Lemur, czyli pieniądze na budownictwo energooszczędne po raz drugi
Budowa obiektów o podwyższonych standardach energooszczędności to nie są niskie koszty. Inwestorzy prywatni częściej decydują się na takie inwestycje, natomiast samorządy, w gestii których leżą obiekty użyteczności publicznej, liczą przed wydaniem każdą złotówkę, co często blokuje ich budowę, bo przepisy nie pozwalają na tańsze przedsięwzięcia. Naprzeciw potrzeb właśnie tych ostatnich Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) stworzył program Lemur, którego druga już edycja właśnie rusza.
Na energooszczędne budynki użyteczności publicznej w ramch programu Lemur, NFOŚiGW przeznacza w drugiej edycji 290 mln zł. Druga edycja tego programu ruszyła 19 października 2015. Samorządy, które planują budowę nowych obiektów, będą mogły otrzymać dofinansowanie za wyższe standardy energooszczędności. Wsparciem finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej mogą być objęte przedsięwzięcia polegające na projektowaniu i budowie nowych budynków użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego. Do tego programu najczęściej są zgłaszane inwestycje związane ze szkołami, halami sportowymi, siedzibami urzędów i szpitalami.
W nowej edycji Lemura na inwestycje planuje przeznaczyć się 290 mln zł, z czego NFOŚiGW 262 mln zł przeznaczy na pożyczki, zaś 28 mln zł na dotacje. Są oczywiście pewne wymogi formalne, żeby skorzystać z tych pieniędzy. Można do programu zgłaszać inwestycje, których koszt przekracza 1 mln zł, z wyłączeniem wniosków dotyczących dokumentacji projektowej. Wysokość pożyczki może maksymalnie wynieść 1200 zł/m2 powierzchni użytkowej budynku (o regulowanej temperaturze).
Zasady programu Lemur dopuszczają możliwość częściowego umarzania pożyczek, o ile na etapie eksploatacji budynku zostanie certyfikatem potwierdzony jego standard energetyczny. W przypadku klasy A energooszczędności przewiduje się umorzenia do 60% kwoty pożyczki, B – do 40% i w przypadku klasy C – do 20%. Jak się okazuje po analizie złożonych wniosków, najwięcej było deklaracji budowy obiektów o klasie A, co jak komentuje NFOŚiGW, świadczy „o wysokiej świadomości ekologicznej samorządów i chęci stosowania najlepszych dostępnych rozwiązań w zakresie oszczędzania energii w nowych budynkach”.
Program Lemur wychodzi naprzeciw zaleceniom unijnej dyrektywy, która przewiduje, że po 31 grudnia 2018 nowe budynki użyteczności publicznej (w tym siedziby władz samorządowych) mają być budynkami o niemal zerowym zużyciu energii. Druga edycja Lemura ma o wiele większą ofertę pomocy niż pierwsza, która zakończyła się w grudniu 2014. Jego pokłosie to umowy dofinansowania 21 przedsięwzięć, których koszt całkowity wynosi ponad 125 mln zł (w tej kwocie 34 mln zł to pożyczki z NFOŚiGW i 500 tys. dotacje na dokumentacje techniczne), jest akceptacja na finansowanie kolejnych 8 projektów (17,4 mln zł pożyczek i 700 tys. dotacje). Jak podaliśmy wyżej, na drugą edycję Lemura, który będzie realizowany do roku 2020, zaplanowano 290 mln zł. Dofinansowanie przysługuje podmiotom sektora finansów publicznych (z wyłączeniem państwowych jednostek budżetowych), samorządowe osoby prawne i spółki prawa handlowego, organizacje pozarządowe, kościoły, związki wyznaniowe oraz kościelne osoby prawne, a także jednostki organizacyjne PGL Lasy Państwowe (mające osobowość prawną) oraz parki narodowe.
Opracowują Lemura, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Narodowy Fundusz oszacował, że realizacja programu powinna dać rocznie oszczędności 23 tys. MWh energii i redukcję emisji dwutlenku o 4,6 tys. ton.