Nowe regulacje UE dotyczące wyrobów budowlanych

W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej L88 z dnia 4 kwietnia 2011 r., opublikowane zostało rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG.

Rozporządzenie stanowi, że dla każdego wyrobu budowlanego objętego normą zharmonizowaną lub dla którego wydana została europejska ocena techniczna, oznakowanie CE będzie jedynym potwierdzającym zgodność wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi w odniesieniu do jego zasadniczych charakterystyk, objętych tą normą zharmonizowaną lub europejską oceną techniczną.

Przeczytaj również: 3. Konferencja Przemysłu Materiałów Budowlanych


Omówienie podstawowych zmian wprowadzonych ustawą z dnia 21 maja 2010 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności (Dz. U. Nr 114, poz. 760)

Obowiązująca od dnia 30 grudnia 2010 r. ustawa o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności miała w szczególności na celu dostosowanie prawa polskiego do przepisów rozporządzeń unijnych, tj. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 764/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego procedury dotyczące stosowania niektórych przepisów technicznych do produktów wprowadzanych legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim oraz uchylające decyzję nr 3052/95/WE (Dz. Urz. UE L 218, str. 21 – 29) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz. Urz. UE L 218, str. 30 – 47).
Do najważniejszych zmian wprowadzonych w ustawie należą:

• uznawanie za nadające się do stosowania w budownictwie wyroby budowlane nieobjęte zakresem przedmiotowym norm zharmonizowanych lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych, które zostały wprowadzone do obrotu legalnie w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, jeżeli ich właściwości użytkowe umożliwiają spełnienie wymagań podstawowych przez obiekty budowlane (art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o wyrobach budowlanych),
• dokonywanie wpisów w Krajowym Wykazie Zakwestionowanych Wyrobów Budowlanych wyłącznie na podstawie decyzji ostatecznych, o których mowa
  w znowelizowanych art. 30 ust. 1 pkt 2 i 3 i ust. 2 oraz w art. 31 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy,
• możliwość usunięcia wpisu z Wykazu przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, na wniosek wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego lub z urzędu, w sytuacji gdy producent, importer, lub sprzedawca zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej (nie wcześniej jednak niż  po upływie 24 miesięcy od dnia dokonania wpisu do Wykazu),
• wprowadzenie importera wyrobu budowlanego albo jego określonej partii, zdefiniowanego  w art. 5 pkt 21 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935), jako strony postępowania (art. 33 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych), od której można żądać dokumentów analogicznych jak od producenta i nakładać analogiczne obowiązki jak na producenta (art. 18 ust. 1 – 2 i 4 oraz art. 31 ustawy o wyrobach budowlanych),
• możliwość nałożenia szczególnych obowiązków na sprzedawcę, w sytuacji gdy producent lub importer ma siedzibę poza terytorium RP, dotyczących:
  • przedstawienia kontrolującym deklaracji zgodności oraz dokumentacji technicznej wyrobu, który może stwarzać zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska (art. 18 ust. 4 ustawy),
  • wycofania z obrotu wyrobu budowlanego albo jego określonej partii (art. 30 ust. 1 pkt 3 ustawy),
• umożliwienie kontrolującym wstępu także na teren budowy, obiektów i do pomieszczeń,
  w których znajdują się wyroby budowlane i dokumenty objęte zakresem kontroli (art. 16 ust. 2 ustawy) oraz umożliwienie pobierania próbek wyrobów budowlanych składowanych na terenie budowy (art. 16 ust. 2a ustawy), których wyniki badań mogą stanowić podstawę wszczęcia kontroli u producenta, importera lub sprzedawcy wyrobu budowlanego,
• ustalenie listy informacji i dokumentów żądanych do przedstawienia podczas kontroli wyrobów (art. 18 ust. 1 – 5 ustawy),
• możliwość zabezpieczenia wyrobu budowlanego albo jego określonej partii przed dalszym przekazywaniem w drodze postanowienia, ważnego przez 2 miesiące, w sytuacji wystąpienia określonych w art. 22c ust. 1 ustawy okoliczności, tj.: brak dokumentów związanych z oceną zgodności wyrobu budowlanego, albo dokumenty lub wyniki jego oględzin wskazują, że wyrób budowlany nie spełnia wymagań określonych w ustawie,
• możliwość poddania, wyrobów budowlanych zabezpieczonych przed dalszym przekazywaniem (u producenta, jak i importera lub sprzedawcy) badaniom kontrolnym lub zlecenie ich przeprowadzenia w celu ustalenia, czy wyrób posiada deklarowane przez producenta właściwości użytkowe (art. 25 ust. 1 ustawy),
• zmiany w zakresie rozstrzygnięć wydawanych przez wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego w postępowaniu administracyjnym m.in. poprzez zastąpienie dotychczasowych decyzji „tymczasowych” nakładanych na producenta i sprzedawcę na rozstrzygnięcia w formie postanowienia (art. 30 ust. 1 pkt 1 i art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy),
• nakazy odkupienia, wyrobu budowlanego albo jego określonej partii, na żądanie osób, które faktycznie nim władają (art. 31a ust. 1 ustawy) oraz zniszczenia wyrobu budowlanego na koszt adresata decyzji (art. 31a ust. 3 ustawy) mogą być nakładane również na importera lub sprzedawcę, jeżeli producent lub importer mają siedzibę poza terytorium RP,     
• ujednolicenie zasad odpowiedzialności karnej w przypadku, gdy wyroby oznakowane znakiem budowlanym lub oznakowaniem CE nie spełniają wymagań ustawy,
• wprowadzenie odpowiedzialności karnej za umieszczanie znaku budowlanego na wyrobie, niebędącym wyrobem budowlanym.