Zmiany ważniejszych aktów prawnych. Stan prawny na 1 stycznia 2012 r.

Przedstawiamy ważniejsze zmiany m.in. w prawie budowlanym, prawie ochrony środowiska, prawie zamówień publicznych, prawie ochrony przyrody, prawie o drogach publicznych, o autostradach płatnych, prawie energetycznym, warunkach technicznych, świadectwach energetycznych.

Stan prawny na 1 stycznia 2012r.

Prawo budowlane
Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (Dz. U. z dnia 28 października 2011 r., Nr 232, poz. 1377). W ustawie Prawo budowlane wprowadzono obowiązek, aby do oświadczenia kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu z projektem składanego przy oddaniu obiektu budowlanego do użytkowania zamieszczać informacje o dokonaniu pomiarów powierzchni użytkowej. Wejście w życie zmian z dniem 29.04.2012 r.

Prawo ochrony środowiska
Ustawa z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z dnia 19 października 2011 r. Nr 224, poz. 1341). Wynika z potrzeby zapewnienia źródeł finansowania zobowiązań międzynarodowych w zakresie zmian klimatu (Porozumienie Kopenhaskie zawarte 18 grudnia 2009 roku podczas Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu w Danii) mających na celu pomoc krajom rozwijającym. W ustawie Prawo ochrony środowiska przewiduje się możliwość przeznaczania środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na rzecz międzynarodowych organizacji, instytucji, programów i funduszy, zapewniających funkcjonowanie mechanizmów finansowych służących realizacji celów Konwencji Klimatycznej. Wejście w życie zmian z dniem 03.11.2011

Prawo zamówień publicznych
Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o współpracy rozwojowej (Dz. U. z dnia 3 listopada 2011 r. Nr 234, poz. 1386). W ustawie Prawo zamówień publicznych następuje wyłączenie z zakresu przedmiotowego zamówień w ramach realizacji współpracy rozwojowej wobec państw rozwijających się uregulowanej ustawą o współpracy rozwojowej. Wejście w życie zmian z dniem 01.01.2012 r.

Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 10 listopada 2011 r. Nr 240, poz. 1429). Ustawa określa zasady odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, w tym katalog podmiotów mogących ponosić odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz zamknięty katalog naruszeń dyscypliny finansów publicznych, za których zawinione popełnienie nakładane są kary, a także procedurę dochodzenia odpowiedzialności za te naruszenia. W ustawie Prawo zamówień publicznych zmienia się regulacja dotycząca kompetencji Prezesa Urzędu w sytuacji naruszenia przez pracownika dyscypliny finansów publicznych. Wejście w życie zmian z dniem 11.02.2012 r.

Prawo ochrony przyrody
Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 19 października 2011 r. Nr 224, poz. 1337). Zmiany podyktowane są wprowadzeniem przepisów w zakresie finansów publicznych likwidujących gospodarstwa pomocnicze funkcjonujące przy państwowych jednostkach budżetowych – parkach narodowych. Nowelizacja ustawy o ochronie przyrody dokonuje regulacji formy prawno-organizacyjnej parków narodowych jako państwowej osoby prawnej celem zapewnienia właściwego ich funkcjonowania i finansowania. Wśród szeregu zmian rozszerzono definicje udostępniania obszaru parku narodowego lub rezerwatu przyrody o cele zarobkowe. Określono zasady wyboru dyrektora parku narodowego i wymagania niezbędne do zajmowania tego stanowiska. Sprecyzowano kompetencje dyrektora, akcentując jego uprawnienia w zakresie działalności i reprezentowania parku narodowego. Dyrektorowi przyznano prawo do prowadzenia postępowań o wykroczenia oraz uczestnictwa w postępowaniach przed sądami powszechnymi w charakterze oskarżyciela publicznego i wnoszenia odwołań od postanowień i orzeczeń tych sądów w sprawach o wykroczenia z zakresu ochrony przyrody. Określono szczegółowy katalog przychodów parków narodowych jako państwowych osób prawnych. Powierzono nadzór nad parkami narodowymi ministrowi właściwemu do spraw środowiska. Ponadto uregulowano kwestie związane z rozporządzaniem nieruchomości przez parki narodowe (przetargi), prawa pierwokupu przysługującego w stosunku do nieruchomości położonych w granicach parku narodowego na rzecz Skarbu Państwa. W celu ochrony przyrody na obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody rozszerzono obowiązujący zakaz dokonywania budowy obiektów budowlanych o zakaz ich przebudowy, z wyjątkiem obiektów i urządzeń służących celom parku narodowego albo rezerwatu przyrody. Wejście w życie zmian z dniem 01.01.2012 r.

Opłaty za usunięcie drzew i krzewów
Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 13 października 2011 r. w sprawie stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów oraz stawek kar za zniszczenie zieleni na rok 2012 (M.P. z dnia 25 października 2011 r. Nr 95, poz. 963). Jest to nowe obwieszczenie obowiązujące na rok 2012, które określa maksymalne stawki opłat za usuwanie drzew za jeden centymetr obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm, stawki dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew, stawkę za usunięcie jednego metra kwadratowego powierzchni pokrytej krzewami, stawki za zniszczenie jednego metra kwadratowego terenu zieleni.

Opłaty za korzystanie ze środowiska
Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 26 września 2011 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2012 (M.P. z dnia 24 października 2011 r. Nr 94, poz. 958). Jest to nowe obwieszczenie obowiązujące na 2012 rok określające górne jednostkowe stawki opłat za korzystanie ze środowiska oraz jednostkowe stawki opłat za korzystanie ze środowiska.

Prawo o drogach publicznych
Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 18 października 2011 r. Nr 222, poz. 1321). W ustawie o drogach publicznych wprowadza się zmiany polegające na uchyleniu i przeniesieniu do ustawy – Prawo o ruchu drogowym niektórych przepisów dotyczących opłat za przejazd pojazdów nienormatywnych. Uszczegółowieniu podlegają przepisy dotyczące uiszczania kar pieniężnych za przejazd pojazdów nienormatywnych po drogach publicznych bez wymaganych opłat. Jako zasadę wprowadza się ruch pojazdów po drogach publicznych o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 t. Wyjątki od tej zasady zostaną określone w rozporządzeniach ministra właściwego do spraw transportu. Wejście w życie zmian do ustawy o drogach publicznych z dniem 19.10.2012 r.

Prawo o ochronie przyrody
Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 19 października 2011 r. Nr 224, poz. 1337). Przekształcenie parków narodowych w państwowe osoby prawne wymusiła w ustawie o gospodarce nieruchomościami wykreślenie parków narodowych z podmiotów uprawnionych do zwolnienia z opłat rocznych z tytułu trwałego zarządu (trwały zarząd dotyczy państwowych jednostek organizacyjnych). Wejście w życie zmian do ustawy o gospodarce nieruchomościami z dniem 01.01.2012 r.

Kodeks pracy
Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z dnia 28 października 2011 r. Nr 232, poz. 1378). W ustawie Kodeks pracy znosi się obowiązek uzyskiwania opinii uprawnionych rzeczoznawców do spraw bhp w zakresie projektów budowy lub przebudowy obiektów. Wejście w życie zmian z dniem 01.01.2012 r.

Państwowa Inspekcja Sanitarna

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 31 sierpnia 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r., Nr 212, poz. 1263 t.j.)

Ogłoszenia o konkursach

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej (Dz. U. z dnia 28 grudnia 2011 r. Nr 282, poz. 1649). Nowe rozporządzenie dokonuje wyłącznie zwiększenia kwot wartości zamówień oraz konkursów. Wejście w życie zmian z dniem 01.01.2012 r.

O autostradach płatnych
Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 18 października 2011 r. Nr 222, poz. 1321). W ustawie o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym zmienia się przepis dotyczący wpływów z opłat i kar Funduszu o opłaty i kary za przejazd pojazdów nienormatywnych bez zezwolenia lub niezgodnie z zezwoleniem wynikające z ustawy Prawo o ruchu drogowym. Wejście w życie zmian z dniem 19.10.2012 r. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z dnia 3 listopada 2011 r. Nr 234, poz. 1387). Dokonuje usunięcia z zakresu przedmiotowego ustawy zasad przeprowadzania postępowania przetargowego na budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrad płatnych. Wprowadza się możliwość realizacji priorytetowych zadań polegających na budowie autostrad płatnych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Określa się podmioty, które mogą budować i eksploatować albo wyłącznie eksploatować autostrady. Tymi podmiotami są: Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad i drogowa spółka specjalnego przeznaczenia. Likwiduje się niepotrzebne rozdziały ustawy w związku uregulowaniem problematyki związanej z lokalizacją i nabywaniem nieruchomości pod autostrady na podstawie tzw. specustawy drogowej. Rozszerza się krąg podmiotów zwolnionych z opłat za przejazd autostradą. Wejście w życie zmian z dniem 18.11.2011 r.

Opłaty za zajęcie pasa drogowego
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2011 r. w sprawie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg, których zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (Dz. U. z dnia 19 lipca 2011 r., Nr 148, poz. 886). Rozporządzenie określa wyższe niż do tej pory stawki opłat za zajęcie 1 m2 pasa drogowego dróg na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną tych dróg, dotyczące prowadzenia robót w pasie drogowym drogi, umieszczania w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego, umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam, zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione powyżej. Rozporządzenie obowiązuje od 19.07.2011 r.

Kodeks postępowania administracyjnego
Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 2 listopada 2011 r. Nr 233, poz. 1381). W związku z likwidacją w kodeksie postępowania cywilnego postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych następuje zmiana redakcyjna w art. 30 ust. 3 ustawy – Prawo energetyczne określającego tryb postępowania w sprawie odwołania od decyzji Prezesa URE. Wejście w życie zmian z dniem 03.05.2012 r.

Informacje pochodzą ze Zbioru Aktów Prawnych (ZAP) odrębnego wydawnictwa Polcen. Publikacja aktualizowana kwartalnie, wymiennokartkowa lub w wersji elektronicznej na CD.

Kontakt do autora [email protected]

Prawo energetyczne
Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 3 listopada 2011 r. Nr 234, poz. 1392). Celem ustawy jest modyfikacja funkcjonującego obecnie systemu obowiązkowych zapasów gazu ziemnego w taki sposób, aby został ułatwiony proces wchodzenia na polski rynek nowych podmiotów zainteresowanych prowadzeniem działal ności gospodarczej w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą i przywozu gazu ziemnego oraz funkcjonowanie już działających na rynku przedsiębiorstw prowadzących taką działalność na niewielką skalę. Do ustawy Prawo energetyczne wprowadza zmiany o charakterze ujednolicającym. Między innymi dano możliwość uzyskania koncesji od Prezesa URE na obrót gazem ziemnym z zagranicą podmiotom zwolnionym z obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, doprecyzowano kwestie wniosków o udzielenie koncesji oraz udzielenia promesy koncesji takim podmiotom. Wejście w życie zmian z dniem 04.12.2011 r.

Świadectwa energetyczne
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (Dz. U. z dnia 13 listopada 2008 r. Nr 201, poz. 1240). Jest to nowy akt prawny regulujący sposób sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, określający wzory świadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno- -użytkową oraz zawierający metodologię obliczania charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową.

Warunki techniczne
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. z dnia 22 grudnia 2011 r. Nr 276, poz. 1633). Wprowadza wymóg wyposażenia stacji paliw płynnych w specjalne urządzenia służące do odzyskiwania par produktów naftowych. Wejście w życie zmian z dniem 01.01.2012 r.

O transporcie kolejowym
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. z dnia 24 października 2011 r. Nr 227, poz. 1367). W związku nową ustawą o przewozie towarów niebezpiecznych w ustawie o transporcie kolejowym dokonuje się zmian przepisów o charakterze dosto-sowującym polegających na uchyleniu niektórych regulacji. Wejście w życie zmian z dniem 01.01.2012 r. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (Dz. U. z dnia 27 października 2011 r. Nr 230, poz. 1372). Jest rezultatem wdrożenia przepisów europejskich dotyczących bezpieczeństwa oraz interoperacyjności systemu kolei (dyrektywy 2008/5 7/WE, dyrektywy 2008/11 O/WE, dyrektywy 2009/131/WE). Istotą zmian jest określenie zasad wydawania zezwoleń na dopuszczenie do eksploatacji podsystemów strukturalnych i pojazdów kolejowych, zasad wzajemnego uznawania pojazdów kolejowych, przyjęcie procedur oceny zgodności i certyfikacji składników interoperacyjności oraz podsystemów strukturalnych. Nowelizacja określa zasady certyfikacji zakładów odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdów kolejowych ECM i proces dokonywania ich kontroli. Uszczegóławia się zadania Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego związane z wydawaniem zezwoleń na dopuszczenie do eksploatacji pojazdów kolejowych i podsystemów strukturalnych, prowadzeniem spraw związanych z rozpatrywaniem wniosków o odstępstwo od stosowania TSI, prowadzeniem krajowego rejestru pojazdów kolejowych. Zmienia się szereg definicji ustawy np. sieci kolejowej, pojazdu kolejowego, typu pojazdu kolejowego, typu budowli przeznaczonej do prowadzenia ruchu kolejowego, świadectwa dopuszczenia do eksploatacji typu pojazdu kolejowego. Ponadto nakłada się na zarządców infrastruktury obowiązek prowadzenia rejestru zarządzanej infrastruktury kolejowej wchodzącej w skład systemu kolei. Rozszerzeniu ulegają zasady stosowania interoperacyjności sieci kolejowej Rzeczypospolitej Polskiej w celu osiągnięcia interoperacyjnego europejskiego systemu kolei oraz określenie procedur oceny zgodności składników interoperacyjności. Wejście w życie zmian z dniem 28.01.2012 r. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 2 listopada 2011 r. Nr 233, poz. 1381). W związku z likwidacją w kodeksie postępowania cywilnego postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych następuje zmiana redakcyjna w art. 14 ust. 7 ustawy o transporcie kolejowym określającego tryb postępowania w sprawie odwołania od decyzji lub zażalenia na postanowienie Prezesa UTK. Wejście w życie zmian do z dniem 03.05.2012 r.

Prawo geologiczne
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii (Dz. U. z dnia 21 grudnia 2011 r. Nr 275, poz. 1629). Przedmiotowe rozporządzenie związane jest z uchwaleniem nowej ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz koniecznością wydania aktów wykonawczych do tej ustawy. Rozporządzenie określa wymagania dla poszczególnych kategorii kwalifikacji do wykonywania, dozorowania i kierowania pracami geologicznymi, wymagania dotyczące ustalania składów komisji egzaminacyjnej i zespołu egzaminacyjnego, wysokość wynagrodzenia przysługującego osobom wchodzącym w skład komisji egzaminacyjnej oraz wzór świadectwa stwierdzającego kwalifikacje. Wejście w życie rozporządzenia z dniem 01.01.2012 r.