Polski Edison odnaleziony
Poszukiwania eko-wynalazców wśród polskich inżynierów, studentów i hobbystów technicznych trwały od marca 2007 roku. Ruszył wówczas konkurs "Przegroda termoizolacyjna przyszłości". We wspólne łowienie niepotrzebnie marnowanej energii włączyło się wielu inicjatorów rozwoju inżynierii. W grudniu 2007 roku Swisspor nagrodził zwycięzców.
W konkursie "Przegroda termoizolacyjna przyszłości" wzięło udział kilkadziesiąt prac o bardzo zróżnicowanym, pod względem zawartości, charakterze. Nie wszystkie dotyczyły stricte przegród - część poświęconych było tylko materiałom do izolacji cieplnej. Wielu uczestników zaproponowało nowe rozwiazania techniczne, niektórzy podali zarys technologii wytwarzania materiałów lub przegród. Pojawiły się również rozwiązania przegród nieznanych w Polsce, ale już stosowanych w innych krajach. Przedstawiono także kompleksowe rozwiązania, w których stosowano mix znanych rozwiązań energooszczędnych, które w sumie dawały nową jakość.
Jury, w składzie: prof. Jerzy Pogorzelski (ITB, Politechnika Białostocka), dr Arkadiusz Węglarz (Krajowa Agencja Poszanowania Energii), dr Wiesław Rudolf (redaktor naczelny miesięcznika "Ładny Dom") oraz Jarosław Guzal (redaktor naczelny miesięcznika "Izolacje"), miało więc spory kłopot z wyłonieniem zwycięzców. Ostatecznie za rozstrzygającą uznało kategorię "przyszłości" zaprezentowanych prac oraz realność i horyzont czasowy możliwych zastosowań. Prace jury oceniało dwuetapowo: I wstępna eliminacja, II analiza kilku wybranych prac, pod kątem innowacyjności rozwiązań.
Werdykt wraz z charakterystyką prac ogłoszono 3 grudnia 2007 roku:
I nagroda (25 tysięcy złotych)
"Petopian ekstrudowany - materiał termoizolacyjny na bazie poli(tereftalanu) etylenu (PET)"
- zespół w składzie Piotr Pięta, Marek Knor i Szymon Firląg
Koncepcja technologii produkcji materiału termoizolacyjnego w wyniku recyklingu butelek po napojach typu PET. Praca wydaje się realna technologicznie i rokuje nadzieje uzyskania efektów w bliskiej perspektywie. Istotną korzyścią będzie - w przypadku powodzenia technologii - zmniejszenie masy odpadów i efekty ekologiczne. Praca wymaga przeprowadzenia dalszych prac badawczych nad technologią produkcji oraz studiów możliwości zbudowania systemu do gromadzenia surowca. Nowy materiał izolacyjny - nazwany przez autorów Petopianem - ma być produkowany w procesie fizycznego spieniania poli(tereftalanu) etylenu (PET) używanego do produkcji butelek na napoje chłodzące. Powstały materiał termoizolacyjny w formie płyt powinien charakteryzować się, wedle deklaracji autorów, przewodnością cieplną na poziomie 0,018 W/mK. Jednym słowem - Petopian ma szansę na prawie dwukrotnie mniejszą przewodność cieplną niż polistyren ekstrudowany. Ponadto, postać ekstrudowana PET-u powinna charakteryzować się znacznie lepszymi właściwościami mechanicznymi i ogniowymi niż polistyren ekstrudowany. Bardzo ważnym aspektem pomysłu są walory ekologiczne nowego materiału. Petopian będzie materiałem w znacznie mniejszym stopniu uciążliwym dla środowiska niż klasyczne izolacje piankowe. próżniowej.
Nagroda II (10 tysięcy złotych)
"Koncepcja aktywnej zewnętrznej ściany warstwowej"
- Waldemar Pichór
Aktywna zewnętrznie ściana warstwowa to jeden z wariantów ściany z tzw. izolacją transparentną i materiałami zmienno-fazowymi. Koncepcja wymaga jeszcze dopracowania szczegółów, ale za 20-30 lat może to być przegroda budowlana. Zaproponowana w pracy przegroda składa się z 4 warstw. Warstwą termoizolacyjną rozwiązania jest płyta z aerożelu pokryta od zewnątrz warstwą termoczułą, zmieniającą przepuszczalność dla promieniowania w zależności od zmian temperatury na zewnętrz. Warstwą izolacyjno-konstrukcyjną jest ściana z bloczków z betonu komórkowego o podwyższonej gęstości. Bloczki powinny być modyfikowane fazowo-zmiennym woskiem i włóknami węglowymi. Pozwala to na buforowanie temperatury wewnątrz obiektu oraz ograniczenie mikrospękania w kruchej warstwie betonu. Ostatnią warstwą przegrody - wewnętrzną - jest tynk gipsowy o dużej zdolności buforowania wilgoci. Zapewnia on odpowiedni mikroklimat wewnątrz pomieszczenia. Współczynnik przenikania ciepła U dla tak zaprojektowanej przegrody wyniesie 0,101 W/m2K. Przegroda będzie absorbowała promieniowanie podczerwone, buforowała zmiany w różnicy temperatur na powierzchni przegrody, generowała sygnał elektryczny o zmianach w różnicy temperatury, co może posłużyć do sterowania zachowaniem okien oraz tworzyła korzystny mikroklimat wnętrza budynku.
Nagroda III (5 tysięcy złotych)
"FitoSurface"
- Józef Franczak
Pomysł izolacji cieplnej z genetycznie zorientowanych roślin jest jak z Lema i wykazuje bliskie pokrewieństwo z budynkami wznoszonymi ze słynnej "gmazi". Nie można wykluczyć realności tego rozwiązania za 50-100 lat. FitoSurface to w intencji autora materiał, który rośnie, wytwarzając podczas tego procesu tlen i pochłaniając dwutlenek węgla. Będzie on więc modyfikowaną tkanką roślinną rosnącą w dowolnych gabarytach i powierzchni w zależności od dostarczanej pożywki. Biotechnologia wykorzystywana do modyfikacji rośli będzie umożliwiała uzyskanie materiału o dowolnie poszukiwanych właściwościach. Na wytworzenie materiału nie będzie zużywana energia. Jego produkcja przyczyni się do walki z efektem cieplarnianym. Nowe miasta z żywymi domami będą generowały właściwy klimat, odpowiednie parowanie oraz wilgotność.
- Cieszę się bardzo, że w naszym konkursie "Przegroda termoizolacyjna przyszłości" wzięło udział tak wielu inżynierów i naukowców. Zarówno liczba nadesłanych prac, jak i ich poziom, dobrze rokują na przyszłość. Mam nadzieję, że wspólnie z naszymi partnerami najciekawsze z zaproponowanych pomysłów zdołamy wdrożyć do produkcji i konkurs zaowocuje technologiami, które będą stosowane na rynku - powiedział Jacek Szwoch, prezes Swisspor Polska.
Sukcesem okazał się konkurs przeprowadzony przez Swisspor w 2006 roku w Szwajcarii. Sukcesem okazała się jego polska edycja. Pomysł skrócenia (ułatwienia) drogi, jaką musi pokonać inżynier-wynalazca od pomysłu do wdrożenia rozwiazania na skalę przemysłową to cenna inicjatywa i znaczący wkład biznesu w rozwój technologii budownictwa w Polsce. I oby tak dalej...
