Technicy budowlani będą mogli projektować domy? Nowelizacja prawa budowlanego
Zmiana w prawie budowlanym może dać możliwość ubiegania się o uprawnienia do projektowania w ograniczonym zakresie technikom budowlanym oraz osobom, które ukończyły branżową szkołę II stopnia w branży odpowiedniej dla danej specjalności. To może zwiększyć dostęp do usług projektowych dla inwestorów. Jak oceniają propozycję zmian inżynierowie budowlani i architekci?
Spis treści
- Technicy budowlani będą mogli projektować domy?
- Wystarczające kwalifikacje do projektowania
- Większy dostęp do usług projektowych
- Technicy budowlani już mogli projektować domy
- Sprzeciw architektów
- Co dalej...
Technicy budowlani będą mogli projektować domy?
1 czerwca wpłynął do sejmu projekt ustawy proponującej zmiany w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682, 553 i 967) mające na celu uproszczenie i przyspieszenie procesu budowlanego. Jedną z nich jest umożliwienie uzyskania uprawnień budowlanych do projektowania w ograniczonym zakresie przez techników oraz osoby, które ukończyły branżową szkołę II stopnia, w branży odpowiedniej dla danej specjalności, po odbyciu czteroletniej praktyki projektowej oraz rocznej praktyki na budowie.
Praktyka projektowa powinna polegać na bezpośrednim uczestnictwie w pracach projektowych albo pod tzw. patronem, czyli pod patronatem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane. Konieczne byłoby także zdanie egzaminu na uprawnienia budowlane, przeprowadzanego przez organy samorządu zawodowego architektów lub inżynierów budownictwa. Taki egzamin byłby weryfikacją, czy posiadana wiedza i umiejętności technika są wystarczające do uzyskania uprawnień budowlanych do projektowania.
Wystarczające kwalifikacje do projektowania
Jak czytamy w uzasadnieniu projektu nowych przepisów: “Obecnie osoby posiadające tytuł zawodowy technika albo dyplom zawodowy, albo dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika nie mogą ubiegać się o nadanie uprawnień budowlanych do projektowania. Osoby takie mogą jedynie ubiegać się o uzyskanie uprawnień budowlanych do kierowania w ograniczonym zakresie. Standardy nauczania techników są wystarczające do uzyskania uprawnień do projektowania w ograniczonym zakresie”.
Przez projektowanie w ograniczonym zakresie należy rozumieć projektowanie budynków o kubaturze do 1000 m3 w budownictwie zagrodowym. Wynika z tego, że technicy budowlani mogliby projektować wiele domów jednorodzinnych.
Większy dostęp do usług projektowych
Proponowane zmiany są odpowiedzią na duże zapotrzebowanie na usługi projektowe oraz braki kadrowe w tym zakresie. . Według danych Izby Architektów Rzeczypospolitej Polskiej “w Polsce zarejestrowanych jest 13 671 architektów, co daje współczynnik 0,4 na 1000 mieszkańców. Zgodnie natomiast z danymi Architects' Council of Europe (Rady Architektów Europy) średni współczynnik liczby architektów na 1000 mieszkańców w Unii Europejskiej oscyluje w granicach 1,0”. Rozszerzenie uprawnień projektowych na techników powinno sprawić, że większa liczba inwestorów mogłaby zamawiać projekty indywidualne domów.
Technicy budowlani już mogli projektować domy
Rozszerzenie uprawnień projektowych dla techników budowlanych zostało pozytywnie zaopiniowane przez Polską Izbę Inżynierów Budownictwa. Rozszerzenie grupy osób, które będą mogły uzyskać uprawnienia budowlane do projektowania, zwiększy dostęp do usług projektowych oraz konkurencyjność na tym polu, przez co będą nią zainteresowani także inwestorzy o średnich i niskich dochodach. Mariusz Dobrzeniecki, prezes Krajowej Rady PIIB, przypominał, że “niemalże 80 lat, tj. od 1928 r. do 2004 r. osoby ze średnim wykształceniem technicznym upoważnione były do sporządzania projektów w zakresie rozwiązań architektonicznych i nie odnotowano katastrof budowlanych przy obiektach zaprojektowanych przez tę grupę fachowców”.
Sprzeciw architektów
Już na etapie konsultacji proponowane zmiany zostały oprotestowane przez środowisko architektów, którzy podkreślają, że liczba projektantów architektonicznych jest nawet zbyt duża do realizacji istniejących i planowanych inwestycji. Tak więc rozszerzanie uprawnień do projektowania architektonicznego w ograniczonym zakresie na kolejne grupy zawodowe nie jest potrzebne.
Piotr Fokczyński, prezes Izby Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, w wywiadzie dla “Gazety Prawnej.pl” stwierdził, że “Przekazywanie kompetencji, możliwości projektowania niektórych obiektów sprawi, że na tym pomyśle straci przede wszystkim społeczeństwo. Takich zmian nie można motywować zwiększeniem dostępności projektów i większą konkurencyjnością. Architekci doskonale sobie radzą z projektowaniem obiektów, nie ma żadnych podstaw ani sygnałów, by twierdzić, że rynek obiektów do 1000 m sześc. potrzebuje dodatkowego wsparcia. Tym bardziej że skoro Polska jest krajem, który walczy o poprawę ładu przestrzennego, zwiększenie poziomu architektury i estetyki przestrzeni publicznej, to nie możemy iść na tego typu kompromisy”.
Co dalej...
Projekt ustawy jest po I czytaniu w komisjach. Będziemy śledzić przebieg procesu legislacyjnego zmian w prawie budowlanym.
Zobacz też najładniejsze elewacje domów
Autor: Piotr Mastalerz, projekt: Wojciech Chrzanowski/pracownia ch+ architekci oraz Monika i Sebastian Stanisławscy
Tafle wielkich przeszkleń to ważny element elewacji. Szklany narożnik to sposób na to, by częścią elewacji był ogród
