Po śmierci bankiera w 1797 roku Pałac Blanka nigdy już nie powrócił do pierwotnej funkcji rezydencji. Służył jako kamienica czynszowa i pełnił funkcje biurowe. Swoją siedzibę miała tutaj m. in Policja Państwowa, a w okresie międzywojennym przyjmował w nim gości prezydent Warszawy, Stefan Starzyński. Podczas wojny urzędowali tutaj naziści. 4 sierpnia 1944 w budynku śmiertelnie postrzelony został Krzysztof Kamil Baczyński. Dzisiaj Pałac Blanka jest siedzibą Ministerstwa Sportu i Turystyki.