Spis treści
- Przyszłość należy do budynków komercyjnych łatwo adaptowalnych
- Przesunięcie wartości z aktywów fizycznych na niematerialne zmienia rentowność firm
- Problem nieruchomości komercyjnych – brak elastyczności w zmieniającym się rynku
- Sektor nieruchomości potrzebuje AI i ujednoliconych danych, by wejść w erę 3.0
- Wypowiedź eksperta
Przyszłość należy do budynków komercyjnych łatwo adaptowalnych
Przyszłość należy do budynków komercyjnych hiperadaptowalnych, które można łatwo przeprogramować i dostosować do zmieniających się oczekiwań najemców. W modelu CRE 3.0 budynek staje się inteligentną platformą zarządzaną przez systemy i sztuczną inteligencję, które w czasie rzeczywistym analizują dane i automatycznie dostosowują m.in. układ przestrzeni, oświetlenie czy klimat do aktualnych potrzeb użytkowników. Rola człowieka w tym modelu polega na wyznaczaniu celów, nadzorze oraz podejmowaniu decyzji strategicznych, a nie na ręcznym sterowaniu budynkiem.
Przesunięcie wartości z aktywów fizycznych na niematerialne zmienia rentowność firm
Budynki hiperadaptowalne to nowy trend, który w dużej mierze oparty jest na danych. W ciągu ostatnich 10 lat zarobki firm nieruchomościowych notowanych w indeksie S&P 500 znacząco się obniżyły. Ich marże spadły z około 25% do 15%, czyli prawie o 40%. [1][2] Z kolei przedsiębiorstwa technologiczne utrzymały marże z tendencją wzrostową.
Wynika to z przesunięcia wartości gospodarki z aktywów fizycznych na niematerialne. Jeszcze w 1975 r. ponad 80% wartości największych korporacji stanowiły budynki i fabryki, a dziś dominują software, dane, modele i inne aktywa niematerialne – 90%. [3]
Polecamy:
- Projektowanie bez barier – inkluzywna przestrzeń dla wszystkich. Dostępność budynku w praktyce
- Polska buduje dojrzały ekosystem centrów danych – od infrastruktury inwestycyjnej do umocnionej pozycji w regionie
- Projektowanie przestrzeni, która łączy wellbeing pracowników z potrzebami firmy i efektywnością zespołu
Problem nieruchomości komercyjnych – brak elastyczności w zmieniającym się rynku
To nie technologia pokonuje nieruchomości komercyjne – problemem jest ich statyczność i brak elastyczności. Tradycyjny budynek nie da się w prosty i szybki sposób przestawić na inną funkcję w odpowiedzi na zmiany rynku. Nie zmienimy go z dnia na dzień – potrzebny jest do tego dłuższy proces.
Kryzys, którego doświadczył rynek biurowy podczas pandemii, to tylko wierzchołek góry lodowej. Prawdziwe przyczyny leżały u podstaw sektora. Dzięki dostępnym technologiom pracy zdalnej w czasie COVID-19 przedsiębiorstwa zdecydowały się na przejście na home office. Niestety, budynki nie mogły tego zrobić.
Według Goldman Sachs, ceny biur w USA musiałyby spaść o połowę, aby opłacało się je przekształcić na mieszkania. [4] To wyraźnie pokazuje fizyczne ograniczenia tych budynków – nie da się ich łatwo zmienić.
Sektor nieruchomości potrzebuje AI i ujednoliconych danych, by wejść w erę 3.0
Działania sektora nieruchomości nadal opierają się na pracy w oparciu o rozproszone dane, co uniemożliwia osiągnięcie dojrzałości charakterystycznej dla poziomu 3.0. Poważnym problemem jest fakt, że firmy – od doradców po deweloperów i fundusze – zbierają te same informacje osobno, powielając koszty i angażując analityków w przepisywanie arkuszy. Rozproszone i niejednolite dane utrudniają skalowanie technologii oraz wykorzystanie sztucznej inteligencji. Sektor zdaje sobie sprawę, że potrzebuje zmiany.
Blisko 45% liderów rynku deklaruje, że jednym z najważniejszych wyzwań jest pozyskiwanie talentów, czyli osób o szczególnych umiejętnościach, wiedzy lub potencjale (dane: ULI Emerging Trends 2025). Jest to spowodowane niechęcią młodych pracowników do pracy w środowisku, gdzie dane są chaotyczne, a powtarzalne czynności nie są zautomatyzowane.
Natomiast według danych JLL ponad 90% firm planuje wdrożenie sztucznej inteligencji, z czego dwie trzecie rozpoczęło już pilotaże. W 2024 roku łączna wartość globalnych inwestycji w AI dla sektora nieruchomości wyniosła 3,2 mld dolarów. [5] Stanowią one fundament kolejnego etapu rozwoju rynku.
Wypowiedź eksperta
Pan Tomasz Ogrodzki, CEO REDD – firmy technologicznej dostarczającej dane o nieruchomościach komercyjnych w regionie CEE, monitorującej ponad 6 000 biurowców i magazynów w pięciu krajach oraz będącej wyłącznym dostawcą danych dla GUS na potrzeby raportowania do Eurostatu – podkreśla, że rynek nieruchomości komercyjnych przechodzi rewolucję. Jej najważniejszym fundamentem jest transparentność danych, która pozwala unikać powielania pracy, skraca czas analiz i umożliwia skalowanie technologii:
Jej fundamentem jest transparentność danych. Agregacja informacji o tysiącach budynków eliminuje duplikację pracy, skraca przygotowanie analiz o 80 proc. i umożliwia realne skalowanie technologii.(...) Transparentność zmienia logikę konkurencji: nie chodzi już o to, kto ma dostęp do informacji, lecz o to, kto potrafi ją wykorzystać. Asymetria informacyjna ustępuje miejsca przewadze operacyjnej.
Espert dodaje również, europejski rynek nieruchomości komercyjnych rośnie, ale kapitał trafia przede wszystkim tam, gdzie dane są pełne, a procesy mierzalne. Brak transparentności już nie daje przewagi i wiąże się z wyższym ryzykiem dla inwestorów.
W tej rzeczywistości budynki statyczne starzeją się szybciej niż kiedykolwiek. Dlatego sektor nie może zadowolić się elastycznością w dotychczasowym rozumieniu. Flex był etapem przejściowym. Nadchodzi epoka budynków hiperadaptowalnych – obiektów, które mogą zmieniać swoją formę użytkową w rytmie rynku, nie w rytmie przebudów. Budynków, które w przyszłości będą współpracować z meta-systemami AI, adaptując się jak organizmy, a nie trwając w jednym stanie. Branża stoi przed wyborem: przyspieszyć lub wyparować. Narzędzia istnieją, technologia działa, a koszty wdrożenia maleją. Każdy dzień zwłoki poszerza lukę. Pytanie nie brzmi już, czy sektor wejdzie w nową erę. Pytanie brzmi: kto ją zdefiniuje – i kto będzie pisał kod nowego rynku.
Literatura:
- https://www.gurufocus.com/economic_indicators/4230/sp-500-operating-margin-real-estate
- https://www.gurufocus.com/economic_indicators/4237/sp-500-operating-margin-information-technology
- https://oceantomo.com/intangible-asset-market-value-study/
- https://fortune.com/2024/02/28/goldman-sachs-office-residential-conversions-price-cut/
- https://creti.org/insights/ai-powered-proptech-venture-capital-investment-trends-in-2024
Źródło: REDD
- Przejdź do galerii: AI w projektowaniu fasad – zastosowania i ograniczenia
