Spis treści
- CIT estoński przeżywa boom
- Estoński CIT najbardziej korzystny dla spółek z o.o.
- Estoński CIT - co to jest?
- Ile wynosi estoński CIT?
- Kto może skorzystać z estońskiego CIT w 2022?
- Zasady opodatkowania w estońskim CIT w 2022
- W 2022 znika z estońskiego CIT kryterium przychodowe
- Od 2022 brak obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych
- Estoński CIT - co podlega opodatkowaniu w 2022?
- Estoński CIT - jak zgłosić spółkę?
- Jak rozliczyć i zapłacić za estoński CIT
- Kto nie skorzysta z estońskiego CIT 2022
Przejście na estoński CIT to decyzja podatnika. Aby to zrobić należy złożyć zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Można to zrobić do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym chce się skorzystać z estońskiego CIT, ale także w trakcie roku podatkowego. Przy takim przejściu - w trakcie roku podatkowego - trzeba jednak rozliczyć CIT na normalnych zasadach, zamknąć księgi i sporządzić sprawozdanie finansowe. Tym samym lepiej podjąć tą decyzję do końca stycznia. - informuje Ministerstwo Finansów.
CIT estoński przeżywa boom
Jak wynika z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów, od stycznia do sierpnia br. tzw. estoński CIT wybrało 6997 spółek. To o przeszło 1546% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, kiedy zdecydowało się na to 425 podmiotów. Najwięcej takich wyborów było właśnie w styczniu.
Według doradcy podatkowego Ewy Flor, powyższe dane należy odczytywać jako istotny postęp i sygnał dla prawodawców, że łagodzenie obostrzeń tzw. estońskiego CIT przynosi wymierne rezultaty. Można mówić o małym sukcesie w tej kwestii, choć mechanizm wciąż wymaga wielu udoskonaleń i liberalizacji kolejnych ograniczeń. Ekspert dodaje, że w Polsce funkcjonuje ponad 500 tys. spółek handlowych. Prawie 7000 spółek, które zdecydowały się na tzw. model estoński, to dużo w porównaniu z ubiegłym rokiem. Natomiast ogólnie jest to naprawdę dość śladowa ilość.
Zakładam, że możemy się spodziewać kolejnej fali zawiadomień o wyborze estońskiego CIT-u w styczniu 2023 roku – analizuje Ewa Flor.
Estoński CIT najbardziej korzystny dla spółek z o.o.
Dane Ministerstwa Finansów pokazują też rodzaje podmiotów, które w tym roku wybrały tzw. estoński CIT. Zdecydowanie najwięcej jest spółek z o.o. – 6690 (w analogicznym okresie ub.r. – 420). Dalej w tym zestawieniu są spółki komandytowe – 182 (w ub.r. – 0), spółki akcyjne – 76 (5), spółki komandytowo-akcyjne – 26 (0) oraz proste spółki akcyjne – 23 (0).
Natomiast Ewa Flor zaznacza, że spółek z o.o. jest najwięcej na polskim rynku. To prawie 500 tys. z niespełna 600 tys. wszystkich spółek w różnych formach, przy czym spółki jawne i partnerskie są poza kręgiem zainteresowania ryczałtem. Spółki z o.o. też osiągają najwyższe korzyści opodatkowania CIT-em estońskim.
To rozwiązanie jest adresowane przede wszystkim do spółek z o.o. Daje bowiem korzyści zarówno wspólnikom, jak i samemu przedsiębiorstwu.
Estoński CIT - co to jest?
Estoński CIT to ryczałt od dochodów spółek. Ten sposób opodatkowania obowiązuje w Polsce od 2021 roku.
W przypadku opodatkowania estoński CIT spółka nie musi prowadzić rachunkowości podatkowej, ustalać podatkowych kosztów uzyskania przychodów, obliczać podatkowych odpisów amortyzacyjnych. Zamiast płacić podatek regularnie, np. co kwartał od osiągniętego w tym okresie dochodu, podatnik płaci go jedynie od kwoty, którą sam zdecyduje się przenieść poza biznes, np. w formie dywidendy. To umożliwia pełną kontrolę nad wysokością i terminem opodatkowania. W przypadku tego opodatkowania podatnik sam decyduje, na co przeznaczy pozostawione w firmie środki. Mogą one, np. zostać w kasie jako finansowa poduszka bezpieczeństwa, zostać zainwestowane w rozwój firmy, itp.
Ile wynosi estoński CIT?
Dla małych podatników i dla podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej na tych zasadach estoński CIT wynosi 10% podstawy opodatkowania. W przypadku pozostałych podatników jest to 20% podstawy opodatkowania.
Kto może skorzystać z estońskiego CIT w 2022?
Od stycznia 2022 został rozszerzony krąg podmiotów, które mogą być opodatkowane estońskim CIT.
Przypomnijmy, że w 2021 roku były to tylko spółki:
- z ograniczoną odpowiedzialnością,
- akcyjne.
W 2022 roku grono poszerzyły spółki:
- komandytowe,
- proste akcyjne,
- komandytowo-akcyjne.
Zasady opodatkowania w estońskim CIT w 2022
W 2022 roku wszystkie wymienione spółki mogą korzystać z estońskiego CIT pod warunkiem, że wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne oraz, że podatnik nie posiada podmiotów zależnych. Ponadto przychody uzyskiwane: z wierzytelności, odsetek, pożyczek, opłat leasingowych, poręczeń, gwarancji, praw autorskich, praw własności przemysłowej, ze zbycia instrumentów finansowych oraz z transakcji z podmiotami powiązanymi nie przekraczają 50% wszystkich przychodów.
Spółki te muszą zatrudniać na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym lub innej umowy niż umowa o pracę, przy czym wydatki na wynagrodzenia innych umów niż umowa o pracę stanowią co najmniej 3-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
W 2022 znika z estońskiego CIT kryterium przychodowe
Od początku 2022 roku ustawodawca usunął z zasad estońskiego CIT maksymalny limit przychodów, który w 2021 roku był ustalony na poziomie 100 mln zł. Wraz z nim zniknęła konieczność dodatkowego obciążenia przedsiębiorcy od nadwyżki przychodów ponad limit.
Oznacza to tyle, że w 2021 roku z estońskiego CIT mogli skorzystać podatnicy, których roczne przychody nie przekraczały 100 mln zł, a w przypadku przekroczenia tego progu musieli oni ponieść dodatkowe koszty. W 2022 roku tego limitu przychodowego nie będzie.
Dodać trzeba, że spółki rozważające wybór estońskiego CIT w 2022 roku muszą pilnować, aby większość przychodów nie pochodziło ze źródeł pasywnych (np. z odsetek, wierzytelności, praw autorskich czy instrumentów finansowych).
Od 2022 brak obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych
Od 1 stycznia 2022 roku podatnicy, którzy wybiorą estoński CIT, nie będą mieli obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych w określonej ustawowo wysokości i na określone cele. Jeżeli podatnik nie poniesie nakładów inwestycyjnych, to nie będzie to prowadziło do utraty prawa do preferencyjnego opodatkowania. O przeznaczeniu środków zaoszczędzonych na podatku decyduje przedsiębiorca, gdyż to on wie najlepiej gdzie i na co te dodatkowe środki muszą być wykorzystane.
Estoński CIT - co podlega opodatkowaniu w 2022?
Opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek podlega dochód ustalony jako:
- zysk netto wypracowany w okresie opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej został przeznaczony do wypłaty udziałowcom, akcjonariuszom albo wspólnikom (dochód z tytułu podzielonego zysku) lub na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem (dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat)
- ukryte zyski w postaci świadczeń pieniężnych, niepieniężnych, odpłatnych, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych, wykonanych na rzecz udziałowców, akcjonariuszy, wspólników lub na rzecz podmiotów bezpośrednio albo pośrednio z nimi powiązanych, w szczególności:
- kwoty pożyczek udzielonych przez spółkę udziałowcowi, akcjonariuszowi lub wspólnikowi wraz z odsetkami, prowizjami, wynagrodzeniami i opłatami od tych pożyczek
- świadczenia wykonane przez spółkę na rzecz fundacji prywatnej lub rodzinnej
- nadwyżkę wartości rynkowej transakcji kontrolowanej ponad ustaloną cenę tej transakcji
- nadwyżkę zwróconej kwoty dopłaty, wniesionej do spółki zgodnie z odrębnymi przepisami, ponad kwotę wniesionej dopłaty
- wypłacone z zysku wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia wartości udziału (akcji), z wystąpienia wspólnika ze spółki, ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce
- równowartość zysku przeznaczonego na podwyższenie kapitału zakładowego
- darowizny, w tym prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju
- wydatki na reprezentację
- wysokość wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą
- nadwyżka wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników (dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku) – w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia podmiotów lub wniesienia w drodze wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części
- suma zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie straty (dochód z tytułu zysku netto) – w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie ryczałtem
- wartość przychodów i kosztów podlegających zgodnie z przepisami o rachunkowości zarachowaniu w roku podatkowym i uwzględnieniu w zysku (stracie) netto, które nie zostały uwzględnione w tym zysku (stracie) netto (dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych)
- dopłaty wypłacone w przypadku połączenia lub podziału podmiotów
- odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę
- zysk przeznaczony na uzupełnienie udziału kapitałowego wspólnika spółki
- świadczenia pieniężne i niepieniężne wypłacone w przypadku zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce.
Estoński CIT - jak zgłosić spółkę?
Przykład: Spółka komandytowa może wybrać estoński CIT w 2022 roku jeśli komandytariusz i komplementariusz będą osobami fizycznymi. Jeżeli spółka spełnia ten i pozostałe warunki powinna złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowana ryczałtem. Spółki mogą dokonać tego wyboru nie tylko w pierwszym miesiącu roku obrotowego, ale w dowolnym momencie jego trwania.
Po pozytywnym rozpatrzeniu zawiadomienia opodatkowanie będzie obowiązywać przez 4 bezpośrednio następujące po sobie lata podatkowe. Jeżeli w tym okresie spółka nie zrezygnuje z opodatkowania ryczałtem, okres opodatkowania na tych zasadach zostanie automatycznie przedłużony na kolejne 4 lata podatkowe. Informację o rezygnacji z ryczałtu należy złożyć w deklaracji podatkowej składanej do końca trzeciego miesiąca następującego po roku podatkowym.
Jak rozliczyć i zapłacić za estoński CIT
Do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego podatnik musi złożyć deklarację o wysokości dochodu osiągniętego za poprzedni rok podatkowy. Deklarację składa do urzędu skarbowego elektronicznie – na formularzu CIT-8E.
Deklaracja ma charakter informacyjny – płatność podatku następuje niezależnie od złożenia deklaracji, a termin zapłaty zależy od przedmiotu opodatkowania ryczałtem:
- ryczałt od dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat należy wpłacić do 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego
- ryczałt od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto należy wpłacić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano w całości lub w części wypłaty tego dochodu lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie, nie później niż do 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego, w którym dokonano tej dyspozycji
- ryczałt od dochodu z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych należy wpłacić do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym przychody lub koszty powinny zostać zarachowane
- ryczałt od dochodu z tytułu ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą należy wpłacić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano wypłaty lub wydatku lub wykonano świadczenie
- ryczałt od dochodu z tytułu zmiany wartości składników majątku należy wpłacić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu przejęcia, przekształcenia lub wniesienia wkładu niepieniężnego.
Kto nie skorzysta z estońskiego CIT 2022
Z estońskiego CIT nie mogą korzystać:
- przedsiębiorstwa finansowe (na przykład banki, skok)
- instytucje pożyczkowe
- podatnicy prowadzący działalność w specjalnych strefach ekonomicznych
- podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji
- podatnicy utworzeni w wyniku połączenia lub podziału albo
- podzieleni przez wydzielenie.