Elewacje wentylowane przekrój: podkonstrukcje i połączenia
Jednym z istotnych elementów każdej elewacji wentylowanej jest podkonstrukcja, do której mocowane są okładziny oraz inne ważne dla prawidłowego funkcjonowania budynku elementy, t.j. rury spustowe, rynny, kamery obserwacyjne, klimatyzatory, anteny itp.
Podkonstrukcja w elewacji wentylowanej
To ona w dużym stopniu odpowiada za stabilność i bezpieczeństwo użytkowania, ponieważ przenosi obciążenia związane z oddziaływaniem wiatru, ciężarem okładzin, masą własną, zmiennym wpływem temperatur, obciążeniami o charakterze antropogenicznym (kiedy występuje możliwość dewastacji) oraz dodatkowymi (np. od roślinności, zawieszonych kamer do obserwacji, rur spustowych).
Zgodnie z EAD 090062-00-0404 elementy podkonstrukcji (konsole i łaty) mogą być wykonane tylko z trzech rodzajów materiałów: stali, aluminium lub drewna.
Ustawodawca przewidział, że podkonstrukcja do fasad wentylowanych może mieć oddzielną Krajową lub Europejską Ocenę Techniczną wydaną na podstawie ocen technicznych dokonanych według EAD 090034-00-0404. Użycie metalowych elementów podkonstrukcji wiąże się z ryzykiem występowania mostków termicznych na styku stopki konsoli ze ścianą budynku. Aby zapobiec ich powstawaniu, producenci stosują różne rozwiązania:
- przekładki z tworzyw sztucznych pod stopkami konsoli,
- perforację w konsolach metalowych.
W ciągu ostatnich pięciu lat na rynku pojawiły się konsole ze wstawkami z polimerów, które mają znacznie niższy od metali (stali i aluminium) współczynnik przewodzenia ciepła i skutecznie przerywają transmisję temperatury. Oprócz tego są lżejsze od konsoli metalowych.
Jednocześnie należy podkreślić, że konsole z elementami polimerowymi wymagają szczególnej uwagi podczas montażu. Ze względu na bezpieczeństwo pożarowe budynków powinny być szczelnie owinięte wełną mineralną. W przypadku braku staranności przy wykonywaniu prac izolacyjnych (np. pozostawienie niezabezpieczonych konsoli lub zastosowanie wełny o niewłaściwej gęstości) podczas pożaru mogą bardzo szybko stracić swoją nośność i doprowadzić do odpadnięcia elewacji.
Wśród konsoli do elewacji wentylowanych z elementami polimerowymi można wymienić trzy podstawowe rozwiązania (rys. poniżej):
- konsole dwuczęściowe ze stopkami polimerowymi i przednią częścią z metalu (a),
- konsole dwuczęściowe z przednią częścią wykonaną z polimerów i metalową stopką (c),
- konsole trzyczęściowe ze wstawką polimerową, łączącą metalową stopkę i przednią część konsoli (b).
Połączenia w elewacji wentylowanej
Metalowe elementy konsoli najczęściej są wtapiane w częściach polimerowych, niekiedy mocuje się je mechanicznie (poprzez przelotowe nity, fot. poniżej). Obecnie w dostępnych na rynku konsolach stosowane są elementy polimerowe wykonywane z wielu materiałów, mających bardzo zróżnicowane cechy techniczno-użytkowe. Spotykane są rozwiązania z użyciem kopolimerów udarowych, terpolimerów akrylonitrylo-butadieno-styrenowych, jak również wkładki z płyt HPL łączonych z częściami metalowymi konsoli przy pomocy nitów. Elewacje wentylowane mogą być mocowane do podkonstrukcji przy pomocy łączników mechanicznych (widocznych bądź nie) lub klejów (EAD 090062-00-0404 nie obejmuje połączeń klejowych.
Jest kilka sposobów przytwierdzania okładziny elewacyjnej do rusztu. Wyróżnić można:
- mocowanie mechaniczne – przy czym elementy mocujące (np. gwoździe, śruby, nity) przechodzą przez okładziny (na rysunku poniżej a),
- mocowanie mechanicznie – za pomocą specjalnych łączników umieszczonych w podcięciu otworu okładziny; łączniki wyposażone są w specjalne blokady mechaniczne (b),
- instalowanie na szynach poziomych lub kotwach metalowych w kształcie litery „T”, przymocowanych do pionowych łat (c),
- łączenie z sąsiednimi elementami na pióro-wpust, mocowanie mechanicznie do rusztu na górnej krawędzi okładziny i maskowanie przez dolną krawędź położonego wyżej elementu (d),
- mocowanie mechaniczne do rusztu na górnej krawędzi okładziny i maskowanie przez dolną krawędź elementu wyżej położonego (e), które można podzielić na:
- mocowanie mechanicznie do łaty za pomocą klipsów lub szyn rozprężnych (f),
- zawieszanie na łatach – elementy wielkowymiarowe (g),
- zawieszanie na łatach poziomych – okładziny o kształcie dachówek (h).
