Nowe podejście rządu do zamówień publicznych
Zwiększenie szans i udziału mniejszych przedsiębiorstw w zamówieniach publicznych, a także nowe kryteria oceny ich ofert - to główne założenia "Nowego podejścia do zamówień publicznych. Zamówienia publiczne a małe i średnie przedsiębiorstwa, innowacje i zrównoważony rozwój". To dokument opracowany przez Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Urzędem Zamówień Publicznych.
Nowoczesny system zamówień publicznych zakłada, przede wszystkim, zwiększenie udziału małych i średnich firm (MSP) w rynku zamówień publicznych, poprzez zastosowanie przejrzystych procedur oraz doradztwo i szkolenia w tym zakresie. Ponadto upowszechnienie narzędzi elektronicznych (m.in. e-podpisu) uprości udzielanie zamówień publicznych.
Resort gospodarki chce również zwiększyć udział rozwiązań innowacyjnych w zamówieniach publicznych. Propozycja MG pozostawia firmom dużo swobody w przedstawianiu nowoczesnych pomysłów. Do tej pory, przy udzielaniu zamówień publicznych często stosuje się kryterium najniższej ceny a nie uwzględnia się innowacyjności oferowanych przez przedsiębiorców produktów.
Przy ocenie oferty potencjalnego wykonawcy w większym stopniu powinny być brane pod uwagę także kryteria ekologiczne i społeczne. Na większe szanse otrzymania zamówienia będą mogli liczyć dostawcy, którzy w swoich ofertach uwzględnią proekologiczne produkty lub sposób wytwarzania. Większe szanse będą mieć także firmy, które będą kierowały się zasadami społecznej odpowiedzialności w biznesie, np. zatrudniając osoby niepełnosprawne bądź poprawiając warunki pracy i płacy dostawców.
W myśl nowych propozycji, będzie np. można podzielić zamówienie na części, co umożliwi udział w zamówieniu różnych wykonawców lub stworzyć konsorcjum kilku przedsiębiorców. Zamawiający będzie mógł żądać od wykonawców wyłącznie tych dokumentów, które są niezbędne do przeprowadzenia konkretnego postępowania. Wykonawca uzyska możliwość wyboru formy wniesienia wadium oraz zabezpieczenia wykonania umowy, a ich katalog zostanie rozszerzony. Dopuszczalna będzie nie tylko forma pieniężna, ale również poręczenie bankowe, gwarancja bankowa i ubezpieczeniowa oraz poręczenie udzielane przez fundusze poręczeniowe. Stworzy to możliwość bardziej elastycznego podejścia do sytuacji ekonomicznej przedsiębiorców.
Realizacja założeń i propozycji przedstawionych w dokumencie będzie wymagała przygotowania planu działań, w którym znajdą się rozwiązania o charakterze programowym, organizacyjnym, promocyjnym i legislacyjnym. Będą one dotyczyć administracji rządowej i samorządowej oraz Najwyższej Izby Kontroli.
Z dużym zainteresowaniem przyjrzała się dokumentowi "Nowe podejście do zamówień publicznych" Konfederacja Pracodawców Polskich:
"W dokumencie zwraca się większą niż dotychczas uwagę na małe i średnie przedsiębiorstwa i poprawę ich pozycji w przetargach, dzięki czemu mogą one zyskać lepsze warunki do rozwoju. Ma to ogromne znaczenie, bowiem firmy te stanowią podstawę naszej gospodarki. Dziś mają one jeszcze małe szanse wygrywać przetargi i pozyskiwać zamówienia w starciu z dużymi i silnymi podmiotami. Często, po przegranym przetargu, stają się podwykonawcami u jego zwycięzców" - komentuje KPP. - "Uważamy, iż zwiększenie stopnia wykorzystania środków elektronicznych w procesie udzielania zamówień publicznych, zapewni większą przejrzystość i jawność prowadzonych postępowań oraz ograniczy korupcję.
W obecnych realiach gospodarczych i społecznych niezbędne jest włączenie do systemu zamówień publicznych, kryteriów środowiskowych, które wpłyną na bardziej racjonalne i oszczędne gospodarowanie posiadanymi zasobami.
Opublikowanie "Zbioru dobrych praktyk", prowadzenie szkoleń z zakresu zamówień publicznych, szczególnie dla MSP, zwrócenie uwagi na kryterium innowacyjności przedmiotu zamówienia - znacznie usprawni proces udzielania zamówień oraz realizacji zawartych kontraktów.
Żeby jednak tak się stało, słuszne wnioski zapisane w rządowym raporcie muszą zostać zapisane w ustawie. Okazją do tego jest przygotowywana kolejna nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych. Stoimy na stanowisku, iż uelastycznienie obowiązujących przepisów i ich uproszczenie, usprawni gospodarowanie środkami publicznymi a także pomoże przedsiębiorcom, w większym stopniu niż dotychczas, korzystać z funduszy unijnych".
Konfederacja Pracodawców Polskich popiera także działania zmierzające do zwiększenia świadomości zamawiających w wyniku zastosowania klauzul społecznych w zamówieniach, które są związane z integracją osób niepełnosprawnych i długotrwale pozostających bez pracy, z dostępnością zamawianych produktów i usług również dla osób niepełnosprawnych.