Wysoko, ale (nie)bezpiecznie

System zabezpieczeń bocznych PROTECTO chroni osoby, którzy pracują na wysokościach, a w ciągu dnia wielokrotnie muszą się przemieszczać w górę i w dół. Rozwiązanie wprowadziła na rynek firma Hünnebeck. To dobrze: można powiedzieć. Temat poprawy bezpieczeństwa na budowach - ze względu na wypadki takie jak w Białymstoku czy Belfaście - jest ostatnio szczególnie na czasie.

Na wypadki najbardziej narażone są osoby słabo wykształcone i niemające doświadczenia. Ich odsetek wprawdzie zmalał, ale w dalszym ciągu jest on wyższy niż 50 proc. Według Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) w 2007 roku 57,4 proc. wypadków określanych jako śmiertelne, ciężkie i zbiorowe dotyczyło osób o stażu krótszym niż rok. W 2006 roku wskaźnik ten wyniósł 62,5 proc. (zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku inspektorzy wzięli pod uwagę zdarzenia, które zaszły w okresie od 1 stycznia do 31 października - przyp. red.).

Pracę na wysokościach można zaliczyć do najbardziej niebezpiecznych. Na przełomie lat 2006 i 2007 zwiększyła się liczba osób, które doznały urazu w wyniku upadku z rusztowań (w 2006 roku było to 46,5 proc. przypadków, rok później już 48,8 proc.). Coraz więcej problemów nastręcza użytkowanie wyposażenia do tymczasowej pracy na wysokościach: rusztowań, drabin, podestów roboczych, urządzeń do transportu pionowego takich jak żurawie, wyciągi budowlane czy wciągarki.

Zabezpieczenie boczne być musi

Głównym elementem systemu, stworzonego przez firmę Hünnebeck, jest stabilny, ocynkowany ogniowo słupek. Montuje się na nim deski balustrady lub siatkę zabezpieczającą. Słupki mają różne uchwyty, dzięki czemu można je mocować we wszystkich miejscach, w których jest potrzebne zabezpieczenie boczne. I tak, na stropach betonowych najczęściej stosuje się stopę śrubową. Do montażu na krawędziach schodów i strychach wykorzystuje się specjalne konsole. Można je również przykręcać lub zaciskać na elementach stalowych. Z kolei dodatkowe uchwyty mają rozwiązania, wykorzystywane na elewacjach i szalunkach.

Stosowanie zabezpieczeń przed upadkiem nakazuje norma europejska EN 13374. System PROTECTO spełnia wymagania klasy A w zakresie tej normy. W Polsce jest dostępny od początku 2008 roku i można go zamówić w jednej z dziesięciu filii firmy Hünnebeck.

Sprawdziliśmy, które z polskich inwestycji Hünnebeck wyposażał bądź wyposaża w systemy szalunkowe i rusztowań. Takim jest np. zespół biurowo-apartamentowo-muzealny, który powstaje w Warszawie przy ul. Solec 24. Jego budowa, w wyniku tzw. przeszkód administracyjnych, rozpoczęła się z ponad trzyletnim opóźnieniem. Prace trwają od 2007 roku, a inwestorem jest spółka budowlano-mieszkaniowa Euro-City. Do obiektu zostanie przeniesione Muzeum Azji i Pacyfiku, które na razie mieści się przy ul. Freta.

Hünnebeck zapisze się też w historii innych warszawskich obiektów: Marynarska Point (trwają odbiory pierwszego budynku, drugi zostanie oddany do użytku w lipcu), Grzybowska Park (biurowiec jest na wykończeniu, do użytku ma być oddany w czwartym kwartale 2008 roku) oraz Osiedla Leśnego na Bemowie (termin czwartego etapu realizacji osiedla to czerwiec 2008).

Rusztowania firmy Hünnebeck można także oglądać wokół powstającego, wielokondygnacyjnego budynku Sea Towers z Gdyni. Elewacje, które są wykonywane obecnie, będą gotowe do końca maja.

Czy ściana może nie runąć?

Tematyka ochrony przed upadkami natchnęła nas do tego, by bliżej przyjrzeć się, w wyniku jakich błędów dochodzi do nieszczęść na budowach. Niewiele wypadków zyskuje taki rozgłos, jak ten w Białymstoku z 11 marca 2008 roku, a przecież sprawa rozchodzi się co najmniej o ludzkie zdrowie.

W Zakopanym 12 marca ziemia przysypała robotnika, który wpadł do rowu podczas budowy kanalizacji. Dzień wcześniej ściana cegieł runęła na Polaka, pracującego przy budowie meczetu w Londynie. W innym miejscu Wysp Brytyjskich do wypadku doszło 10 marca. Belfast: podczas wylewania cementu na pierwszym piętrze powstającego budynku (siedziba Towarzystwa Prawniczego Irlandii Północnej - przyp. red.) zawala się całe rusztowanie. 5 marca na budowie w Krzesku (woj. mazowieckie, powiat siedlecki) ginie robotnik, przygnieciony przez wózek widłowy. Pod koniec stycznia media donoszą o ofiarach budowy stadionu w Pekinie, na którym ma się odbyć ceremonia otwarcia i zamknięcia igrzysk olimpijskich. Pracownicy mieli spadać z dużych wysokości (źródło: PAP, "Rzeczpospolita").

Na temat wcześniejszych wypadków znajdujemy wzmianki. Listopad 2007: trzy ofiary śmiertelne (Łódź, Folusz koło Jasła w woj. podkarpackim, Rumia), w Olsztynie jeden robotnik ginie we wrześniu i jeden w lipcu (w ciągu jedenastu miesięcy 2007 roku na budowach, prowadzonych w woj. warmińsko-mazurskim, w wyniku upadku z wysokości ginie dwunastu pracowników, a ośmiu doznaje ciężkiego uszkodzenia ciała - przyp. red.). Lipiec okazuje się tragiczny dla robotnika, budującego garaż w Rybniku i jednej z osób, zatrudnionych przy budowie bloku energetycznego w Elektrowni Pątnów w Koninie. Czerwiec przynosi zapis nieszczęśliwych wydarzeń spod Kasprowego Wierchu, gdzie budowana jest nowa kolejka linowa.

Do wypadków przyczynia się głównie brak nadzoru bądź niewłaściwy nadzór nad pracownikami - stwierdza PIP. Poza szkoleniem bhp do pracy na wysokościach, zaświadczeniem od lekarza o braku przeciwwskazań i odzieżą ochronną, zabezpieczenia techniczne mogą więc zmniejszyć ryzyko zagrożeń. Szkoda tylko, że przed jego lekceważeniem nie można nikogo przestrzec.

PRZYCZYNY WYPADKÓW (na podstawie materiałów PIP)