Ekologia w Krakowie

Kraków City Park sp. z o.o. przedstawia koncepcję zagospodarowania poprzemysłowego terenu krakowskiego Zakrzówka. Profilowany, w oparciu o ekspertyzy ekologiczne, projekt Kraków City Park to unikalny w Polsce przykład inwestycji planowanej według wymogów Programu Natura 2000 i zakładającej program ochrony przyrody w przedsięwzięciu parkowo-mieszkaniowym.

Kraków City Park jest projektem rewitalizacji terenu poprzemysłowego, zakładającym stworzenie na terenie krakowskiego Zakrzówka parku miejskiego oraz zespołu budynków mieszkaniowych.
W marcu 2008 r. inwestor, firma Kraków City Park sp. z o.o. (należąca m.in. do portugalskiej spółki Gerium Polska Development), przedstawiła plan zagospodarowania tego terenu poprzez uporządkowanie i uzupełnienie rozległych terenów zielonych Zakrzówka w wysokiej jakości infrastrukturę parkową oraz realizacje nieruchomości w sąsiedztwie parku.
Planowana inwestycja Kraków City Park zlokalizowana jest na terenie dawnego kamieniołomu, w rejonie akwenów wodnych, w odległości 2,9 km od rynku głównego w Krakowie i obejmuje park miejski stanowiący ok. 90 ha bogatego pod względem ekologicznym obszaru leśnego oraz kompleks mieszkaniowy o powierzchni ok. 10 ha, o niskiej gęstości zamieszkania.
Deweloper oczekuje na finalizację prac Urzędu Miasta Krakowa nad miejscowym planem zagospodarowania Zakrzówka. Trwające od pięciu lat prace zostały wstrzymane w 2008 r. z powodu zgłoszenia obszaru Łąk Dębnicko-Tynieckich w Krakowie (obejmującego między innymi Zakrzówek) do Programu Natura 2000 z uwagi na występowanie cennych siedlisk motyla modraszka.
W maju br. Ministerstwo Środowiska zrezygnowało jednak z włączenia do Programu Zakrzówka, który obejmuje niewielkie powierzchniowo łąki stanowiące miejsce bytowania cennego motyla.

- Wiadomość o występowaniu na Zakrzówku cennego gatunku motyla skłoniła nas do przewartościowania projektu i uczynienia ochrony przyrody jego naczelną wartością. Przez rok pracowaliśmy z polskimi i zagranicznymi specjalistami nad proekologiczną koncepcją rewitalizacji Zakrzówka, uwzględniającą restrykcje ekosieci. Choć obszar nie zostanie finalnie włączony do Natury 2000, jako właściciel terenu i inwestor, wprowadzimy na tym terenie rozwiązania konieczne do utrzymania cennych siedlisk. Środowisko ekologów wyraźnie zasygnalizowało nam, że cenne ekologicznie walory Zakrzówka pozostawione w obecnym stanie nie mają szansy na przetrwanie i ulegają stopniowej degradacji. - mówi Barbara Zbyszewska, dyrektor ds. rozwoju i inwestycji Gerium Polska Development Sp. z o.o.

Owocem kilkumiesięcznych prac polskich i zagranicznych specjalistów jest program ochrony Zakrzówka, m.in. wytyczenie specjalnych korytarzy ekologicznych i obszarów szczególnej dbałości, wyłączonych z użytkowania publicznego i zabudowy.
Inwestycja ta jest przykładem współpracy między Urzędem Miasta z prywatnym inwestorem na rzecz kompleksowej rewitalizacji zielonego terenu poprzemysłowego. Dawny kamieniołom, z utworzonym wskutek wypełnienia wyrobiska wodą gruntową zalewem, jest dziś obszarem niezagospodarowanym, ulegającym postępującej degradacji.
Koncepcja inwestycji Kraków City Park łączy w sobie cele ochrony przyrody, zapewnienia miejsca do bezpiecznej rekreacji dla mieszkańców Krakowa oraz zrealizowania wysokiej jakości zabudowy mieszkaniowej, stanowiącej 10% powierzchni całej inwestycji. Wskutek wymiany ziem, planowanej przez Gminę Miasta Kraków i inwestora, po rewitalizacji obszar parku stanie się własnością gminy.
Stworzony w ramach inwestycji Kraków City Park plan ochrony Zakrzówka jest pierwszą od lat i jedyną skuteczną propozycją rewitalizacji tego terenu oraz ocalenia cennych siedlisk roślin i zwierząt. Park miejski na Zakrzówku ma szansę stać się najpiękniejszym w Polsce parkiem miejskim ze zbiornikiem wodnym, utworzonym na terenie poprzemysłowym.

Park miejski obejmuje 90 ha zieleni objętej programem ochronnym.
Infrastruktura parkowa składać się będzie z następujących elementów: platforma widokowa, naturalny amfiteatr skalny  w północnej części terenu dawnego kamieniołomu wraz z infrastrukturą energetyczną, ścianki wspinaczkowe, centrum nurkowe, ścieżki rowerowe
i spacerowe, tereny rekreacyjne (mała architektura, ławki, oświetlenie), miejsca zabaw dla dzieci i wybiegi dla psów.
Bardzo ważnym elementem nowej koncepcji Kraków City Park jest utworzenie na terenie Zakrzówka Centrum Edukacji Ekologicznej Maculinea.

Według zapisów obowiązującego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa, tereny znajdujące się między ulicami Wyłom i św. Jacka przewidziane są dla funkcji mieszkaniowej.
Osiedle Kraków City Park, zgodnie z przyjętym przez inwestora mottem Czas, Przestrzeń i Cisza, powstanie jako budynki mieszkalne o wysokim standardzie. Między budynkami zachowane zostaną duże przestrzenie oraz pozostawiona możliwie jak największa przestrzeń publiczna o charakterze ogrodowo-parkowym.
W zakresie zabudowy mieszkaniowej ustalono maksymalną liczbę kondygnacji budynków do 4. Na terenie osiedla znajdzie się trwale wydzielona mikrojednostka hydrogeologiczna łąki zasiedlonej przez motyle modraszki.

Rozwiązania planistyczne i konstrukcyjne:

• pozostawienie w obrębie zabudowy mieszkaniowej korytarzy ekologicznych wzdłuż budynków – szerokości do 30 metrów
• pozostawienie możliwie dużych powierzchni w obrębie parku bez ingerencji człowieka, prowadzenie jedynie zabiegów zapewniających utrzymywanie siedlisk stanowiących ostoje dla gatunków chronionych
• ciąg ul. Wyłom będzie stanowił linię funkcjonalną rozdzielającą zabudowę mieszkaniową od terenów parku. Zostanie on wzmocniony pasem zieleni izolującej, stanowiącej barierę psychologiczną oraz osłonę przed rozprzestrzenianiem się zanieczyszczeń na obszar parku
• odstąpienie od budowy obiektów kubaturowych na terenie parku – poza obiektami związanymi z centrum nurkowym, miejscem spektakli plenerowych
• prowadzenie ciągów pieszych nie naruszających naturalnej atrakcyjności rzeźby terenu oraz wybieranie miejsc dla lokalizacji obiektów w terenach wypłaszczonych i osłoniętych zielenią istniejącą lub projektowaną
• opracowanie i wdrożenie systemu monitoringu wód gruntowych w celu zapewnienia stabilności warunków gruntowo-wodnych w obrębie podmokłych łąk
• dopuszczenie na terenie parku i osiedla jedynie funkcji usług podstawowych (drobne obiekty handlowe, apteka, fryzjer, mała gastronomia, kawiarnia)
• kształtowanie zabudowy będzie podporządkowane konieczności zapewnienia warunków bytowania, żerowania i migracji zwierząt, w tym gatunków chronionych
• ograniczenie do niezbędnego minimum wielkości szczelnych nawierzchni komunikacyjnych

Rozwiązania prośrodowiskowe podjęte przez inwestora:

• Zlecenie Uniwersytetowi Jagiellońskiemu inwentaryzacji i waloryzacji "Dębnicko-Tynieckiego Obszaru Łąkowego", ze szczególnym uwzględnieniem terenu Zakrzówka
• Konsultacja działań profilujących inwestycję pod kątem Programu Natura 2000 – współpraca z zagranicznym ekspertem od ekosieci: profesorem Jose Guerreiro
• Stworzenie programu ochrony lokalnej przyrody: autorzy "Programu Ochrony i Edukacji Ekologicznej. Projekt Kraków City Park": dr Piotr Matyjasiak, dr Przemysław Nawrocki
• Umieszczenie w projekcie planu zabiegów ochronnych, w tym: ekologicznych korytarzy ochronnych i wyłączenie z zabudowy 2 ha strefy ochrony motyli