UOKiK skontrolował deweloperów. Umowy i prospekty z nieprawidłowościami
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) sprawdził, jak deweloperzy przestrzegają obowiązujących prawie od dwóch lat przepisów Ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, nazywanej ustawą deweloperską. Wyniki kontroli UOKiK nie są dla deweloperów pozytywne.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) skontrolował 93 deweloperów i aż do 89 z nich miał zastrzeżenia. Kontrola trwała od kwietnia do grudnia 2013, w tym czasie UOKiK przeanalizował 1162 wzorce umów sprzedaży mieszkania lub domu na rynku pierwotnym, 565 prospektów informacyjnych oraz 1239 faktycznie zawartych umów z deweloperami. Urząd zakwestionował 470 niedozwolonych postanowień umownych.
Jak deweloper chroni interesy klienta?
Do najważniejszych zadań ustawy deweloperskiej należy ochrona finansów nabywcy lokalu w przypadku, gdy deweloper nie wywiązuje się (lub bankrutuje). Ustawa wprowadziła obowiązek zakładania rachunków powierniczych. Tego przepisu nie przestrzegał tylko jeden z deweloperów i został mu postawiony zarzut naruszania zbiorowych interesów konsumentów.
UOKiK przeanalizował 565 prospektów informacyjnych 84 deweloperów. Dziewięć podmiotów nie zamieściło w nich wymaganych ustawą deweloperską informacji. Trzeba też dodać, że w takich przypadkach nabywca ma prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 30 dni bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów. W prospektach najczęściej brakowało harmonogramu prac oraz informacji o prawie do odstąpienia od umowy, wykryto braki w wymaganych załącznikach. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uważa, że pomijanie przez dewelopera ważnych informacji może wpływać na decyzje nabywców, podejmowanych zazwyczaj na podstawie tych prospektów. W związku z niekompletnymi prospektami UOKiK postawił 11 zarzutów.
Umowy zawierane z deweloperem też nie do końca spełniały wymogi nowej ustawy. Mają w nich być zawarte takie elementy jak m.in. cena, powierzchnia lokalu i sposób jego pomiaru, opis działania rachunku powierniczego, termin rozpoczęcia i zakończenia prac budowlanych oraz zasady przeniesienia praw na nabywcę. Jeżeli w umowie brakuje któregoś z tych zapisów, klient może od niej odstąpić bez ponoszenia kosztów. Spośród skontrolowanych deweloperów, 10 nie zamieściło w treści umów informacji wymaganych przez ustawę, UOKiK postawił w tym zakresie 12 zarzutów. Ale to tylko część z zarzutów wobec umów zawieranych z klientami przez deweloperów. W 470 umowach stwierdzono niedozwolone praktyki. Zakwestionowano m.in. wyłączanie lub ograniczanie odpowiedzialności deweloperów za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, aż 75 deweloperów poprzez zapisy w umowach unikało odpowiedzialności za nieterminowe oddanie lokalu, zmianę jego powierzchni, wady w wykonaniu czy wprowadzenie zmian w projekcie. Zapisy uniemożliwiały odstąpienie od umowy w przypadku zmiany ceny, nakładały na klienta nieuzasadnione obowiązki (np. ubezpieczenia czy wykończenia lokalu) i nie zamieszczali w umowach danych wymaganych przez ustawę.
UOKiK pomaga i doradza
Przy okazji uchybień stosowanych przez deweloperów, UOKiK przypomina, że opracował poradnik dla kupujących dom lub mieszkanie na rynku pierwotnym, czyli u dewelopera. A 5 lutego 2014 w godz. 10.00-12.30 w Centrum Konferencyjnym UOKiK przy pl. Powstańców Warszawy 1 w Warszawie, odbędzie się debata „Ustawa deweloperska w praktyce – perspektywa uczestników rynku”. W tym czasie wszyscy konsumenci zamierzający kupić mieszkanie lub dom u dewelopera będą mieli możliwość skorzystania z bezpłatnych porad ekspertów. Konsultacji udzielać będą rzecznicy konsumentów i przedstawiciele Federacji Konsumentów. Zainteresowani uzyskaniem porady proszone są o przyniesienie dokumentów pomocnych w ustaleniu szczegółów sprawy (np. korespondencja z deweloperem, wzór umowy, prospekt informacyjny).