Koniunktura wyhamowała a nawet spada...

2007-08-29 18:42

Chociaż dopiero ostatnio mówi się o boomie w budownictwie, to trzeba zauważyć, że koniunktura w tej branży poprawia się systematycznie od 2001 roku. Ale uwaga, w drugim kwartale 2007, po raz pierwszy wystąpiło wyraźne odwrócenie trendu - koniunktura spadła i prognozowane jest utrzymanie się takiej tendencji aż do końca roku...

Wskaźnik koniunktury
Od 2001 roku aż do ubiegłego kwartału niemal przez cały ten okres koniunktura w budownictwie systematycznie poprawiała się. W II kw. 2007 r. po raz pierwszy wystąpiło wyraźne odwrócenie trendu, a prognozy na następne półrocze wskazują na utrzymanie się obecnej koniunktury na prawie niezmienionym poziomie.

Wskaźnik koniunktury w ujęciu ogółem


W II kw. 2006 r. wskaźnik koniunktury przyjął wartość +44,0 - większą niż kiedykolwiek wcześniej w ciągu 13 lat badania koniunktury w budownictwie. Był wtedy większy o 14 punktów niż rok oraz dwa lata wstecz, o 31 punktów niż trzy lata wcześniej i o 42 punkty niż przed czterema laty. Obecnie zaś jest mniejszy o 0,9 punktu niż  rok temu. Zatem chociaż branża budowlana wciąż funkcjonuje w warunkach bardzo dobrej koniunktury, to obserwowany od połowy 2001 r. proces ciągłej poprawy zatrzymał się.

Wskaźnik koniunktury w sektorze prywatnym i publicznym



Regionalne zróżnicowanie koniunktury
Tempo wzrostu wskaźnika koniunktury znacznie osłabło w sektorze firm prywatnych w porównaniu z minionymi laty, lecz nadal mamy do czynienia z trendem rosnącym, który nie powinien zmienić kierunku przynajmniej do końca bieżącego roku. W sektorze przedsiębiorstw publicznych sytuacja jest odmienna - w II kw. 2007 trend zmienił kierunek, jednak do końca roku raczej dalszego spadku nie prognozuje się.

Tak jak w przypadku ogólnego wskaźnika koniunktury, również w obu sektorach własnościowych obecne wskaźniki koniunktury są nieco niższe niż w II kw. 2006 r. W sektorze prywatnym wskaźnik koniunktury zmniejszył się o 0,6 punktu, a w sektorze publicznym o 1,1 punktu.

W II kw. 2007 r. najlepiej oceniają koniunkturę firmy budowlane z regionu północno-wschodniego, gorzej zaś z południowej i zachodniej Polski. W porównaniu z poprzednim kwartałem, rozpiętość pomiędzy najmniejszą i największą wartością regionalnych wskaźników koniunktury zwiększyła się o ponad 10 punktów.

 

 

Ceny usług budowlanych
W odniesieniu do cen usług budowlanych w II kw. 2007 r. można powtórzyć wniosek z poprzedniego kwartału: ceny znowu wzrosły i nie należy oczekiwać, że w najbliższej przyszłości rosnący trend cen zmieni kierunek. Co więcej, o ile w I kw. saldo cen wzrosło w stosunku do poprzedniego kwartału o 6 punktów, to analogiczny wzrost w obecnym kwartale wynosi prawie 18 punktów.

Ceny usług budowlanych

Relatywnie słabszy wzrost cen obserwuje się w grupie najmniejszych zakładów prywatnych, zatrudniających do 10 pracowników, znacznie większy zaś w przedsiębiorstwach państwowych i komunalnych, a najsilniejszy w przedsiębiorstwach publicznych zatrudniających powyżej 100 osób.

Portfel zamówień firm budowlanych
Na wykresie analizującym trend portfela krajowych i eksportowych zamówień firm budowlanych wyraźnie widać, że w porównaniu z minionym okresem znacznie poprawiła się sytuacja w zakresie eksportu, ale jednocześnie zmniejszył się portfel zamówień od inwestorów krajowych. Prognozy na następne pół roku pozwalają oczekiwać dalszej korzystnej sytuacji w eksporcie, a w przypadku zamówień krajowych krótkotrwałego spadku, po którym powinna nastąpić poprawa.

Portfel zamówień krajowych i eksportowych
 

Sytuacja finansowa firm budowlanych
Zarówno w sektorze zakładów prywatnych, jak i publicznych trend oceny własnej sytuacji finansowej firm budowlanych, rosnący do ubiegłego kwartału, w obecnym kwartale uległ zahamowaniu. Zgodnie z wyznaczonymi prognozami, ocen podobnych do obecnych można spodziewać się w III kwartale 2007 r. i pewnej poprawy w IV kwartale 2007 r.

Sytuacja finansowa prywatnych i publicznych zakładów budowlanych




Przewidywania firm budowlanych co do własnej sytuacji finansowej w III kw. 2007 r.
Należy podkreślić, że obecna ocena własnej sytuacji finansowej jest korzystniejsza niż w II kw. 2006 r., ale znacznie mniejsza niż w III i IV kw. 2006 r., przy czym w ciągu 13 lat badania koniunktury w budownictwie najlepszy pod tym względem był IV kwartał 2006 r. Wówczas w sektorze prywatnym saldo było większe o 16 pk. niż obecnie, a w publicznym większe o 22 pkt.
Na III kw. 2007 r. najwięcej optymizmu wykazują przedsiębiorstwa publiczne, zwłaszcza największe, a najmniej - małe firmy prywatne.

Nakłady inwestycyjne
II kw. 2007 przyniósł korzystne wyniki w zakresie procesów inwestycyjnych w budownictwie. Widoczny jest wciąż rosnący trend nakładów inwestycyjnych w prywatnych firmach budowlanych, zarówno w okresie obecnym, jak i w przyszłości. W przedsiębiorstwach publicznych, po zmniejszeniu aktywności inwestycyjnej w 2006 r., inwestycje ponownie wzrosły i do końca roku ich poziom powinien być zbliżony do obecnego.

Nakłady inwestycyjne w prywatnych i publicznych zakładach budowlanych

Zatrudnienie
Mimo że w sezonowym cyklu aktywności budownictwa tradycyjnie II kwartał jest okresem najlepszym, to II kwartał 2007 tego nie pokazuje - trend zatrudnienia wyraźnie zmienił kierunek na malejący. Prognozy wyznaczone na dwa następne kwartały wskazują jednak, że to załamanie powinno mieć charakter krótkotrwały.

Zatrudnienie w prywatnych i publicznych zakładach budowlanych

Coraz poważniejszym problemem dla budownictwa są pracownicy o wysokich, lecz również o niskich walifikacjach. W połowie roku 72% zakładów, a więc o 3 punkty procentowe więcej niż 3 miesiące wcześniej, bardzo często lub często ma trudności ze znalezieniem nowych pracowników o wysokich kwalifikacjach. Rzadko ma takie trudności 21% firm i tylko 8% nigdy. Trudności ze znalezieniem pracowników o niskich kwalifikacjach ma często lub bardzo często 42% zakładów (wzrost w stosunku do poprzedniego kwartału o 2 punkty procentowe), rzadko - 42% i nigdy - 16%.

Bariery aktywności produkcyjnej
Tylko dla 6% firm budowlanych nie zgłasza barier ograniczających ich aktywność produkcyjną. Dla pozostałych, najdotkliwszą barierą, wskazywaną przez 50% firm, są wysokie ceny surowców i materiałów. Na drugim miejscu plasuje się silna konkurencja wewnątrz gałęzi (45% firm), a na trzecim nadmierne obciążenia podatkowe (37%). W porównaniu z I kwartałem 2007 r. zmieniła się więc kolejność głównych barier, przy czym odsetek przedsiębiorstw wskazujących bariery konkurencji i podatków zmienił się nieznacznie, natomiast odsetek zakładów ograniczających działalność produkcyjną z powodu zbyt wysokich cen surowców i materiałów zwiększył się aż o 9 punktów procentowych.

Bariery aktywności zakładów budowlanych

Z wyjątkiem wysokich podatków, zatorów płatniczych oraz niestabilnych przepisów prawnych, wszystkie pozostałe bariery są znacznie częściej wskazywane przez przedsiębiorstwa publiczne niż prywatne. W przypadku konkurencji ta różnica sięga 15 punktów, a w przypadku popytu przekracza 20.

Ok. 13% firm wymienia jeszcze inne bariery, ograniczające ich aktywność. Wśród nich na pierwszym miejscu jest brak na rynku odpowiednich materiałów budowlanych oraz specjalistycznego sprzętu do prac budowlanych, a następnie: wysokie koszty pracy, nierzetelność inwestorów oraz biurokracja.

Firmy budowlane przewidują, że w III kwartale 2007 r. nie zmienią się główne bariery ograniczające ich aktywność, a dotkliwość wszystkich ograniczeń powinna być słabsza niż obecnie.

Sytuacja budownictwa na tle gospodarki
Firmy budowlane nadal bardzo dobrze oceniają zarówno ogólną sytuację gospodarczą, jak i sytuację budownictwa. Jednak rosnący dotychczas trend ocen gospodarki i budownictwa uległ zahamowaniu. Zgodnie z wyznaczonymi prognozami, do końca 2007 roku nie należy oczekiwać większych zmian w tym zakresie.

Sytuacja budownictwa na tle gospodarki według ocen ogółu firm budowlanych

Wśród analizowanych przedsiębiorstw występuje wyraźne zróżnicowanie ocen branży budowlanej. W grupie zakładów będących własnością krajowych osób fizycznych saldo jest mniejsze od średniej o 9 punktów, a w grupie przedsiębiorstw państwowych większe o 6 punktów. W grupie zakładów, które zajmują się pracami wykończeniowymi saldo przekracza średnią o 6 punktów, a dla zakładów przygotowujących tereny pod budowę jest od średniej mniejsze o 12 punktów.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają
Podziel się opinią
Grupa ZPR Media sprzeciwia się głoszeniu opinii noszących znamiona mowy nienawiści przepełnionych pogardą czy agresją. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, powiadom nas o tym, klikając zgłoś. Więcej w REGULAMINIE
Czytaj więcej