W drodze do kontraktu z PKPP Lewiatan

Przedsiębiorcy mogą skorzystać na ofercie Grupy Banku Światowego. A jest o co powalczyć. To bowiem największa międzynarodowa instytucja finansowa wspierająca rozwój i poprawę warunków życia w krajach rozwijających się. Zakres usług, oferowanych przez Grupę, jest szeroki. Firmy mogą wziąć udział w finansowanych przez Bank projektach, skorzystać ze współfinansowania  inwestycji zagranicznych, a także ubezpieczenia od ryzyka niehandlowego. Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan doradza polskim przedsiębiorcom, jak skorzystać z tego wsparcia.

Aby zmaksymalizować możliwość skorzystania ze swojej oferty, Bank Światowy, w ramach sieci Private Sector Liaison Officers to the World Bank Group (PSLO), proponuje wsparcie profesjonalistów  działających w organizacjach biznesowych, izbach gospodarczych, agencjach promocji inwestycji i handlu oraz agencjach rządowych. PSLO na bieżąco wymienia informacje związane z działalnością na rynkach rozwijających się. Obecnie sieć ta obejmuje 43 kraje Europy, Ameryki Płn. i Płd., Australii oraz Afryki i Azji. W Polsce działa w strukturze Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan.

Przetargi Banku Światowego - prostsze procedury

Bank Światowy przeznacza rocznie 15-20 mld dolarów na przedsięwzięcia, w ramach których realizowanych jest 30-40 tys. przetargów o szerokim spectrum wartości zamówienia - od kilku tysięcy do kilkunastu milionów dolarów oraz kategoriach przedmiotu zamówienia - od towarów i prac po usługi (w tym doradcze). W przetargach tych mogą zatem wziąć czynny udział zarówno dostawcy towarów, wykonawcy robót budowlanych, jak i konsultanci.

Dzięki różnorodnemu charakterowi zamówień zarówno sektor MŚP, jak i duże firmy, mogą uczestniczyć w przetargach, które realizowane są w Polsce oraz zagranicą. Wykonawcy muszą pamiętać przy tym o dwóch podstawowych zasadach.
Po pierwsze, Bank Światowy nie jest stroną kontraktów w ramach realizowanych projektów. Jego obowiązkiem jest monitorowanie, czy środki z przyznanej przez niego pożyczki są wydatkowane efektywnie oraz zgodnie z przeznaczeniem. Dokonuje też oceny procedur zamówień publicznych, dokumentów, wycen ofert, zaleceń dotyczących przyznawania kontraktów oraz samych kontraktów w celu upewnienia się, że proces zamówień publicznych jest realizowany zgodnie z przyjętymi procedurami.
Po drugie, bez względu na poziom dofinansowania projektu przez instytucje GBŚ, w ramach którego realizowane będą zamówienia publiczne, obligatoryjnie stosuje się procedury przetargowe Banku Światowego. Przedsiębiorcy, którzy z powodzeniem występują jako wykonawcy w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego w oparciu o polski system prawny, tym bardziej poradzą sobie z podobnymi, ale znacznie mniej sformalizowanymi i bardziej przejrzystymi procedurami przetargowymi Banku Światowego.

Podstawą stosowania procedur przetargowych Banku Światowego są dwie oficjalne instrukcje definiujące sposób prowadzenia postępowań w ramach projektów współfinansowanych lub finansowanych w całości przez instytucje Grupy. Dla towarów, prac (robót) oraz usług pozakonsultingowych będzie to "Instrukcja Banku Światowego. Zamówienia publiczne realizowane na podstawie środków z pożyczek Międzynarodowego Banku Odbudowy i rozwoju (MBOiR ) i kredytów Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (MSR)" ("Guidelines, Procurement under IBRD Loans and IDA Credits", 2004 r.).

Instrukcje Banku Światowego przewidują różne tryby prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Przykładowo, dla przetargów, których przedmiotem zamówienia są towary, prace lub usługi pozakonsultingowe najczęściej stosowaną metodą jest tzw. międzynarodowy przetarg konkurencyjny (International Competitive Bidding), będący odpowiednikiem przetargu nieograniczonego. Istnieje także możliwość udzielenia zamówienia w trybie tzw. bezpośredniego przyznania kontraktu, z  pominięciem przetargu. Tę metodę można uznać za zbliżoną do udzielania zamówienia w trybie z wolnej ręki, gdyż jej zastosowanie musi zostać uzasadnione wystąpieniem jednej z kilku przesłanek. Na przykład udzielony już kontrakt na wykonanie prac lub dostawę towarów, przyznany zgodnie z procedurą zaakceptowaną przez Bank, może zostać rozszerzony o dodatkowe prace i towary o podobnym charakterze bez zastosowania procedury przetargowej, o ile będzie dotyczył tego samego wykonawcy, któremu pierwotnie udzielono zamówienia. Zasadną podstawą do bezpośredniego przyznania kontraktu jest także wystąpienie przesłanki konieczności zachowania kompatybilności dostarczanych urządzeń lub części zapasowych do istniejącego sprzętu, albo też wymagany zamówieniem sprzęt jest prawnie zastrzeżony i dostępny tylko z jednego źródła. Innymi trybami, w których można przeprowadzać postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na towary, prace i usługi pozakonsultingowe są przede wszystkim ograniczony przetarg międzynarodowy ( Limited International Bidding ) i krajowy przetarg konkurencyjny ( National Competitive Bidding ).

Fot.: Jones Lang LaSalle

GBŚ wspiera inwestycje zagraniczne...

Przedsiębiorcy mogą nie tylko czynnie uczestniczyć w przetargach ogłaszanych w ramach projektów finansowanych ze środków Banku Światowego, ale także mają możliwość skorzystania z instrumentów finansowych, jakimi dysponuje Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC). Jest to bank inwestycyjny wchodzący w skład Grupy Banku Światowego, który dostarcza kapitału, długoterminowych pożyczek, a także udziela gwarancji oraz zarządza ryzykiem. To, co wyróżnia IFC, to inwestowanie w krajach rozwijających się bez konieczności uprzedniego uzyskania w tym celu gwarancji rządowych. Bezpośrednie pożyczki dla biznesu, udzielane przez Korporację, stanowią o różnicy między nią a Bankiem Światowym.

Warunkiem progowym zakwalifikowania projektu do finansowania przez IFC jest przynoszenie zysków inwestorom oraz realne korzyści dla gospodarki kraju, w którym projekt jest realizowany. Przedsięwzięcie musi ponadto się wpisywać w wytyczne dotyczące ochrony środowiska oraz polityki społecznej. Projekty, które zostaną zakwalifikowane do współfinansowania przez IFC, są następnie wspierane poprzez środowiskowe i społeczne ekspertyzy, doradztwo i pomoc techniczną, a także wprowadzanie zasad ładu korporacyjnego (corporate governance).

...i ubezpiecza

Zadaniem Agencji Wielostronnych Gwarancji Inwestycji (MIGA), należącej do Grupy Banku Światowego, jest promocja bezpośrednich inwestycji w krajach rozwijających się poprzez wsparcie rozwoju sektora prywatnego. MIGA jest ubezpieczycielem sektora prywatnego o światowym zasięgu. Angażuje się w promocję projektów o wysokim potencjale rozwoju, które są ekonomicznie trwałe oraz spełniają standardy środowiskowe i społeczne. Zachęca także inwestorów działających w krajach rozwijających się do ubezpieczania się przed ryzykiem politycznym (niehandlowym), takim jak np. wywłaszczenie czy od zniszczenia, wojny, terroryzmu oraz zerwania kontraktu. Dodatkowo MIGA dostarcza pomoc techniczną (doradczą) w trakcie inwestycji oraz pomaga krajom w propagowaniu informacji na temat możliwości inwestycyjnych. Na żądanie swoich klientów Agencja prowadzi również mediacje.

Wymierne korzyści z korzystania usług proponowanych przez MIGĘ to kreowanie nowych miejsc pracy, generowanie zwrotu podatków oraz transfer nowych technologii. W przypadku wspieranych przez nią inwestycji lokalne społeczności zyskują dodatkowe korzyści w postaci poprawy elektryczności i infrastruktury drogowej oraz budowy lub remontów szpitali i szkół.

PKPP Lewiatan doradza

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan i Grupa Banku Światowego podjęły wspólną inicjatywę, której celem jest przede wszystkim promowanie uczestnictwa polskich firm w projektach finansowanych przez GBŚ, poprzez wsparcie przedsiębiorców w zakresie wskazanych powyżej obszarów. Polski PSLO może udzielić pomocy w procesie uzyskania ubezpieczenia od ryzyka niehandlowego w Agencji Wielostronnych Gwarancji Inwestycji (MIGA) oraz pozyskania finansowania inwestycji przez Międzynarodową Korporację Finansową (IFC). Dzięki wykorzystaniu międzynarodowych kontaktów w ramach sieci PSLO polskie firmy mogą ponadto uzyskać pomoc nie tylko w zakresie rozpoznania potrzeb i wymagań firm na rynkach rozwijających się, ale także w negocjacjach biznesowych, pośrednictwie handlowym, kojarzeniu partnerów zagranicznych, transferze technologii, organizacji spotkań biznesowych, poszukiwaniu partnerów biznesowych oraz Joint Venture. Zainteresowani przedsiębiorcy mogą uzyskać pomoc w drodze do kontraktu BŚ, w tym w szczególności informacje na temat aktualnych ogłoszeń przetargowych oraz projektów, w ramach których w przyszłości organizowane będą przetargi wg procedur BŚ, co pozwoli na ich monitorowanie pod kątem ogłoszeń o zamówieniach publicznych.