Historia pewnego terminalu...

Ruch samolotowy na polskim niebie jest coraz intensywniejszy. Nic więc dziwnego, że na jedynym w stolicy lotnisku robi się coraz ciaśniej. Perspektywa organizacji EURO 2012 też nie napawa optymizmem w kontekście komunikacyjnych możliwości polskich środków transportu pasażerskiego. Rozwiązaniem problemu miał być Terminal 2 lotniska Okęcie. Miał być...

Budowa Terminalu 2 jest jedną z największych inwestycji realizowanych w sektorze infrastrukturalnym. Rozbudowa portu miała na celu zwiększenie przepustowości warszawskiego lotniska do 10 mln pasażerów rocznie. W rzeczywistości budowa ta od kilku lat utrudnia ruch na lotnisku. A w Terminalu 2 obecnie działa tylko hala przylotów, chociaż od kilku miesięcy powinna być użytkowana całość. 

Wszystko zaczęło się tak...

W 2002 r. Przedsiębiorstwo Państwowe Porty Lotnicze uznały, że stolica winna mieć większy port lotniczy. Ówczesny zarząd ogłosił przetarg na rozbudowę i modernizację Międzynarodowego Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Budowę Terminalu 2 wraz z pełną infrastrukturą techniczną wygrało polsko-hiszpańskie konsorcjum budowlane Ferrovial Agroman SA, Budimex SA, Estudio Lamela S.L. r. Umowę wartą 198,9 mln dolarów strony podpisały 12 listopada 2002

Inwestor wybrał ofertę, jego zdaniem, najatrakcyjniejszą, tzn. najtańszą... Koszt inwestycji i czas realizacji ("Nowy terminal zostanie oddany do użytku za trzy lata", tj. w 2005 r. - napisano w komunikacie) od początku uważali za nierealny eksperci branży budowlanej. Przegrani - firmy Strabag i Hochtief - złożyli protesty, zarzucając rządowemu przedsiębiorstwu promowanie polskiej firmy kosztem zagranicznego biznesu. Sam przetarg stał się przedmiotem dociekań prokuratury.

"Protestujemy, bo zamawiający, czyli PPL, działa nieprawidłowo i nierówno traktuje uczestników przetargu. Przetarg kierował się niejasnymi kryteriami" - mówił zaraz po wyborze zwycięskiego konsorcjum Jerzy Binkiewicz, dyrektor Strabag Polska. Hochtief opracował w tej sprawie pisemne stanowisko: "Jesteśmy głęboko zaniepokojeni brakiem przejrzystości i bezstronności podczas przetargu. Dlatego skorzystamy z prawa do wniesienia odwołania. Jesteśmy całkowicie przekonani, że przedstawiliśmy wysoce konkurencyjną i prawnie właściwą ofertę." Obydwa zażalenia zostały odrzucone, a prace ruszyły. - "W przypadku większości inwestycji budowlanych firmy przegrane mogą czuć się rozżalone i składają odwołania. To normalne. My jednak wybraliśmy najlepszą ofertę" - wyjaśniał Zbigniew Lesiecki, szef PPL - czytamy na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

W końcu, w kwietniu 2004 r. PP "Porty Lotnicze" przekazało plac budowy Terminalu 2 konsorcjum budowlanemu. W maju 2004 uroczyście wmurowano kamień węgielny. W lipcu 2004 - na wniosek konsorcjum - termin zakończenia prac został przesunięty na 5 kwietnia 2006 r., ponieważ realizacja inwestycji mogła się rozpocząć dopiero po uprawomocnieniu się pozwolenia na budowę, co ze względu na wniesione protesty nastąpiło w marcu 2004 r.

Od październiku 2004 plac budowy zmienia się z dnia na dzień - czytamy w Dzienniku Budowy (strona internetowa PPL). Prace "wyszły" z ziemi: zakończono konstrukcję części podziemnej oraz wykonano słupy parteru, rozpoczęto montaż stołów szalunkowych stropu kolejnej kondygnacji. W grudniu 2004 znika z powierzchni ostatni element Międzynarodowego Dworca Lotniczego (powstałego w latach 1964-1969) - stara wieża koordynacji płyty oraz przylegający do niej zespół budynków starego frachtu. Wkracza ekipa odpowiedzialna za budowę pirsu północnego Terminalu 2. Słowo staje się ciałem...

W lutym 2005 r., w budynku Dyrekcji Rozbudowy Terminalu 2 lotniska Okęcie w Warszawie odbywa się posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych, poświęcone funkcjonowaniu i perspektywom rozwoju lotniska im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Dyrekcja portu lotniczego zapewnia senatorów: warszawski Terminal 2 zostanie oddany do użytku zgodnie z harmonogramem, tj. do kwietnia 2006 r. - "W ramach kontraktu budujemy też podziemną stację kolejową, która w przyszłości połączy lotnisko z linią radomską aż do Dworca Centralnego" - zapowiada Andrzej Rogiński - dyrektor rozbudowy Portu Lotniczego Przedsiębiorstwa Państwowego Porty Lotnicze.

We wrześniu 2006 r., tj. 5 miesięcy po terminie (nie)oddania terminalu, PPL podpisuje kolejny aneks do kontraktu z konsorcjum Ferrovial Agroman S.A., Budimex SA, Estudio Lamela S.L. Termin oddania nowego obiektu warszawskiego lotniska zostaje przesunięty na 30 kwietnia 2007 r., wartość inwestycji wzrasta z niespełna 200 mln USD do prawie 248 mln USD netto. Zaawansowanie wszystkich prac na budowie wynosi ok. 70%. Sytuacja jest napięta. Eksperci szukają rozwiązania, bezskutecznie - by dokończyć inwestycję siłami innych firm PPL musiałoby odkupić od Lameli prawa do projektu. Cena zapewne byłaby astronomiczna. Wejście w spór sądowy, w polskich realiach, oznaczałoby zamrożenie prac przy terminalu na przynajmniej rok.

Od maja 2007 r., decyzją Ministra Transportu, PPL nalicza karę umowną wykonawcy Terminalu 2 w wysokości ponad 70 tys. dolarów za każdy dzień opóźnienia terminowego oddania obiektu do użytku publicznego. Konsorcjum Ferrovial Agroman S.A., Budimex SA, Estudio Lamela S.L nie zgadza się na płacenie kary - rozpoczyna procedurę związaną z określeniem odpowiedzialności zamawiającego za opóźnienie w rozbudowie lotniska.

W lipcu 2007 r. Minister Transportu na konferencji prasowej zorganizowanej na warszawskim lotnisku zapowiada, że Terminal 2 zacznie działać jeszcze w III kwartale 2007 r. - "Jest to skandal i mówimy temu dość" - mówi Polaczek. Proponuje, by Urząd Zamówień Publicznych sprawdził inwestycje Budimeksu i Ferrovialu pod kątem wiarygodności firm - czy mogą dostawać publiczne kontrakty. - "Prezes UZP nie ma możliwości kontrolowania wykonawcy ubiegającego się o zamówienie lub je realizującego - wyjaśnia "Rzeczposplitej" Anita Wichniak-Olczak, rzecznik UZP.

We wrześniu 2007 r. polsko-hiszpański wykonawca zgłasza zakończenie prac budowlanych na Terminalu 2 lotniska Okęcie. - "Należy pamiętać, że odbyły się już dwie próby odbioru przez strażaków tego terminalu i obie zakończyły się negatywnie. Mamy jednak nadzieję, że tym razem deklaracje wykonawcy są zgodne z rzeczywistością" - komentuje ten fakt Michał Kuczmierowski z biura prasowego Portów Lotniczych. Obiekt czeka na inspekcję straży pożarnej.

I tu, do "czarnej" listy przyczyn przedłużania się terminu oddania terminalu, obok wcześniejszych, tj.: zmian w projekcie, nadmiernego ruchu pasażerskiego, zmiany na stanowisku prezesa PPL, huraganu, fałszywego alarmu bombowego - możemy dopisać: brak przepisów prawnych definiujących parametry techniczne określające sformułowanie: "sprawny system DSO".

DSO to Dźwiękowy System Ostrzegawczy alarmu przeciwpożarowego. Straż pożarna, aktualny inspektor nowego obiektu PPL, nie może stwierdzić, czy system DSO Terminalu 2 działa poprawnie i czy parametry techniczne są zgodne z wymaganymi, ponieważ...nie wiadomo, jakie są wymagania. Żadna z nowelizacji prawa budowlanego nie określiła warunków technicznych dla DSO alarmu przeciwpożarowego - nie istnieje więc podstawa prawna dokonania prawidłowego odbioru Terminalu 2 na Okęciu.

12 października 2007 r. Przedsiębiorstwo Państwowe "Porty Lotnicze" odstępuje od umowy z konsorcjum Ferrovial - Budimex - Estudio Lamela na rozbudowę Portu Lotniczego Warszawa im. F. Chopina. Dzień wcześniej do PPL dotarło ostateczne stanowisko Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej - brak pozwolenia na użytkowanie i uruchomienie hali odlotów. Przyczyna: niesprawna instalacja przeciwpożarowa... Projekt Terminalu 2 nadal należy do konsorcjum. PPL szuka rozwiązań.

"Do końca października mamy otrzymać ekspertyzę Instytutu Techniki Budowlanej w terminalu 2. Wtedy się dowiemy, jakie prace trzeba jeszcze wykonać w hali odlotów terminalu 2 i pirsie północnym" - mówi Artur Burak, rzecznik PPL - "Wówczas będzie można określić koszt niezbędnych prac. Lada dzień ma również rozpocząć się inwentaryzacja. Dopiero po jej zakończeniu będzie można sporządzić harmonogram prac i określić, kiedy w terminalu zostaną odprawieni pierwsi pasażerowie".

Na temat "pechowego" terminalu, strony sporu rozmawiają niechętnie. Częściej media. Brak stanowiska rządu w tej sprawie. Pozostaje tylko czekać, aż Polskę obiegnie kolejna informacja o terminie otwarcia słynnego już Terminalu 2.