Gaz płynny pomoże przetrwać kryzys energetyczny? Co wyróżnia gaz płynny? Czy gaz płynny jest konkurencyjny?
Znaczenie gazu płynnego rośnie na całym świecie. Zdaniem ekspertów gaz płynny stanowi mocną konkurencję między innymi dla gazu ziemnego, pomp ciepła i pelletu, a alternatywę dla wszelkich instalacji, opartych na węglu. Czy gaz płynny pomoże przetrwać kryzys energetyczny?
Czym jest gaz płynny?
Gaz płynny, nazywany także LPG (ang. liquefield petroleum gas) to wyjątkowe paliwo, w Polsce najczęściej wykorzystywane do ogrzewania domów mieszkalnych oraz jako autogaz. Gaz płynny ma także wiele innych zastosowań, zarówno w użytku prywatnym, jak i w przedsiębiorstwach. Gaz płynny jest używany również w rolnictwie, w hotelarstwie, do ogrzewania hal przemysłowych, a także w przemyśle ciężkim.
Gaz płynny jest mieszanką propanu i butanu lub jest to czysty propan.
LPG pozyskuje się na dwa sposoby: w procesie rafinacji ropy naftowej oraz przy wydobyciu gazu ziemnego. Oznacza to, że dostępność tego paliwa jest praktycznie niezagrożona tak długo, jak działają rafinerie oraz wydobywa się gaz. Co więcej, LPG jest produkowany także w Polsce, w rafineriach w Płocku, Gdańsku, Możejkach i Litwinowie. Większość zapotrzebowania pokrywa jednak import.
Gaz płynny może być dostarczany wszędzie tam, gdzie nie dociera gaz ziemny. Gaz płynny można użytkować w tych samych instalacjach grzewczych, co gaz ziemny.
Cena gazu płynnego
Według danych Ministerstwa Klimatu koszty ogrzewania gazem płynnym w roku 2022 wzrosły najmniej w porównaniu do innych paliw:
- węgiel to wzrost średnich kosztów wynoszący 7500 zł rocznie,
- olej opałowy do ogrzewania podrożał o ok. 5000 zł,
- gaz płynny – średnio o 1500 zł.
Skąd trafia do Polski LPG?
W połowie 2022 r. połowa importowanego gazu płynnego trafiała do Polski z Rosji koleją, choć udział ten w ostatnich latach systematycznie maleje. Rośnie natomiast bardzo szybko ilość LPG sprowadzana do kraju drogą morską, przede wszystkim ze szwedzkiego terminalu w Karlshamn.
Gaz płynny dociera do Polski m.in. z Rosji, Szwecji, Stanów Zjednoczonych, Czech, Niderlandów i Niemiec, zarówno transportem lądowym, koleją, jak i drogą morską. Warto podkreślić, że z roku na rok Polska coraz bardziej uniezależnia się od dostaw z Rosji: jeszcze w pierwszej połowie 2021 roku udział tego kraju w całości importu LPG do naszego kraju wynosił 62%, podczas, gdy rok później odsetek ten stanowił już tylko 50%.
Czym gaz płynny różni się od gazu ziemnego?
Gaz płynny oraz gaz ziemny często są ze sobą mylone, między innymi ze względu na podobieństwo instalacji grzewczej, w której wykorzystuje się oba te paliwa. Są to jednak całkowicie różne substancje.
W skład LPG wchodzi głównie propan, butan oraz domieszki innych gazów, podczas gdy gaz ziemny to głównie metan. Tym, co szczególnie różni oba te paliwa są właściwości chemiczne. Gaz ziemny w warunkach normalnych i w temperaturze panującej w naszym klimacie ma postać gazową. Aby go skroplić, należy schłodzić go do temperatury około -160°C – w ten sposób powstaje LNG.
Gaz płynny natomiast pod wpływem niewielkiego ciśnienia przyjmuje postać cieczy. Dlatego gaz płynny transportowany jest cysternami i tankowany do przydomowych zbiorników, natomiast gaz ziemny dociera do domów gazociągami.
Warto także wiedzieć, że gaz płynny jest cięższy od gazu ziemnego, a więc ma większą gęstość i co za tym idzie – 2,5 – 3 razy wyższą wartość opałową. Propan i butan są też cięższe od powietrza, dlatego w razie wydostania się z instalacji zalegają przy podłożu, natomiast gaz ziemny unosi się w górę.
Warto także wiedzieć, że propan i butan nie są gazami cieplarnianymi, w przeciwieństwie do metanu, który należy do głównych czynników, wywołujących to zjawisko.
Czy gaz płynny jest konkurencyjny dla innych paliw?
W przeciwieństwie do m.in. węgla, ekogroszku, pelletu i oleju opałowego, instalacja na gaz płynny jest praktycznie bezobsługowa. Zbiorniki są dobierane odpowiednio do powierzchni domu, dlatego jedno tankowanie zazwyczaj wystarcza na cały rok. Użytkownicy przydomowej instalacji LPG mogą także zapomnieć o dolewaniu, dorzucaniu do pieca, sprzątaniu popiołu i innych czynnościach, które są niezbędne w przypadku obsługi innych systemów grzewczych.
Gaz płynny, w przeciwieństwie do węgla i drewna, nie emituje szkodliwych dla zdrowia tlenków siarki i azotu, wchodzących w skład pyłu, który jest podstawowym źródłem niebezpiecznego dla zdrowia smogu. To ważne, ponieważ wg szacunków tylko w 2016 roku zanieczyszczenie powietrza spowodowało globalnie 3 miliony przedwczesnych zgonów. Ponadto spalanie węgla i drewna emituje 150 razy więcej tlenku węgla niż LPG. Poza zdrowiem, istotny jest też komfort mieszkańców: instalacja na gaz płynny oznacza brak zadymienia i gryzącego zapachu, tak charakterystycznego dla wyziewów z pieców opalanych węglem i drewnem.
Technologia bioLPG to przyszłość gazu płynnego
Gaz płynny, używany do ogrzewania polskich domów już wkrótce ma szansę stać się w pełni ekologiczny, a to za sprawą rozwoju technologii bioLPG. Zielony gaz płynny to paliwo o takich samych właściwościach i kaloryczności, jednak wytwarzane z biomasy, a co za tym idzie – zeroemisyjne. Do surowców, z których produkowany jest bioLPG należą między innymi: odpady z przetwórstwa spożywczego, olej rzepakowy, tłuszcze odpadowe z przetwórstwa rybnego, czy techniczny olej kukurydziany. Polska Organizacja Gazu Płynnego zobowiązała się, że do 2049 roku LPG zostanie w pełni zastąpiony swoim zielonym odpowiednikiem.
