Z danych Urzędu Regulacji Energetyki wynika, że przyczyną prawie wszystkich z blisko 265 tysięcy przypadków wstrzymania dostaw prądu czy gazu do gospodarstw domowych w 2021, był brak terminowych płatności za pobraną energię.
Kolejne, właściwie trudne do przewidzenia, wzrosty cen oraz obecna sytuacja gospodarcza, pozwalają sądzić, że problemy z opłacaniem rachunków mogą dotknąć jeszcze większej liczby odbiorców.
Co robić, aby uniknąć wstrzymania dostaw gazu i prądu?
URE radzi, aby już na etapie, gdy konsument spodziewa się trudności z opłaceniem rachunków, skontaktować się z przedsiębiorstwem energetycznym. Wiele przedsiębiorstw prowadzi specjalną politykę postępowania w takich okolicznościach. Najczęściej spotykane formy pomocy przedsiębiorstw energetycznych to:
- instalacja liczników przedpłatowych,
- rozłożenie należności na raty,
- przesunięcie terminów płatności,
- nie naliczanie lub umorzenie odsetek,
- odstąpienie od windykacji (szczególna sytuacja osobista).
W momencie gdy już pojawił się problem z płatnościami, sprzedawca ma obowiązek powiadomić nas o zamiarze wstrzymania dostaw. Takie powiadomienie musi mieć formę pisemną. Warto wiedzieć, że wstrzymanie dostaw może nastąpić tylko w sytuacji skutecznego doręczenia tego powiadomienia, tj. za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Przedsiębiorstwo nie może wstrzymać dostaw, wysyłając SMS.
Powiadomienie powinno zawierać informacje o:
- podstawie i kwocie zadłużenia (wysokość, za jakie okresy itd.);
- wznowieniu dostarczania energii elektrycznej, która może nastąpić pod nieobecność odbiorcy, bez odrębnego powiadomienia;
- urządzenia, instalacje lub sieci odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym powinny być przygotowane przez odbiorcę w sposób umożliwiający ich bezpieczną eksploatację po wznowieniu dostarczania energii elektrycznej;
- możliwości złożenia do OSD (operator systemu dystrybucyjnego) wniosku o zainstalowanie przedpłatowego układu pomiarowo-rozliczeniowego przez odbiorcę wrażliwego energii elektrycznej (OSD jest obowiązane zainstalować taki układ, w terminie 21 dni od dnia otrzymania wniosku. To dystrybutor ponosi koszty zainstalowania takiego układu).
Otrzymamy też informacje o możliwych rozwiązaniach alternatywnych aby uniknąć wstrzymania dostaw. Pamiętajmy, że proponowane rozwiązanie nie może jednak generować dodatkowych kosztów.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, aby skorzystać z któregoś z zaproponowanych przez sprzedawcę rozwiązań alternatywnych, powinniśmy złożyć do dostawcy energii odpowiedni wniosek w terminie 14 dni od dnia doręczenia powiadomienia o zamiarze wstrzymania dostaw.
Jakie rozwiązania alternatywne mogą zostać nam zaproponowane? Mogą to być:
- przedstawienie możliwości i źródeł wsparcia, które mają na celu uniknięcie wstrzymania dostaw energii elektrycznej,
- systemy przedpłat,
- systemy audytów energetycznych,
- usługi doradztwa w zakresie energii elektrycznej,
- alternatywne plany płatności,
- doradztwo w zakresie zarządzania długiem.
Dostaw energii i gazu w gospodarstwach domowych nie można wstrzymać odbiorcom wrażliwym: od 1 listopada do 31 marca; w soboty, w dni ustawowo wolne od pracy i dni poprzedzające te dni; jeżeli odbiorca lub członek jego gospodarstwa domowego jest objęty domową opieką długoterminową w związku z przewlekłą niewydolnością oddechową, wymagającą wentylacji mechanicznej.
Odbiorca wrażliwy energii elektrycznej to osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy w rozumieniu ustawy o dodatkach mieszkaniowych.
Grozi Ci wstrzymanie dostaw prądu czy gazu? Złóż reklamację
Jeśli dystrybutor lub sprzedawca, któremu zalegamy z zapłatą za prąd czy gaz powiadomił nas na piśmie o zamiarze wstrzymania dostaw, możemy – w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia o zamiarze wstrzymania dostaw - złożyć reklamację.
W takiej sytuacji, do czasu rozpatrzenia reklamacji, dostarczanie energii nie może być wstrzymane, a jeśli to nastąpi - wznawia się je w ciągu 3 dni. Dostawca rozpatruje reklamację, a ma na to 14 dni od dnia jej złożenia. Jeżeli reklamacja nie zostanie rozpatrzona w tym terminie, uważa się, że została uwzględniona.
Jeżeli reklamacja nie zostanie uwzględniona, możemy w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia o nieuwzględnieniu reklamacji, wystąpić do Koordynatora ds. Negocjacji przy Prezesie URE, z wnioskiem o rozwiązanie sporu w tym zakresie. W takiej sytuacji nie wstrzymuje się dostaw energii do czasu rozwiązania sporu przez koordynatora.
Co ważne, przedsiębiorstwo musi wyrazić zgodę na udział w postępowaniu mediacyjnym, które ma być prowadzone przez koordynatora.
Co zrobić, gdy wstrzymano dostawy prądu czy gazu?
Nawet gdy już doszło do wstrzymania dostaw, sytuację można rozwiązać. Tu także powinniśmy w pierwszej kolejności zwrócić się do przedsiębiorstwa energetycznego.
Jeżeli przedsiębiorstwo wstrzymało nam dostawy paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła, możemy złożyć do przedsiębiorstwa reklamację na wstrzymanie dostaw energii. W takiej sytuacji przedsiębiorstwo jest zobowiązane wznowić dostarczanie energii w terminie trzech dni od dnia otrzymania reklamacji i kontynuować je do czasu jej rozpatrzenia.
Jeżeli reklamacja nie została pozytywnie rozpatrzona, odbiorca może wystąpić do właściwego miejscowo Oddziału Terenowego URE o rozpatrzenie sporu dotyczącego nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii. Prezes URE może wydać postanowienie, w którym określa warunki wznowienia bądź kontynuowania dostaw do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sporu. Przedsiębiorstwo jest zobowiązane kontynuować dostarczanie energii do czasu wydania decyzji przez Prezesa URE.
Wstrzymanie dostaw może nastąpić w 3 sytuacjach:
- jeśli podczas kontroli okaże się, że nielegalnie pobieramy paliwo lub energię;
- gdy nasza instalacja stwarza bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia lub środowiska (wtedy wstrzymanie dostaw jest obligatoryjne);
- jeśli zalegamy z zapłatą za świadczone usługi lub za pobrane paliwo gazowe lub energię, a opóźnienie wyniesie co najmniej 30 dni od terminu opłaty. UWAGA! Nie można wstrzymać dostaw w przypadku zaległości w zapłacie odsetek i opłat za nielegalny pobór energii lub opłat za przyłączenie do sieci.
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki