Spis treści
- Krótka historia mazurskiej perły techniki
- Spór o przyczynę awarii
- Remont za miliony - co zostało zrobione?
- Nowy harmonogram otwarć od 1 lipca 2025
Krótka historia mazurskiej perły techniki
Most obrotowy nad Kanałem Łuczańskim (dawniej Giżyckim) to unikat na skalę europejską. Zbudowany w 1889 roku przez firmę Beuchelt & Co. z Zielonej Góry, zastąpił wcześniejszą drewnianą konstrukcję. Jego wyjątkowość polega na nietypowym mechanizmie – całe przęsło o długości ponad 20 metrów i wadze przekraczającej 100 ton jest obracane w bok, a nie podnoszone, jak w przypadku mostów zwodzonych. Co więcej, cała operacja otwierania i zamykania mostu odbywa się ręcznie, dzięki pracy jednego operatora.
Wysadzony przez wycofujące się wojska niemieckie w 1945 roku, został odbudowany, a w latach 1969-1970 przywrócono mu pierwotny, manualny system obsługi, który do dziś stanowi wielką atrakcję turystyczną. W 1993 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków, co potwierdza jego historyczną i techniczną wartość.
Spór o przyczynę awarii
Pod koniec 2023 roku doszło do uszkodzenia przyczółków mostu. Doraźna naprawa pozwoliła na jego dalsze, choć ograniczone, funkcjonowanie – zgodnie z ekspertyzą techniczną mógł być otwierany maksymalnie trzy razy dziennie. Kwestia przyczyny awarii stała się jednak punktem spornym.
Starostwo Powiatowe w Giżycku, powołując się na zamówioną ekspertyzę, wskazuje, że przyczyną uszkodzeń były prace modernizacyjne prowadzone na Kanale Łuczańskim przez PGW Wody Polskie.
Z kolei Wody Polskie kategorycznie odrzucają te oskarżenia. W swoim stanowisku stwierdzają, że ekspertyza powiatu to „co najwyżej indywidualny pogląd autora”, niepoparty rzetelnymi dowodami. Wskazują m.in. na brak analizy historycznych parametrów mostu, brak badań nośności gruntu oraz fakt, że awaria nastąpiła ponad 30 dni po zakończeniu ich prac, w czasie których most był normalnie eksploatowany.
Remont za miliony - co zostało zrobione?
Niezależnie od sporu, Powiat Giżycki podjął działania w celu ratowania zabytku. Pozyskano dofinansowanie w wysokości ok. 6,5 mln zł z Rządowego Funduszu Polski Ład. 14 maja 2024 roku podpisano umowę z wykonawcą na realizację inwestycji w systemie „zaprojektuj i buduj”, której koszt wyniesie 6 700 555,95 zł.
Prace rozpoczęły się 7 stycznia 2025 roku i objęły kompleksową przebudowę. Główne zadania to:
- demontaż przęsła mostu i przeniesienie go na brzeg w celu konserwacji.
- całkowita rozbiórka i budowa od nowa obu przyczółków wraz z fundamentami.
- demontaż, konserwacja i regeneracja historycznego mechanizmu obrotowego.
- odbudowa budynku sterowni.
- montaż nowoczesnych zapór drogowych i sygnalizacji, które zwiększą bezpieczeństwo podczas otwierania mostu.
Na czas robót ruch pieszy został skierowany na pobliską kładkę, a samochodowy na ulicę Obwodową.
Nowy harmonogram otwarć od 1 lipca 2025
Po zakończeniu głównych prac budowlanych, od 1 lipca 2025 roku most zostanie ponownie otwarty dla ruchu wodnego i kołowego. Będzie funkcjonował według nowego, stałego harmonogramu w sezonie nawigacyjnym.
Harmonogram pracy mostu (1 lipca – 31 października 2025):
Otwarcie dla ruchu wodnego:
- 10:30 – 11:00
- 12:35 – 14:25
- 17:25 – 18:25
Otwarcie dla ruchu kołowego:
- 11:05 – 12:30
- 14:30 – 17:20
- 18:30 – 10:25 (dnia następnego)
W okresie od 1 września do 31 października otwarcia dla jednostek pływających będą realizowane na życzenie, po wcześniejszym kontakcie telefonicznym z obsługą mostu. W miesiącach od listopada do marca most będzie zamknięty dla żeglugi, pozostając otwartym dla ruchu kołowego.
Pojazdy i jednostki uprzywilejowane będą przepuszczane priorytetowo, poza ustalonymi godzinami, w razie prowadzenia akcji ratunkowych.
Zobacz także: Dworzec Zachodni w Warszawie pod koniec remontu
