Wszystko o czternastej emeryturze 2023: wiemy dokładnie - wszystkie terminy - kiedy pieniądze trafią do emerytów

W pierwszej połowie roku przedstawiciele rządu deklarowali, że emeryci i renciści dostaną czternastki czyli drugie w tym roku dodatkowe świadczenia, na przełomie sierpnia i września. Czy ten termin wypłat pieniędzy dla seniorów zostanie dotrzymany?

Spis treści

1. Czternasta emerytura: jakie przepisy są w ustawie
2. Kto dostanie czternastą emeryturę w pełnej wysokości, a kto wcale
3. Kiedy odstaniesz czternastą emeryturę: znamy wszystkie terminy

W piątek 7 lipca polski parlament zakończył prace nad ustawą, która gwarantuje w 2023 r. i w latach następnych emerytom i rencistom wypłatę drugiego dodatkowego świadczenia. Jest więc podstawa prawna do wypłaty pieniędzy seniorom.

19 lipca prezydent podpisał ustawę "z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów.

„Ustawa o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów określa warunki nabycia przez osoby uprawnione prawa do dodatkowego świadczenia pieniężnego, zwanego potocznie „czternastą emeryturą”. Świadczenie to ma przysługiwać na stałe, corocznie, nie zaś epizodycznie jak w latach 2021-2022. Jest to kolejne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów (ograniczone do osób, których emerytura lub renta mieści się w określonych w ustawie kryteriach) obok dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego przyznawanego na podstawie ustawy z dnia 9 stycznia 2020 r. o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz. U. z 2022 r. poz. 2575)” – napisano w komunikacie Kancelarii Prezydenta.

Czternasta emerytura: jakie przepisy są w ustawie

Z formalnego punktu widzenia proces legislacyjny jednak nie jest jeszcze zakończony. Do tego potrzebny jest podpis prezydenta oraz publikacja w Dzienniku Ustaw.

Nie bez znaczenia jest też fakt, iż ustawa nie wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu – jak to często jest z pilnymi zmianami prawa – ale ma ustalone dwutygodniowe wakacje legislacyjne, czyli jej przepisy zaczynają obowiązywać dopiero po upływie 14 dni od opublikowania ustawy w Dzienniku Ustaw.

Jak by jednak nie liczyć, mimo uchwalenia przepisów o czternastej emeryturze dopiero na początku lipca, kalendarz nie wyklucza możliwości wypłaty seniorom pieniędzy z tego tytułu w deklarowanym terminie – druga połowa sierpnia, wrzesień 2023 roku.

Kto dostanie czternastą emeryturę w pełnej wysokości, a kto wcale

 Ustawa o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów określa nieco inne zasady wypłaty w przypadku czternastki – czyli drugiego dodatkowego świadczenia – niż są ustalone w ustawie z dnia 9 stycznia 2020 r. o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów, a więc tak zwanej trzynastej emerytury.

Trzynastą emeryturę dostają wszyscy, niezależnie od wysokości świadczenia podstawowego i na dodatek w jednakowej wysokości – najniższej emerytury czyli w 2023 roku1 588,44 zł brutto.

Natomiast zgodnie z art. 3 ustawy z 7 lipca 2023 r.  o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów, osobom uprawnionym przysługuje dodatkowe świadczenie w wysokości:

• kwoty najniższej emerytury obowiązującej od dnia 1 marca roku, w którym jest wypłacane dodatkowe świadczenie – dla osób, których wysokość świadczenia przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń nie przekracza kwoty 2 900 zł – te osoby dostaną czternastkę w wysokości 1 588,44 zł brutto;
• kwoty najniższej emerytury obowiązującej od dnia 1 marca roku, w którym jest wypłacane dodatkowe świadczenie, pomniejszonej o kwotę różnicy między kwotą wysokości świadczenia przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń a kwotą 2 900 zł – dla osób, których wysokość świadczenia przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, przekracza kwotę 2 900 zł – tym osobom kwota 1 588,44 zł będzie pomniejszana na zasadzie „złotówka za złotówkę”
• jeżeli kwota dodatkowego świadczenia ustalonego na zasadzie „złotówka za złotówkę” jest niższa niż 50 zł, dodatkowego świadczenia nie przyznaje się – oznacza to, że czternastej emerytury nie dostaną osoby otrzymujące świadczenie w wysokości ponad 4 438,44 zł brutto.

Kiedy odstaniesz czternastą emeryturę: znamy wszystkie terminy

Wiadomo też, że czternastki – podobnie jak to ma miejsce w przypadku trzynastych emerytur – wypłacane będą w tych samych terminach co normalna emerytura i renta.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma stałe dni miesiąca, w które wypłaca świadczenia. Każdy emeryt w kolejnych miesiącach otrzymuje emeryturę, a wraz z nią otrzyma też czternastkę, tego samego dnia.

Są to każdego miesiąca następujące dni: 1, 5, 6, 10, 15, 20 i 25. Przy czym jeśli kalendarzowo na ten numer dnia miesiąca wypada dzień ustawowo wolny od pracy, ZUS przyspiesza wypłatę i wysyła pieniądze w ostatni dzień roboczy przed tym terminem.

W praktyce oznacza to tak. Załóżmy, że czternaste emerytury ZUS wypłacać zacznie w drugiej połowie sierpnia, a dokończy w pierwszej września. Wówczas czternastki trafią do uprawnionych:

• 20 sierpnia – to niedziela więc wypłata nastąpi w piątek 18 sierpnia,
• 25 sierpnia – to piątek więc wypłata czternastki z emeryturą bez zmian,
• 1 wrzenia – to piątek więc do uprawnionych wraz z emeryturą trafi trzecia tura czternastek,
• 5 września – to wtorek więc do uprawnionych wraz z emeryturą trafi czwarta tura czternastek,
• 6 września to środa więc do uprawnionych wraz z emeryturą trafi piąta tura czternastek,
• 10 wrzenia – to niedziela więc szósta tura czternastek trafi do uprawnionych w piątek  8 września,
• 15 września – to piątek więc tego dnia wysłana zostanie przez ZUS do uprawnionych siódma i ostatnia tura czternastek.

Taki terminarz wypłat jest oczywiście nieoficjalny, ale najbardziej prawdopodobny. By nabrał oficjalnego kształtu potrzebne jest terminowe dokończenie procesu stanowienia prawa, o którym pisaliśmy na wstępie.

Zbigniew Biskupski