Tunel w Świnoujściu. Maszyna TBM wydrążyła pierwsze 100 m tunelu. Kto jest wykonawcą inwestycji?

Tunelu w Świnoujściu drążony jest od 5 marca 2021. Aktualnie mamy 100 m tunelu, maszyna TBM przebiła się przez ścianę okularową komory startowej, za około pół roku powinna przebić się pod dnem Świny. Przypomnijmy, że w listopadzie 2020 ukończono budowę tej komory po stronie wyspy Uznam, gdzie umieszczono głowicę urabiającą. Jaka firma jest odpowiedzialna za drążenie tunelu w Świnoujściu?
Spis treści
- Jaki będzie tunel w Świnoujściu?
- Aktualności z budowy
- Technologia wykonania tunelu w Świnoujściu
- Przebieg tunelu w Świnoujściu
- Jaka firma wydrąży tunel w Świnoujściu?
- Kiedy zakończy się budowa tunelu?
- Historia przetargu na budowę Tunelu w Świnoujściu
- Quiz. Rodzaje mostów i rekordy długości. Sprawdź swoją wiedzę.
Jaki będzie tunel w Świnoujściu?
Całkowita długość inwestycji będzie wynosić 3,4 km. Zasadnicza jej część, czyli tunel drążony pod Świną, który połączy wyspy Uznam i Wolin, będzie miał długość 1,48 km, w najgłębszym miejscu znajdzie się 10 m pod dnem cieśniny, która w tamtym miejscu ma 13,5 m głębokości. Tunel będzie jednorurowy i powstanie w nim dwupasowa jezdnia. Dzięki tej inwestycji Świnoujście zostanie w sposób stały skomunikowane z resztą Polski. Obecnie komunikację zapewniają przeprawy promowe, które mają mocno ograniczoną przepustowość i są zależne od warunków pogodowych.
Inwestorem budowy tunelu w Świnoujściu jest Miasto Świnoujście, a GDDKiA pełni rolę Inwestora Zastępczego. Inwestycja jest współfinansowana ze środków UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Aktualności z budowy
Na wyspie Uznam TBM Wyspiarka przebiła się już przez ścianę czołową w szybie startowym i układa kolejne pierścienie tunelu. Do czwartku 8 kwietnia zamontowano ich 71, czyli gotowych jest 116 metrów tunelu. Zgodnie z harmonogramem za ok. pół roku maszyna powinna przebić się pod dnem Świny i dotrzeć na wyspę Wolin, gdzie przygotowywana jest komora do jej odbioru. Obudowa tunelu będzie składała się z 785 pierścieni, a każdy z nich z 8 elementów. Jeden pierścień będzie ważył od 75 do 100 ton – w zależności od wielkości.
Po drugiej stronie Świny, na wyspie Wolin, większość prac koncentruje się w rejonie komory odbiorczej oraz rampy tunelu. W segmentach od R1 do R16 prowadzone są roboty ziemne i konstrukcyjne. Ponadto, jak poinformowano, podobnie jak na wyspie Uznam trwa przebudowa i budowa sieci uzbrojenia terenu: sieci gazu średniego ciśnienia, sieci elektroenergetycznych średniego i niskiego napięcia, sieci teletechnicznych oraz sanitarnych.
Przypomnijmy, że drążenie tunelu w Świnoujściu ruszyło 5 marca 2021. Pierwszym etapem było przebicie się przez ścianę okularową komory startowej. W listopadzie 2020 do komory startowej została opuszczona i zmontowana zasadnicza część maszyny z łożyskiem i głównym napędem oraz część frontowa tarczy z głowicą urabiającą. Zmontowano również elementy zaplecza tarczy, tak zwane bramy.
Technologia wykonania tunelu w Świnoujściu
Tunel w Świnoujściu będzie wykonywany metodą drążenia przy pomocy specjalnie wykonanej dla tej inwestycji w Chinach maszyny drążącej. Urządzenie będzie zostawiało za sobą gotowy tunel o przekroju kołowym i szer. 13 m (śr. samej tarczy to 13,5 m). Maszyna TBM w sposób zautomatyzowany będzie drążyć tunel przy pomocy obracającej się tarczy, w miarę postępu wiercenia montując poszczególne segmenty obudowy tunelu i równocześnie wyprowadzając urobek poza tunel. Pierścienie obudowy tunelu mają w przekroju kołowym 12 m. Masa całego urządzenia to 2740 ton, a długość 101 metrów. Do obsługi maszyny podczas drążenia będzie potrzebnych około 15 osób.
TBM Wyspiarka może drążyć maksymalnie 6 cm na minutę, co z uwzględnieniem wszystkich niezbędnych operacji technologicznych, daje około 10 metrów na dobę.
Aby maszyna drążąca mogła ruszyć i drążyć w trybie ciągłym tunel, potrzebne jest sukcesywne dostarczanie tubingów, czyli pierścieni obudowy tunelu. Każdy pierścień składa się z ośmiu tubingów (segmentów). W celu wykonania tych elementów został wybudowany przy placu budowy zakład prefabrykacji. W specjalnych formach wykonywane są elementy przyszłej obudowy tunelu. Bardzo ważna jest tu precyzja. Szerokość jednego elementu nie może różnić się od drugiego o więcej niż 0,5 milimetra, w grubości o 1,5 mm, a długości o 1 mm. Przy czym nie są one identyczne, każdy jest specjalnie oznakowany i ma określone miejsce w przyszłym tunelu ze względu na to, że tunel nie będzie przebiegał po prostej. Zagłębia się pod Świną, a na odcinku początkowym, a na końcowym są też łuki poziome. Docelowo cały tunel będzie składał się z 6280 tubingów.
Gotowe elementy pierścieni są składowane na placu magazynowym, skąd w odpowiedniej kolejności przewożone są do komory startowej.

Przebieg tunelu w Świnoujściu
- Inwestycja rozpocznie się na wyspie Uznam w rejonie oczyszczalni ścieków przy ulicy Karsiborskiej.
- Następnie, równoległe do tej ulicy planowana trasa zagłębia się stopniowo i przechodzi pod ul. Karsiborską skręcając obok oczyszczalni ścieków w kierunku północnym w stronę cieśniny Świny.
- Przekroczenie Świny nastąpi na osi wyznaczonej pomiędzy terenami użytkowanymi przez Poltramp Yard oraz Bazą Paliw Płynnych – po stronie wyspy Uznam a terenem nabrzeża użytkowanego przez Energopol S.A. na wyspie Wolin w pobliżu Bazy Promów Morskich na wyspie Wolin.
- Następnie przechodzi w pobliżu odcinka końcowego stanowiska promowego nr 1, a następnie w pasie terenu pomiędzy ul. Fińską a parkingiem dla pojazdów ADR będącego częścią Terminala Promowego.
- Wyjście na poziom terenu następuje ok. 300 m przed skrzyżowaniem ul. Wolińskiej, Fińskiej i Duńskiej.
- Odcinek końcowy trasy zlokalizowano na skrzyżowaniu ulic: Fińskiej, Duńskiej i Wolińskiej.

Polecany artykuł:
Jaka firma wydrąży tunel w Świnoujściu?
Zaprojektowania i budowy tunelu w Świnoujściu, który połączy wyspy Uznam i Wolin, podjęło się konsorcjum 4 wykonawców z firmą Porr na czele: PORR S.A., PORR Bau GmbH, Gulemark i Energopol Szczecin S.A. Za pracę miasto zapłaci im 793 mln zł, a właściwie niespełna 159 mln zł, bo resztę dołoży Unia Europejska.
Kiedy zakończy się budowa tunelu?
Budowa tunelu ma się zakończyć w połowie września 2022 roku.

Historia przetargu na budowę Tunelu w Świnoujściu
Przetarg na realizację tunelu w Świnoujściu został ogłoszony 15 kwietnia 2016 r. Chęć wzięcia udziału w postępowaniu wyraziło 14 firm. W lutym 2017 r. wszyscy oferenci zostali zakwalifikowani do drugiego etapu postępowania. We wrześniu 2017 r. wpłynęły 4 oferty cenowe:
- PORR S.A., PORR Bau GmbH, Gulemark i Energopol Szczecin S.A. – ok. 793,2 mln zł;
- Astaldi S.p.A. i Ghella S.p.A. – ok. 727,1 mln zł;
- China Harbour Engineering Company Ltd i Mosty Łódź S.A. – ok. 825,9 mln zł;
- Toto S.p.A Costruzioni Generali i ICM S.p.A – 618,6 mln zł.
Pod koniec listopada 2017 r. została wybrana oferta konsorcjum Astaldi. Od tej decyzji odwołało się do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) 2 oferentów. Oba odwołania zostały uznane przez KIO. Na jedno z tych rozstrzygnięć wpłynęła skarga do Sądu Okręgowego w Szczecinie, sąd rozstrzygnął sprawę w marcu 2018 r. – uznał skargę i uchylił zaskarżony wyrok KIO.
W kwietniu 2018 r. ponownie jako najkorzystniejszą wybrano ofertę konsorcjum Astaldi. Również od tej czynności wpłynęło odwołanie, które w maju zostało oddalone przez KIO. Konsorcjum Astaldi otrzymało w czerwcu zaproszenie do podpisania umowy.
Włoski wykonawca kilkukrotnie prosił o zmianę terminu podpisania umowy informując o problemach z uzyskaniem gwarancji należytego wykonania umowy. Ostatecznie na początku sierpnia 2018 r. wykonawca poinformował, iż nie podpisze umowy tłumacząc swoją decyzję głównie kwestiami związanymi ze wzrostem cen.
Zamawiający - miasto Świnoujście zajął wadium wniesione przez Astaldi (10 mln zł.). W tej sytuacji jako najkorzystniejsza została wybrana kolejna oferta - konsorcjum PORR, z którym miasto zawarło kontrakt.